در جهان بیش از ۳ میلیون و ۶۰ هزار تن مولیبدن معدنی تجارت میشود. چین با سهم ۲۸ درصدی بزرگترین واردکننده مولیبدن معدنی جهان در سال ۲۰۲۰ بود.
مجموع واردات ۴ کشور بزرگ کره جنوبی، شیلی، چین و هلند در سال ۲۰۲۰ بیش از نیمی از کل تجارت مولیبدن معدنی جهان در سال ۲۰۲۰ را تشکیل دادند. در خصوص صادرات مولیبدن معدنی، مجموع حجم صادرات تنها ۲ کشور بزرگ شیلی و آمریکا بهترتیب با سهمهای ۳۶ و ۱۷ درصدی، نیمی از کل تجارت مولیبدن معدنی جهان در سال ۲۰۲۰ را تشکیل دادند.
مولیبدن به عنوان یک فلز به صورت آزاد در طبیعت وجود ندارد. بلکه، مولیبدن در بسیاری از سنگهای معدنی یافت میشود. مولیبدنت بهتنهایی در سنگهای معدنی یافت میشود. اما، معمولا با کانیهای سولفیدی عمدتا مس، همراه است. مولیبدن معدنی شامل کنسانتره مولیبدن و اکسید مولیبدن است. این عنصر کمیاب و در عین حال کاربردی است. مولیبدن در صنایع مختلف از جمله، فولادسازی، پتروشیمی، گاز، نفت و تولید کود کاربرد دارد.
تجارت عنصر کمیاب
بررسی دادههای تجارت مولیبدن معدنی نشان میدهد، میزان تجارت آن طی سالهای ۲۰۱۱ تا ۲۰۲۰ روندی صعودی داشت. میزان تجارت مولیبدن معدنی با نرخ رشد سالانه یک درصد از ۳۱۴ هزار تن سال ۲۰۱۱ به ۳۵۷ هزار تن سال ۲۰۲۰ رسید. همچنین، میزان حجم تجارت مولیبدن در سال ۲۰۲۰ نسبت به سال ۲۰۱۹ بالغبر، ۳۸ هزار تن افزایش داشت.
واردکنندگان بزرگ مولیبدن معدنی
چین، کره جنوبی، شیلی و هلند از کشورهای مهم واردکننده مولیبدن معدنی طی سالهای ۲۰۱۱ تا ۲۰۲۰ بودند. مجموع واردات این ۴ کشور طی سالهای ۲۰۱۱ تا ۲۰۲۰ بالغبر، یک میلیون و ۲۰۰ هزار تن بود. در مجموع این ۴ کشور سهم ۴۱ درصدی از کل تجارت مولیبدن معدنی طی سالهای ۲۰۱۱ تا ۲۰۲۰ داشتند. سهم چین از کل تجارت مولیبدن معدنی سال ۲۰۱۱ برابر ۵ درصد بود و به ۲۸ درصد سال ۲۰۲۰ رسید. چین با تولید فراوان فولاد، از کنسانتره مولیبدن، فرومولیبدن تولید میکند و آن را در تولید فولادهای آلیاژی به مصرف میرساند. به همین دلیل، چین بزرگترین واردکننده مولیبدن معدنی جهان در سال ۲۰۲۰ بود. میزان حجم واردات مولیبدن معدنی چین طی سالهای ۲۰۱۱ تا ۲۰۲۰ برابر، ۲۵ هزار و ۹۰۰ تن بود. حجم واردات مولیبدن معدنی چین در سال ۲۰۲۰ نسبت به سال ۲۰۱۹ بالغبر، ۷۷ هزار تن افزایش داشت و به ۹۹ هزار و ۲۰۰ تن در این سال رسید.
بعد از چین، بزرگترین واردکننده مولیبدن معدنی سال ۲۰۲۰، شیلی بود. در واقع یک شرکت معدنی که در پرو و شیلی معدن دارد، مولیبدن معدنی خود را از پرو به شیلی صادر میکند و این امر سبب ارتقای جایگاه شیلی در بین واردکنندگان این محصول در جهان شده است. میتوان ادعا کرد هدف این شرکت میتواند، کاهش هزینههای حمل، افزایش تناژ محصول و یا مخلوط کردن مولیبدن حاصل از معادن مختلف پرو با سیلی باشد. سهم واردات شیلی از کل تجارت مولیبدن معدنی از ۱۳ درصد سال ۲۰۱۱ به ۱۲ درصد سال ۲۰۲۰ کاهش یافت. میزان حجم واردات مولیبدن معدنی شیلی طی سالهای ۲۰۱۱ تا ۲۰۲۰ برابر، ۳۱ هزار و ۶۰۰ تن بود. همچنین، این حجم در سال ۲۰۲۰ نسبت به سال ۲۰۱۹ بالغبر، ۱۵ هزار و ۲۰۰ تن افزایش داشت و به ۴۱ هزار و ۸۰۰ تن در این سال رسید.
