کنسانتره سرب ماده اولیه جهت فرآوری فلز سرب است که کاربردهای فراوانی خصوصا در صنعت باتری‌سازی دارد. بررسی‌ها حاکی از آن بود که علی‌رغم این‌که چین بزرگترین تولیدکننده کنسانتره سرب است، به‌عنوان بزرگترین واردکننده این محصول در جهان نیز شناخته می‌شود؛ این امر گویای بالا بودن تقاضای داخلی چین برای این محصول است.
از سویی دیگر پرو با این که یکی از بزرگترین تولیدکنندگان سرب معدنی در جهان به شمار می‌رود؛ اما بیشتر کنسانتره سرب تولیدی خود را به مقاصد کره و چین صادر می‌نماید که حکایت از فقدان تقاضای داخلی برای این محصول است. همه‌گیری ویروس کرونا بر بازار جهانی سرب تاثیر منفی گذاشت و کاهش چشم‌گیری در روند تجارت این محصول ایجاد نمود که پیش‌بینی می‌شود با مهار این روند، بازار جهانی کنسانتره سرب نیز مجددا روند رو به رشدی را در پیش بگیرد.
کانسنگ سرب و کنسانتره آن با کد تعرفه ۲۶۰۷ در جهان تجارت می‌شود. هدف این گزارش بررسی تجارت جهانی کنسانتره سرب در سال‌های اخیر است. نمودار۱ بیانگر میزان واردات جهانی این محصول در بازه زمانی ۲۰۱۱ تا ۲۰۲۰ است.
همان‌طور که در نمودار ۱ نیز ارایه شده است، روند واردات جهانی کنسانتره سرب در بازه زمانی مورد بررسی، اگرچه با افت و خیزهایی همراه بوده است؛ اما روند کلی آن افزایشی بوده و از ۲.۶ میلیون در سال ۲۰۱۱ به ۲.۹ میلیون تن در سال ۲۰۲۰ رسیده، که این بدین معناست که صادرات کنسانتره سرب به‌طور متوسط، سالیانه با ۱.۲ درصد رشد همراه بوده است.
چنان‌که از نمودار۱ نیز برمی‌آید، و با توجه به این‌که چین تقریبا در بیشتر فلزات از جمله سرب، بزرگترین مصرف‌کننده جهان به‌شمار می‌رود، یزرگ‌ترین واردکننده کنسانتره سرب در جهان در بازه زمانی مورد مطالعه است. با توجه به این‌که چین تقریبا در بیشتر فلزات جهان بزرگترین مصرف‌کننده به‌شمار می‌رود. نکته مهمی که در مورد عبارت کنسانتره سرب در چین مطرح است، کاهش روند واردات کنسانتره سرب به چین در بازه زمانی ۲۰۱۱ تا ۲۰۲۰ است که کم‌تر از ۱ درصد کاهش سالیانه را تجربه کرده است.
از آن‌جایی که فرآیند پالایش سرب یکی از فرآیندهای آلاینده به‌شمار می‌رود و با توجه به محدودیت‌های زیست‌محیطی وضع شده در چین، تولید فلز سرب در چین در طی این دوره زمانی کاهش‌یافته و در نتیجه تقاضا برای کنسانتره سرب نیز سیر نزولی پیموده و از حجم واردات این محصول در مقطع زمانی مورد مطالعه کاسته شده است.
میزان تولید معدنی و رقم واردات، نشان از میزان بالای مصرف سرب در این کشور دارد. در بازه مورد مطالعه، کشورهای متعددی کنسانتره سرب به چین صادر کرده‌اند، که مهم‌ترین مبادی وارداتی به کشور چین شامل کشورهای روسیه (۱۹.۵ درصد)، ایالات‌متحده آمریکا (۱۰.۱ درصد)، پرو (۸.۲ درصد)، میانمار (۸.۱ درصد)، ترکیه (۶.۸ درصد) و استرالیا (۴.۹ درصد) است.
در چنین شرایطی، کره‌جنوبی به‌شدت واردات کنسانتره سرب خود را در بازه زمانی مورد بررسی افزایش داده است و دلیل آن تقاضای بالا برای فلز سرب جهت کاربرد باتری‌های سربی در صنایع خودروسازی این کشور است، که واردات این محصول را از ۲۹۶ هزار تن در سال ۲۰۱۱ به ۶۶۰ هزار تن در سال ۲۰۲۰ افزایش یافته است، و به‌عبارتی‌دیگر سالیانه به‌طور میانگین حدود ۹.۳ درصد بر حجم واردات این محصول به این کشور افزوده شده است.
کره جنوبی به دلیل عدم برخورداری از ذخایر سرب، عمده کنسانتره سرب مورد نیاز خود را از کشورهای پرو، ایالات‌متحده آمریکا، بولیوی، استرالیا و مکزیک تامین می‌کند.
