میزان صادرات جهانی کریولیت سنتز شده در سال ۲۰۲۱، حدود ۱۱۰ هزار تن برآورد شده است که کانادا با در اختیار داشتن ۲۱ درصد از سهم بازار، بزرگترین صادرکننده کریولیت در جهان شناخته میشود، که آمریکا ۹۹ درصد از سهم صادرات کانادا را در اختیار دارد و بزرگترین مقصد صادراتی این کشور بهشمار میرود.
میزان واردات جهانی کریولیت سنتز شده در سال ۲۰۲۱، حدود ۱۰۶ هزار تن بوده است که آمریکا با در اختیار داشتن ۲۹ درصد از سهم بازار، بزرگترین واردکننده کریولیت در جهان محسوب میشود و کشورهای مکزیک و کانادا، بزرگترین مبادی وارداتی این کشور بهشمار میروند.
کریولیت یا تریسدیمهگزافلوئوروآلومینیوم، یک نمک سدیم معدنی با فرمول شیمیایی Na3AlF6 است. این ماده به صورت پودر یا جامد کریستالی بیرنگ یا سفید بوده و با ترکیب فلوراید سدیم و فلوراید آلومینیوم، به عنوان یک الکترولیت در احیا آلومینا به فلز آلومینیوم، سنتز میشود و در طبیعت به صورت کریولیت معدنی وجود دارد. علاوه بر صنعت آلومینیوم، کاربرد کریولیت در صنایع ریختهگری، تولید مواد ساینده، شیشه و صنعت خودرو نیز مورد توجه است.
ترکیبات فلورین معدنی، نقش برجستهای در صنعت آلومینیوم ایفا میکنند، بهطوریکه تولید آلومینیوم در مقیاس تجاری، اولین بار با معرفی کریولیت در پایان قرن نوزدهم امکانپذیر شد. صنعت آلومینیوم با مصرف ۲ کیلوگرم کریولیت به ازای تولید هر تن آلومینیوم، بزرگترین مصرفکننده کریولیت شناخته میشود؛ بهطوری که برآورد میشود در سال ۲۰۲۱، حدود ۱۳۵ هزار تن کریولیت در این صنعت مورد استفاده قرار گرفته باشد.
ذکر این نکته ضروری است که کریولیت خالص در دمای ۱,۰۱۲ درجه سانتیگراد ذوب میشود و میتواند اکسیدهای آلومینیوم را به اندازه کافی حل کرده تا استخراج آسان آلومینیوم با الکترولیز امکانپذیر باشد. لازم به ذکر هست که از آنجایی که کریولیت مصنوعی از فلوریت ساخته شده است، گرد و غبار این ماده، چشم و پوست را تحریک میکند و استنشاق آن موجب آسیب به بینی، دهان و ریهها میشود که از معایب این ماده معدنی به شمار میرود.
افزایش صادرات کریولیت در پی افزایش تولید آلومینیوم
صادرات جهانی کریولیت در بازه زمانی ۲۰۱۲ تا ۲۰۲۱ در نمودار ۱ مورد بررسی قرار گرفته است. مطابق با این نمودار، میزان صادرات جهانی کریولیت سنتز شده، در سال ۲۰۲۱، حدود ۱۱۰ هزار تن برآورد شده است که کانادا با در اختیار داشتن ۲۱ درصد از سهم بازار، بزرگترین تولیدکننده و صادرکننده کریولیت در جهان شناخته میشود، که میزان صادرات آن با رشد سالانه حدود ۵ درصدی، از حدود ۱۳.۵ هزار تن در سال ۲۰۱۲، به حدود ۲۲.۷ هزار تن در سال ۲۰۲۱ رسیده است و آمریکا ۹۹ درصد از سهم صادرات کانادا را در اختیار داشته و بزرگترین مقصد صادراتی این کشور به شمار میرود.
بعد از کانادا، چین و نروژ، هر یک به ترتیب با در اختیار داشتن ۱۹ درصد و ۱۲ درصد از سهم بازار، در جایگاه دوم و سوم کشورهای صادرکننده در جهان قرار دارند که میزان صادرات چین با کاهش سالانه حدود ۱ درصدی، از حدود ۲۱.۷ هزار تن در سال ۲۰۱۲، به حدود ۲۰.۵ هزار تن در سال ۲۰۲۱ رسیده است و کشورهای مالزی و هند، بزرگترین مقاصد صادراتی آن به شمار میروند. همچنین میزان صادرات نروژ، طی این بازه زمانی، با رشد سالانه حدود ۷ درصدی، از حدود ۶.۳ هزار تن، به حدود ۱۲.۹ هزار تن رسیده است.
