همواره در جهان با پیشرفت در صنایع مختلف از جمله صنعت خودرو، ساختمانسازی نیاز به فلز، مس مشاهده میشود. تولید مس معدنی ۲۰ کشور برتر در سال ۲۰۱۹، به بیش از ۱۹ میلیون تن رسید. آمریکای لاتین در سالهای ۲۰۱۱و ۲۰۱۹ دارای بیشترین سهم در تولید مس معدنی بود.
شیلی بزرگترین تولیدکننده مس معدنی در دنیا است. میزان حجم تولید کنسانتره این کشور با داشتن بزرگترین معدن دنیا به بیش از ۵ میلیون تن در سال ۲۰۱۹ رسید. میزان تولید و ظرفیت کنسانتره مس در دنیا طی سالهای ۲۰۱۱ تا ۲۰۱۹ روندی صعودی داشت.
مس، یک عنصر فلزی شکلپذیر، مقاوم به خوردگی و رسانای جریان برق است که به طور طبیعی در پوسته زمین وجود دارد. محصولات معدنی مس شامل کنسانتره مس، مس سمانته و کاتد لچینگ میشوندکه البته در سمانتاسیون مس از قراضه نیز استفاده میشود. در معادن مس استخراج به ۲ روش معدنکاری روباز و زیرزمینی صورت میگیرد. بیشتر استخراجها در جهان از معدنکاری روباز استفاده میکنند. پس از استخراج، سنگ معدن خرد شده و آسیاب میشود. سپس، سنگ معدن خرد شده برای پرعیارسازی وارد سلولهای فلوتاسیون میشود و کنسانتره مس تولید میشود. عیار مس کنسانتره تولید شده بین ۲۰ تا ۳۰ درصد متغییر است.
ظرفیت کنسانتره مس افزایش خواهد یافت!
بنا به گزارش موسسه بینالمللی ICSG، ظرفیت کنسانتره مس در دنیا طی سالهای ۲۰۱۱ تا ۲۰۱۹، بالغبر۵۶۰ هزار تن سالانه افزایش یافت. ظرفیت کنسانتره مس معدنی طی سالهای مذکور روندی صعودی داشت و از ۱۴ میلیون و ۹۰۰ هزار تن در سال ۲۰۱۱ به ۱۹ میلیون و ۴۰۰ هزار تن در سال ۲۰۱۹ رسید. با افزایش ظرفیت کنسانتره مس، تولید مس معدنی نیز افزایش یافت. تولید کنسانتره مس طی این سالها به طور متوسط برابر ۱۴ میلیون و ۶۰۰ هزار تن در سال بود. میزان تولید کنسانتره مس طی سالهای ۲۰۱۱ تا ۲۰۱۹، با شیب ملایم روندی صعودی داشت؛ بهطوری که از ۱۲ میلیون و ۱۰۰ هزار تن در سال ۲۰۱۱ به ۱۶ میلیون و ۵۰۰ هزار تن در سال ۲۰۱۹ رسید. همچنین، بنا به پیشبینی انجام شده توسط این موسسه، میزان ظرفیت کنسانتره مس در دوره پیشبینی، در سال ۲۰۲۴ نسبت به سال ۲۰۲۰، بالغبر ۴ میلیون و ۲۰۰ هزار تن افزایش خواهد داشت و از ۱۹ میلیون و ۹۰۰ هزار تن در سال ۲۰۲۰، به ۲۴ میلیون و ۲۰۰ هزار تن در سال ۲۰۲۴ خواهد رسید.
نرخ بهرهبرداری متوسط در تولید کنسانتره مس نیز طی سالهای ۲۰۱۱ تا ۲۰۱۹ برابر، ۷۸ درصد ارزیابی شد و از مقدار حدود ۵۰ درصد در سال ۲۰۱۱ به ۸۸ درصد در سال ۲۰۱۹ رسید. انتظار میرود که نرخ بهرهبرداری در دوره پیشبینی به رشد خود ادامه دهد، بهطوری که در سال ۲۰۲۴ نسبت به سال ۲۰۲۰، حدود ۶ واحد درصد افزایش یابد و از مقدار ۸۸ درصد در سال ۲۰۲۰ به ۹۴ درصد در سال ۲۰۲۴ خواهد رسید.
