شرکت FCX بهعنوان یکی از پیشگامان صنعت مس، طلا و مولیبدن، در سال ۱۹۶۹ تاسیس و در سطح جهانی شناخته شده است. این شرکت با بهرهبرداری از معادن خود در کشورهای مختلف، ازجمله اندونزی و آمریکای جنوبی، سهم قابل توجهی در بازار جهانی فلزات در اختیار دارد.
شرکت FCX در سال ۲۰۲۴، به رشد پایدار خود ادامه داد. در پی افزایش قیمت مس و طلا در سال ۲۰۲۴ و با تقویت ظرفیتهای تولیدی خود ناشی از اجرای پروژههای توسعهای مانند پروژههای Grasberg و Lone Star، این شرکت قادر شد به رشد و سوددهی قابلتوجهی در سال ۲۰۲۴ دست یابد.
شرکت Freeport McMoRan (FCX)، در سال ۱۹۶۹ از ادغام دو شرکت Freeport Sulphur Company و McMoRan Oil & Gas Company تاسیس شد و درحال حاضر، به یکی از بزرگترین تولیدکنندگان مس، طلا و مولیبدن در جهان بدل شده است. مقر اصلی شرکت FCX در فینیکس، ایالت آریزونا در کشور ایالات متحده آمریکا قرار دارد. این شرکت در چندین کشور از جمله اندونزی، پرو، شیلی، موزامبیک، جمهوری دومینیکن و گینه نو به فعالیتهای معدنکاری و استخراج فلزات گرانبها و صنعتی میپردازد. عمده درآمد این شرکت در سال ۲۰۲۴، توسط فروش محصولات تولیدی از معدن Grasberg واقع در اندونزی با سودی بالغ بر ۱۱.۵ میلیارد دلار، معادن آمریکای شمالی با سودی بالغ بر ۶.۲ میلیارد دلار و معادن آمریکای جنوبی با سودی بالغ بر ۵.۳ میلیارد، دلار تامین شد.
معدن Grasberg در اندونزی، یکی از بزرگترین معادن استخراج مس و طلا در سطح جهان بهشمار میرود که سهم عمدهای از تولیدات مس و طلا این شرکت را به خود اختصاص داده است؛ سایر معادن بزرگ این شرکت، شامل معادن Morenci و Cerro Verde میشود. زنجیره محصولات مس این شرکت شامل کاتد مس، کنسانتره مس و مفتول مسی میشود که سهم ۷۴ درصدی از درآمد کل شرکت در سال ۲۰۲۴ را به خود اختصاص داده است. تولیدات فلز مولیبدن به عنوان یک فلز استراتژیک نیز بخش مهمی از درآمد شرکت را به خود اختصاص میدهد. علاوه بر مس، طلا و مولیبدن، محصولات دیگری همچون نقره، روی، پلاتین و پالادیوم، در سبد محصولات این شرکت قرار دارند. شرکت FCX بهطور مستمر در حال توسعه پروژههای مختلف برای تقویت موقعیت خود در بازار جهانی است؛ توسعه معادن جدید، بهبود فرآیندهای استخراج و سرمایهگذاری در پروژههای پایدار از جمله فعالیتهای این شرکت در راستای تقویت موقعیت خود در بازار جهانی است. از مهمترین پروژهها و فعالیتهای توسعهای این شرکت، میتوان به پروژه معدن زیرزمینی Grasberg و پروژه معدن Lone Star اشاره کرد.
سهم درآمد سبد محصولات شرکت FCX
بر اساس نمودار ۱، مشاهده میشود که شرکت FCX در سال ۲۰۲۴، سبد محصولات خود را بر پایه تولید محصولات مس، طلا و مولیبدن بنا کرده است. همانطور که پیشتر اشاره شد، ۷۴ درصد از درآمد کل شرکت FCX در سال ۲۰۲۴ به محصولات زنجیره مس اختصاص دارد. این شرکت ۷۷ درصد از تولیدات معدنی مس خود را با بهرهبرداری از معادن بزرگ خود از جمله Morenci (12 درصد از تولید کل مس معدنی)، Cerro Verde (22 درصد از تولید کل مس معدنی) و Grasberg (43 درصد از تولید کل مس معدنی)، تامین میکند. در سال ۲۰۲۴، قیمت مس نسبت به سال قبل با افزایش ۹ درصدی همراه بود، که این رشد عمدتا بهدلیل افزایش چشمگیر تقاضای مس در بازار جهانی، به واسطه کاربردهای آن در صنایع انرژیهای تجدیدپذیر، خودروهای برقی و توسعه زیرساختها بوده است.