همان طور که در نمودار ۱ قابل مشاهده است، میزان صادرات کریولیت، طی سالهای ۲۰۱۲ تا ۲۰۱۴، با افزایش ۳۰ هزار تنی روبهرو بوده، که دلیل عمده آن، رشد مصرف و تقاضای جهانی آلومینیوم به عنوان بزرگترین صنعت مصرفکننده کریولیت بوده است، اما مشکلات تولید در کشور کانادا به عنوان بزرگترین صادرکننده کریولیت در جهان، منجر به کاهش صادرات این کشور و در نهایت کاهش صادرات جهانی کریولیت، در سال ۲۰۱۵ شده است که با مرتفع شدن این مشکلات، در سال ۲۰۱۶، صادرات کریولیت با روند افزایشی روبهرو شد.
از سال ۲۰۱۶ تا ۲۰۱۹، بازار آلومینیوم، به شدت تحت تاثیر تحریمهای اداره کنترل داراییهای آمریکا (اوفاک) و همچنین جنگ تجاری چین و آمریکا و به واسطه این جنگ تجاری، تحت تاثیر افزایش تعرفههای واردات در این کشورها قرار گرفت که نتیجه موارد ذکر شده موجب بالا رفتن قابلتوجه قیمتها و کاهش صادرات جهانی کریولیت شد که با رفع و کاهش مشکلات تجاری یاد شده، در سالهای ۲۰۲۰ و ۲۰۲۱، مصرف و تقاضای کریولیت، به دنبال تولید آلومینیوم در جهان افزایش یافت.
تولید قابلتوجه آلومینیوم آمریکا محرک واردات کریولیت
نمودار ۲ نشان دهنده واردات جهانی کریولیت در بازه زمانی ۲۰۱۲ تا ۲۰۲۱ است. با توجه به این نمودار، میزان واردات جهانی کریولیت سنتز شده، در سال ۲۰۲۱، حدود ۱۰۶ هزار تن بوده است که آمریکا با در اختیار داشتن ۲۹ درصد از سهم بازار، بزرگترین واردکننده کریولیت سنتز شده، در جهان، در سال ۲۰۲۱ محسوب میشود.
میزان واردات آمریکا، با ۲۱ درصد رشد سالانه، از حدود ۴.۴ هزار تن در سال ۲۰۱۲، به حدود ۳۰.۴ هزار تن در سال ۲۰۲۱ رسیده است که کشورهای مکزیک و کانادا، بزرگترین مبادی وارداتی این کشور بودهاند. لازم به ذکر است که آمریکا در لیست بزرگترین کشورهای تولیدکننده آلومینیوم بوده که شرکتهایی از جمله آلومینیوم آلکوآ در این کشور قرار دارد که یکی از شرکتهای بزرگ تولیدکننده این فلز در جهان بهشمار میرود.
بعد از آمریکا، کشورهای مالزی و برزیل، هر یک به ترتیب با در اختیار داشتن ۱۶ درصد و ۶ درصد از سهم بازار واردات جهان، در جایگاه دوم و سوم قرار دارند که میزان واردات مالزی با ۴۰ درصد رشد سالانه، از حدود ۵۰۰ تن در سال ۲۰۱۲، به حدود ۱۶.۷ هزار تن در سال ۲۰۲۱ رسیده است و چین ۹۸ درصد از بازار آن را در اختیار داشته و بزرگترین مبدا وارداتی مالزی به شمار میرود؛ همچنین میزان واردات برزیل، در بازهی زمانی ذکر شده، با ۸ درصد کاهش سالانه، از حدود ۱۴.۵ هزار تن، به حدود ۶.۶ هزار تن رسیده است که استرالیا و کانادا بزرگترین مبادی وارداتی آن به شمار میروند.
تاثیر صنعت آلومینیوم کشورهای آمریکای لاتین بر واردات کریولیت
همانطور که گفته شده است، طی سالهای ۲۰۱۲ تا ۲۰۱۵، افزایش تقاضا در صنعت آلومینیوم، علت افزایش تجارت و در نهایت افزایش واردات کریولیت، در جهان بوده است، اما مشکلات تولید در صنعت آلومینیوم در کشورهای آمریکای لاتین، منجر به کاهش تقاضا و در نتیجه کاهش واردات جهانی کریولیت، در سال ۲۰۱۶ شد، که مرتفع شدن آن در سال ۲۰۱۷، منجر به افزایش دوباره واردات کریولیت در جهان شده است؛ همچنین شایان ذکر هست که مشکلات تجاری و افزایش عرضه داخلی کریولیت در کشورهای واردکننده، در سالهای ۲۰۱۷ تا ۲۰۲۰ منجر به کاهش واردات جهانی کریولیت، طی این سالها شده است که رفع مشکلات تجاری در سال ۲۰۲۱ منجر به افزایش مجدد واردات کریولیت در سال مذکور شده است.