مقام سوم بزرگترین واردکننده مولیبدن معدنی دنیا به کره جنوبی تعلق دارد. کره جنوبی نیز مانند چین، به دلیل تولید بالای فولاد از بزرگترین واردکنندگان کنسانتره مولیبدن است. سهم کره جنوبی از کل تجارت مولیبدن معدنی از ۷ درصد سال ۲۰۱۱ به ۱۱ درصد در سال ۲۰۲۰ رسید. میزان حجم واردات مولیبدن معدنی کره با نرخ رشد سالانه ۷ درصد از ۲۱ هزار و ۲۰۰ تن سال ۲۰۱۱ به ۴۰ هزار تن در سال ۲۰۲۰ رسید. گفتنی است، حجم واردات مولیبدن کره در سال ۲۰۲۰ نسبت به سال ۲۰۱۹، حدود یک هزار تن کاهش یافت و به ۴۰ هزار تن در این سال رسید.
در نهایت، هلند با سهم ۹ درصدی در سال ۲۰۲۰ مقام چهارم بزرگترین واردکنندههای مولیبدن معدنی جهان را دارد. چرا که این کشور در مسیر ترانزیت اصلی اروپای مرکزی قرار گرفتهاست. میزان حجم واردات مولیبدن شیلی طی سالهای ۲۰۱۱ تا ۲۰۲۰ برابر، ۳۱ هزار و ۶۰۰ تن بود. شایان ذکر است، حجم واردات هلند در سال ۲۰۲۰ نسبت به سال ۲۰۱۹ بالغبر، ۱۶ هزار تن کاهش یافت و به ۳۳ هزار تن در این سال رسید.
صادرکنندگان بهنام مولیبدن معدنی
بررسی دادههای بزرگترین صادرکنندههای مولیبدن معدنی جهان نشان میدهد، شیلی با سهم ۳۶ درصدی از کل تجارت مولیبدن معدنی سال ۲۰۲۰، بزرگترین صادرکننده مولیبدن در جهان است. همچنین، این سهم نسبت به سال ۲۰۱۱ حدود ۱۲ واحد درصد رشد داشت. میزان حجم صادرات شیلی طی سالهای ۲۰۱۱ تا ۲۰۲۰ بالغبر، ۹۴ هزار و ۶۰۰ تن بود. میزان حجم صادرات مولیبدن معدنی سال ۲۰۲۰ نسبت به سال ۲۰۱۹ بالغبر ۳۰ هزار تن افزایش و به ۱۲۹ هزار و ۴۰۰ تن رسید.
آمریکا با سهم ۱۷ درصدی دومین کشور بزرگ صادرکننده مولیبدن جهان است. این کشور از ۲ معدن بزرگ مولیبدن تولید میکند؛ معدن Climax متعلق به Freeport-Mcmoran که محصول اصلی آن سولفید مولیبدن و معدن مس Kennecott متعلق به Rio Tinto که مولیبدن در آن بهعنوان محصول جانبی بهشمار میرود. میزان حجم صادرات مولیبدن معدنی آمریکا از ۴۷ هزار تن سال ۲۰۱۱ به ۶۰ هزار تن سال ۲۰۲۰ رسید.
پرو سومین کشور یزرگ صادرکننده مولیبدن جهان بود. سهم پرو از کل تجارت مولیبدن معدنی جهان از ۱۲ درصد سال ۲۰۱۱ به ۱۴ درصد سال ۲۰۲۰ رسید. میزان صادرات کنسانتره مولیبدن پرو طی سالهای ۲۰۱۱ تا ۲۰۲۰ به طور متوسط برابر ۴۱ هزار و ۴۰۰ تن بود. گفتنی است کشورهای شیلی و پرو به دلیل اینکه از کشورهای بزرگ تولیدکننده مس در جهان هستند، کنسانتره مولیبدن زیادی به عنوان محصول جانبی تولید میکنند. به همین دلیل، این دو کشور از صادرکنندههای بزرگ این محصول هستند. هلند، کشوری است که در واردات و صادرات مولیبدن معدنی کل دنیا مقام چهارم دارد. میزان حجم صادرات مولیبدن معدنی این کشور با نرخ رشد سالانه ۴ درصد از ۱۹ هزار و ۷۰۰ تن سال ۲۰۱۱ به ۳۰ هزار و ۲۰۰ تن سال ۲۰۲۰ افزایش داشت. گفتنی است، میزان حجم صاردات مولیبدن این کشور در سال ۲۰۲۰ نسبت به سال ۲۰۱۹ بالغبر، ۶ هزار و ۹۰۰ تن کاهش داشت و از ۳۷ هزار و ۱۰۰ تن سال ۲۰۱۹ به ۳۰ هزار و ۲۰۰ تن در سال ۲۰۲۰ رسید.
با توجه به اینکه کنسانتره مولیبدن عمدتا به عنوان محصول جانبی صنعت مس محسوب میشود، عرضه این محصول در گرو رشد تولید مس معدنی است. اما، در خصوص تقاضای این محصول، به صنایع فولادسازی، پتروشیمی و تولید کود وابسته است. گفتنی است، پیشبینی میشود، در سالهای آتی سرعت رشد تولید مس معدنی ناشی از پروژههای زیرساخت سبز و انرژیهای تجدیدپذیر بیشتر از صنایع مصرفکننده مهم مولیبدن باشد. به همین دلیل، انتظار میرود، در بازار کنسانتره مولیبدن با مازاد عرضه مواجه باشیم. در این صورت، کاهش قیمت مولیبدن، میتواند موجب رشد تجارت این محصول شود.