طلا در جایگاه دوم درآمد، بهعنوان محصول فرعی از فرآیند استخراج مس (عمدتا از معادن Grasberg اندونزی)، بهصورت بخشی از کنسانتره مس یا آند، تولید و به فروش میرسد؛ این معدن، از لحاظ مقدار تولیدات طلا، رتبه سوم در سطح جهانی را به خود اختصاص داده است. با افزایش ۲۳ درصدی قیمت طلا ناشی از نگرانیهای تورمی، ضعیف شدن ارزش دلار آمریکا و تنشهای ژئوپلیتیکی در سال ۲۰۲۴، درآمد حاصل از تولیدات طلا، در این سال سهم قابل توجه ۱۷ درصدی از درآمد کل شرکت را از آن خود کرد؛ شایان ذکر است که درآمد حاصل از تولیدات طلا در این شرکت نسبت به سال گذشته، با رشد ۲۸ درصدی مواجه شده است.
مولیبدن، به عنوان یک فلز استراتژیک که میتواند به عنوان محصول ثانویه حاصل از استخراج مس نیز تهیه شود، در جایگاه سوم قرار گرفته است. در سال ۲۰۲۴ شرکتFCX ، ۷ درصد از درآمد کل خود را از فروش مولیبدن بهدست آورده است. لازم به ذکر است که در سال ۲۰۲۴، قیمت مولیبدن به میزان ۱۲ درصد کاهش یافته است. این کاهش قیمت عمدتا ناشی از کاهش تقاضا از سوی صنعت فولاد و سایر صنایع مصرفکننده مولیبدن بوده است. سایر محصولات تولیدی این شرکت شامل نقره و فلزات پایهای که به طور غیرمستقیم در فرآیند استخراج مس به دست میآیند، از جمله روی، پلاتین و پالادیوم میشود.
درآمد عملیاتی شرکت FCX در ۵ سال گذشته
از سال ۲۰۲۰ تا ۲۰۲۴، شرکت FCX با افزایش تولید مس و طلا، به ویژه از معادن Grasberg و Morenci، رشد قابل توجهی در عملکرد مالی خود داشت. همانطور که در نمودار ۲ نمایان شده، شرکت FCX در سال ۲۰۲۰، علیرغم چالشهای ناشی از همهگیری COVID-19، نتایج نسبتا مطلوبی از خود نشان داد.
درآمد کل شرکت در سال ۲۰۲۰، به ۱۴.۲ میلیارد دلار رسید که نسبت به سال ۲۰۱۹ (۱۴.۴ میلیارد دلار)، کاهش جزیی داشت. این نزول، عمدتا ناشی از کاهش حجم فروش مس، طلا و مولیبدن بود؛ بخشی از آن به دلیل محدودیتهای عملیاتی ناشی از COVID-19 در آمریکای جنوبی و اندونزی بود. تولیدات در آمریکای جنوبی، بهویژه در معدن Cerro Verde، با محدودیتهای دولتی مواجه شد که منجر به کاهش نرخ استخراج و فرآوری مس و مولیبدن شد. پروژههای توسعهای مانند ساخت کارخانه ذوب جدید در اندونزی به دلیل محدودیتهای ناشی از COVID-19 با تاخیر مواجه شد. کمبود نیروی کار در سال ۲۰۲۰ نیز تاثیر منفی بر عملکرد شرکت داشت؛ برای مثال معدن Chino در نیومکزیکو، به دلیل کمبود نیروی کار مجبور شد فعالیتهای معدنی را تنها با نیمی از ظرفیت خود ادامه دهد. با این حال، شرکت توانست با مدیریت موثر هزینهها و پیشرفت در پروژههای کلیدی، عملکرد نسبتا خوبی داشته باشد. ذکر این نکته حایز اهمیت است که شرکت توانست هزینههای نقدی واحد تولید مس را به ۳.۲۶ دلار، به ازای هر کیلوگرم مس کاهش دهد که نسبت به ۳.۸۳ دلار در سال ۲۰۱۹، بهبود قابلتوجهی داشت. افزایش قیمت مس و طلا، تا حدی زیانهای ناشی از کاهش حجم فروش را جبران کرد؛ اما هزینههای اضافی ناشی از همهگیری COVID-19، بخشی از سود شرکت را کاهش داد. در کل، شرکت با وجود چالشهای ناشی از همهگیری، توانست برخی از اهداف توسعهای خود را محقق کند و به دنبال توسعه طرحهای بلندمدت خود باشد.