افت سهم آمریکای شمالی و اروپا در تولید مس معدنی
تولید مس معدنی دنیا در سال ۲۰۱۱ بیش از ۱۲ میلیون و ۱۰۰ تن بود. در بین مناطق مختلف دنیا، آمریکای لاتین با سهم ۳۱ درصدی، بیشترین نقش را در تولید مس معدنی دنیا داشت. همچنین، سهم مناطق آفریقا، آسیا، اروپا، اقیانوسیه و آمریکای شمالی در این سال بهترتیب برابر، ۱۲ درصد، ۱۸ درصد، ۱۲ درصد، ۱۳ درصد و ۱۴ درصد بود. در سال ۲۰۱۹ آمریکای لاتین همچنان صدر نشین تولید کنسانتره مس در دنیا بود. گفتنی است، میزان حجم تولید مس معدنی آمریکای لاتین در سال ۲۰۱۹ به بیش از ۸.۸ میلیون تن رسید. در سال ۲۰۱۹، آمریکای لاتین با سهم ۴۳ درصدی بیشترین سهم را در تولید مس معدنی دنیا داشت. شایان ذکر است، بعد از آمریکای لاتین بیشترین نقش در تولید مس معدنی دنیا با سهم ۱۵ درصدی به آسیا تعلق داشت. سهم مناطق آفریقا، اروپا، آمریکای شمالی و اقیانوسیه در سال ۲۰۱۹ بهترتیب برابر، ۱۱ درصد، ۱۳ درصد، ۱۳ درصد و ۵ درصد بود.
تولید مس معدنی ۲۰ کشور برتر دنیا در سال ۲۰۱۹، به بیش از ۱۹ میلیون و ۲۶۸ هزار تن رسید. در بین این ۲۰ کشور، شیلی با ۵ میلیون و ۷۰۰ هزار تن در مقام اول تولید مس معدنی دنیا قرار گرفت. بزرگترین معدن جهان، معدن اسکوندیدا است که در شمال شیلی قرار گرفتهاست. این معدن دارای ظرفیت تولید مس سالانه یک میلیون و ۴۰۰ هزار تن و یکی از بزرگترین معادن روباز جهان است. ظرفیت تولید کنسانتره این معدن ۶ درصد از کل ظرفیت دنیا را تشکیل میدهد. بعد از شیلی، پرو با تولید بیش از ۲ میلیون و ۱۰۰ هزار تن، دومین کشور بزرگ در تولید مس معدنی دنیا در سال ۲۰۱۹ بود. پرو نیز، معادن بزرگی چون Cerro Verdo و Antamina بهترتیب با ظرفیتهای ۵۰۰ و ۴۰۰ هزار تن دارد. مجموع ظرفیت تولید کنسانتره این معادن، ۳ درصد از ظرفیت کنسانتره مس دنیا را شامل میشود. پس از شیلی و پرو، چین با تولید بیش از یک میلیون و ۶۰۰ هزار تن در سال ۲۰۱۹ در جایگاه سوم قرار گرفت. گفتنی است که در سال ۲۰۱۹، ایران جایگاه پانزدهم را بین برترین تولیدکنندگان مس معدنی جهان کسب کرد.
آمریکای لاتین صدرنشین تولید کنسانتره در مناطق جهان باقی میماند؟!
با توجه به کاربرد فلز مس در صنایع متنوع و لزوم مصرف آن در برخی کاربردها، انتظار میرود با رشد تقاضای جهانی، تقاضا برای این فلز سرخ نیز افزایش یابد. مهمترین کاربرد مس که از تقاضای جهانی مس حمایت میکند، تکنولوژیهای سبز نظیر زیرساخت نیروگاهی انرژیهای تجدیدپذیر (خورشیدی و بادی) و صنعت خودروهای برقی است. با رشد تقاضا، جانب عرضه بازار نیز در تعقیب جانب تقاضا، در صدد افزایش تولید برخواهد آمد. گفتنی است که پیشبینی افزایش ظرفیتهای تولید مس معدنی طی سالهای آتی، گواهی بر این مدعی است. در بین مناطق مختلف جهان، انتظار میرود که آمریکای لاتین بهعنوان بزرگترین تولیدکننده مس معدنی جهان همچنان سهم بالای خود در بازار عرضه را حفظ کند، با این حال، احتمال داده میشود که عرضه مس معدنی در منطقه آفریقا با سرعت بیشتری نسبت به آمریکای لاتین رشد پیدا کند چرا که عمده معادن در منطقه آفریقا، جوانتر از معادن در حال بهرهبرداری آمریکای لاتین هستند و منطقه آفریقا، پتانسیل بالاتری برای رشد تولید مس معدنی نسبت به منطقه آمریکای لاتین دارد.