واردات کنسانتره سرب در بازه زمانی مورد بررسی به آلمان نیز روند نسبتا ثابت و پایداری را پیموده و تنها کاهش بسیار کمی را تجربه کرده است؛ این در حالی است که واردات این محصول به هلند، در بازه زمانی مورد مطالعه، سالانه به طور متوسط ۳۶ درصد افزایش یافته است که این افزایش واردات، ناشی از افزایش تقاضای این کشور در راستای افزایش نیاز صنعت خودروسازی در این کشور است.
پس از بررسی واردات این محصول جهت تکمیل اطلاعات تجارت، در نمودار۲ به بررسی صادرات آن در بازه زمانی مورد مطالعه پرداخته شد. با توجه به نمودار۲ مشخص است که روند کلی صادرات کنسانتره سرب در بازه زمانی ۲۰۱۱ تا ۲۰۲۰ سیر صعودی را پیموده و از ۲.۶ میلیون تن در سال ۲۰۱۱ به ۲.۸ میلیون تن در سال ۲۰۲۰ رسیده است؛ به‌عبارتی‌دیگر سالانه کم‌تر از ۱ درصد بر حجم صادرات جهانی کنسانتره سرب افزوده شده که این مهم نشان‌دهنده افزایش تقاضای جهانی برای فلز سرب است. ذکر این نکته قابل تامل است که به دلیل شروع همه‌گیری کروناویروس در سال ۲۰۲۰ و در پی آن کاهش تولیدات جهانی این محصول، تجارت کنسانتره سرب نیز از این واقعه در امان نماند و کاهش قابل ملاحظه‌ای را در این سال تجربه کرده است.
مهم‌ترین صادرکنندگان این محصول به ترتیب پرو، روسیه، استرالیا و آمریکا هستند که هر یک سهم ۱۴، ۱۳، ۱۱ و ۱۰ درصدی از کل صادرات جهانی کنسانتره سرب را در سال ۲۰۲۰ در اختیار داشته‌اند.
همان‌طور که در نمودار۲ نیز مشخص شده، میزان صادرات کنسانتره سرب از مبدا پرو در بازه زمانی مورد بررسی، سالیانه به طور متوسط حدود ۰.۱ درصد افزایش داشته است. کشورهای کره جنوبی (۳۶.۷ درصد)، چین (۳۵.۱ درصد)، کانادا (۱۴.۸ درصد) ، ژاپن (۳.۹ درصد) و استرالیا (۳.۵ درصد) به ترتیب از مهم‌ترین مقاصد صادراتی کنسانتره سرب این کشور بوده‌اند. روند تغییرات صادرات محصول مورد نظر از روسیه، بالاترین تغییرات را داشته و می‌توان گفت در مقطع زمانی ۲۰۱۱ تا ۲۰۲۰ سالانه به طور متوسط حدود ۱۰ درصد بر حجم صادرات کنسانتره سرب به این کشور افزوده شده است.
در مورد استرالیا آن‌چه قابل‌توجه است، کاهش ۳.۵ درصدی صادرات کنسانتره سرب است که می‌توان آن را به کاهش واردات کنسانتره سرب از استرالیا به مقصد چین نسبت داد؛ به بیانی دیگر صادرات کنسانتره سرب از استرالیا از ۴۳۳ هزاران در سال ۲۰۱۱ به ۴۱۳ هزاران در سال ۲۰۲۰ رسیده است. بزرگترین مقاصد تجاری استرالیا جهت صادرات کنسانتره سرب، به ترتیب کره جنوبی، چین و تایوان هستند که در سال‌های اخیر صادرات این محصول به کشورهای چین و تایوان کاهش محسوسی داشته است.
این کشورها همگی جزو کشورهایی با بالاترین ذخایر و تولید معدنی سرب به شمار می‌روند، اما نکته حایز اهمیت این است که در برخی کشورها مانند چین، کنسانتره سرب تولیدی در همان کشور توسط سایر صنایع پایین‌دستی مورد استفاده قرار می‌گیرند، در‌حالی‌که در سایر کشورها به دلیل تقاضای کم داخلی برای این محصول، عمده محصول تولیدی در بازارهای خارجی عرضه می‌شود و توسط کشورهایی نظیر کره و هلند که میزان تقاضای بالایی دارند؛اما از ذخایر سرب بی‌بهره هستند، خریداری می‌شود. به‌طورکلی در سال ۲۰۲۰ به دلیل همه‌گیری کروناویروس بازار جهانی کنسانتره سرب نیز مانند سایر محصولات با افت شدیدی مواجه شد؛ اما پیش‌بینی می‌شود با مهار این ویروس، تجارت سرب مجددا رونق گیرد.