در سال ۲۰۲۱، شرکت FCX شاهد رشد قابل توجهی در درآمد بود؛ به طوریکه سود شرکت از ۱۴.۲ میلیارد دلار در سال ۲۰۲۰، به ۲۲.۸ میلیارد دلار در سال ۲۰۲۱ رسید. این رشد به دلیل چند عامل کلیدی رقم خورد. قیمت جهانی مس و طلا در سال ۲۰۲۱، به طور قابلتوجهی افزایش یافت؛ بهطوریکه قیمت مس با افزایش ۱۹ درصدی و قیمت طلا با افزایش ۵۹ درصدی روبرو شد؛ همزمان با افزایش قیمت جهانی مس و طلا، حجم تولیدی این محصولات نیز در شرکت افزایش یافت. این افزایش حجم تولید، به طور مستقیم بر درآمد شرکت تاثیر گذاشته است. لازم به ذکر است که شرکت با بهبود فرآیندهای تولید و افزایش نرخ استخراج در معادن توانست بهرهوری خود را به طور قابل توجهی افزایش دهد. معدن Cerro Verde، نسبت به سال ۲۰۲۰، رشدی ۱۵ درصدی در نرخ خردایش داشت و در همین راستا توانست بهرهوری خود را به طور قابل توجهی افزایش دهد. همچنین، پروژه توسعه معدن زیرزمینی Grasberg در اندونزی نیز به افزایش نرخ فرآوری کمک کرده است. توجه به این نکته ضروری است که پس از پاندمی COVID-19، بازار با رشد چشمگیری مواجه شد و با بهبود شرایط اقتصادی جهان و افزایش تقاضا برای مس، به ویژه در بخشهای انتقال انرژی پاک و توسعه زیرساختها، تاثیر مستقیمی بر درآمد و سود شرکت گذاشت.
در سال ۲۰۲۲، درآمد شرکت FCX به میزان جزیی، نسبت به سال ۲۰۲۱ کاهش یافت؛ این کاهش عمدتا به دلیل کاهش قیمت مس (کاهش ۱۰ درصدی) در بازار جهانی بود. میانگین قیمت مس در سال ۲۰۲۲ به ۸.۵۹ دلار به ازای هر کیلوگرم رسید که نسبت به قیمت ۴.۳ دلاری، در سال ۲۰۲۱ کاهش داشت. علیرغم افزایش حجم تولیدی مس و طلا، این نوسانات قیمت باعث کاهش جزیی درآمد شرکت، در سال ۲۰۲۲ شده است.
در سال ۲۰۲۳ درآمد شرکت نسبت به سال ۲۰۲۲ با کاهش ۱۱.۵ درصدی مواجه شد. در این سال، شرکت همچنان با چالشهای تاثیرگذار بر درآمد خود مواجه بوده است. قیمت مس در بازار جهانی در سال ۲۰۲۳ مجددا کاهش یافته و نسبت به سال گذشته با افت مواجه شد. در کنار این امر، حجم فروش مس در سال ۲۰۲۳ نسبت به سال ۲۰۲۲ نیز کاهش یافت؛ این کاهش به دلیل پایین بودن عیارسنگ معادن آمریکای شمالی، گزارش شده است. شایان ذکر است که افزایش هزینهها از جمله هزینههای انرژی و نیروی کار نیز در کاهش درآمد، نقش ایفا کرده است؛ لازم به ذکر است که قیمت مولیبدن به ۵۴.۳ دلار به ازای هر کیلوگرم افزایش یافت. با وجود کاهش درآمد در سال ۲۰۲۳ نسبت به سال قبل، این افزایش قیمت تاثیر مثبتی بر درآمد شرکت داشت؛ به طوری که در سال ۲۰۲۳، مولیبدن ۲ میلیارد دلار از درآمد کل شرکت را به تولیدات خود اختصاص داد. تولیدات مولیبدن در این سال بیشترین تاثیر را بر درآمد کل شرکت نسبت به سالهای دیگر داشته است.
در سال ۲۰۲۴، شرکت FCX عملکرد مالی چشمگیری داشت. یکی از مهمترین دلایل این موفقیت، افزایش قیمت مس و طلا در بازارهای جهانی بود. قیمت مس در سال ۲۰۲۴، به طور متوسط به ۹.۲۶ دلار به ازای هر کیلوگرم رسید که نسبت به بهای ۸.۳۸ دلاری به ازای هر کیلوگرم در سال ۲۰۲۳، افزایش قابل توجهی داشت. همچنین، قیمت طلا نیز به ۲.۴ هزار دلار به ازای هر اونس رسید؛ این افزایش قیمتها تاثیر بزرگی بر درآمد این شرکت داشت؛ علاوه بر اینها، افزایش تولیدات مس و طلا از دیگر عوامل مهم دیگر بود؛ به طوریکه، تولید مس در سال ۲۰۲۴ به ۸۱۶.۵ هزار تن رسید که نسبت به ۷۷۱ هزار تن در سال ۲۰۲۳، رشد قابل توجهی داشت. این افزایش عمدتا ناشی از بهبود وضعیت عملیاتی در معادن اندونزی و آمریکای جنوبی بود.
تحلیل گزارشات فصلی شرکت FCX
همانطور که در نمودار ۳ مشهود است، روند تولید مس شرکت FCX از سال ۲۰۲۰ تا ۲۰۲۴، به طور کلی با نوساناتی همراه بوده است. این نوسانات بیشتر تحت تاثیر عوامل مختلفی مانند شرایط بازار، پیشرفتهای تکنولوژیکی، پروژههای توسعهای و چالشهای اقتصادی قرار داشته است.
در سال ۲۰۲۰، تولید مس شرکت FCX به ۱.۵ میلیون تن رسید. این میزان تولید، دچار کاهش ۲.۶ درصدی، نسبت به سال قبل شد. این کاهش به طور کلی، ناشی از تاثیرات منفی پاندمی COVID-19 بر عملیاتهای معادن، کاهش نرخ استخراج و محدودیتهای ناشی از شرایط جهانی بود. علاوه بر این، پروژههای توسعهای که به طور معمول باعث افزایش تولید میشدند، در این سال، با تاخیرهایی روبهرو شدند که بر روند کلی تولید شرکت تاثیر گذاشت.
در سال ۲۰۲۱، تولید مس FCX با رشد ۱۳ درصدی به ۱.۷ میلیون تن رسید. این افزایش قابل توجه در تولید مس، به دلیل راهاندازی پروژههای جدید مانند معادن زیرزمینی در Grasberg و پروژههای توسعهای همچون Lone Star بود.
پروژه Lone Star در آریزونا، برای استخراج مس از منابع کمعیار، با استفاده از روشهای لیچینگ، طراحی شد. این پروژه در سال ۲۰۲۱ شروع به بهرهبرداری کرد و توانست ۹۰ هزار تن مس تولید کند؛ بهرهبرداری از آن به افزایش تولید کلی شرکت FCX و کاهش هزینههای استخراج کمک کرد. فناوریهای نوین به کار رفته در این پروژه، باعث بهبود بازیابی مس، کاهش هزینهها و افزایش کارایی فرآیندها شد.
پروژه معادن زیرزمینی در Grasberg، به عنوان یکی از بزرگترین پروژههای توسعهای شرکت FCX، به منظور استخراج مس از منابع عمیق که پیش از این به دلیل عمق زیاد با روشهای استخراج سطحی قابل دسترسی نبودند، راهاندازی شده است. روشهای سطحی و باز در این شرایط مقرون به صرفه نیست؛ استفاده از این فناوری به شرکت کمک کرد تا بهرهوری تولید را افزایش دهد؛ در همین راستا تولید مس در سال ۲۰۲۱، به طور قابل توجهی افزایش یافت.
در سال ۲۰۲۲، تولیدات مس با افزایش ۱۱ درصدی نسبت به سال قبل، با تولید ۱.۹ میلیون تن مس همراه بود. این رشد در تولیدات مس به دلیل ادامه بهرهبرداری از معادن زیرزمینی و استفاده از تکنولوژیهای نوین، در استخراج مس بود. در سال ۲۰۲۳ و ۲۰۲۴، تولید مس شرکت FCX حدود ۱.۹ میلیون تن بود که تقریبا مشابه تولید در سال ۲۰۲۲ است؛ این روند ثابت نشاندهنده تاثیر بهرهبرداری مستمر از معادن و فناوریهای نوین، در حفظ سطح تناژ تولیدات مس است.