تولید جهانی روی معدنی در سال ۲۰۲۱ به‌حدود ۱۲.۷ میلیون تن رسید که رشد حدود ۴ درصدی را نسبت به سال ماقبل خود نشان می‌دهد؛ اگرچه تولید معدنی در این سال رشد داشت، اما کاهش میزان تولید بازیافتی موجب شد تا مجموع تولید روی تصفیه‌شده سال ۲۰۲۱، تفاوت چندانی با سال ۲۰۲۰ نداشته باشد.
افزایش تولید معدنی در سال ۲۰۲۱، در واقع جبران افتی بود که با شیوع ویروس کرونا در ۳۱ دسامبر سال ۲۰۲۰ و با اعمال قرنطینه‌های سراسری با هدف محدود کردن گسترش همه‌گیری رخ داد. کاهش شدید فعالیت‌های اقتصادی در نتیجه اعمال قرنطینه و تعطیلی‌های سراسری، بازار روی را نیز به مانند بسیاری دیگر از فلزات تحت فشار قرار داده بود که کاهش این فشارها در سال ۲۰۲۱، تولید معدنی روی را به‌سطوح قبل از همه‌گیری بازگرداند.
بررسی ۵ ساله تولید شمش روی در جهان
روی بیست و سومین عنصر فراوان در پوسته زمین به‌شمار می‌رود. اسفالریت کانی اصلی روی در جهان است. بیش از ۹۵ درصد روی جهان از روی‌سولفید تولید می‌شود. کنسانتره روی، حاوی ۲۵ تا ۳۰ درصد یا بیشتر گوگرد و مقادیر مختلف آهن، سرب و نقره و سایر مواد معدنی است. روی معدنی با کمک روش‌های پیرومتالورژی و هیدرومتالورژی قابل تحصیل است که امروزه بیش از ۹۰ درصد روی تولیدی در جهان، با روش هیدرومتالورژی استحصال می‌شود.
شمش‌های روی ممکن اسـت دارای درجات مختلفی باشند که عیار بالا (HG) حاوی ۹۹.۹۵ درصد و عیار ویژه (SHG) حاوی ۹۹.۹۹ درصد روی است. مجموع ذخایر جهانی روی حدود ۲۵۰ میلیون تن برآورد شده‌است؛ معادن زیرزمینی ۶۴ درصد، معادن ترکیبی زیرزمینی- روباز ۲۱ درصد و معادن روباز ۱۵ درصد از کل تولید روی را تشکیل می‌دهند.
نمودار ۱، تولید معدنی روی (اولیه) و تولید بازیافتی روی (ثانویه) را در سال‌های ۲۰۱۷ تا ۲۰۲۱ نشان می‌دهد. تولید روی تصفیه‌شده در سال‌های مذکور با شیب ملایم روند صعودی داشته است. و از ۱۳ میلیون و ۵۳۴ هزار تن در سال ۲۰۱۷ به ۱۳ میلیون و ۸۳۴ هزار تن در سال ۲۰۲۱ رسید.
تولید معدنی روی به دلیل محدودیت‌ها و قرنطینه‌های مرتبط با کووید- ۱۹، پس از کاهش ۵.۹ درصدی در سال ۲۰۲۰ به‌حدود ۱۲.۳ میلیون تن رسید که بخشی از این کاهش در سال ۲۰۲۱ جبران شده و تا محدوده ۱۲ میلیون و ۸۰۰ هزار تن رشد کرد. تولید معدنی روی از حدود ۱۲ میلیون و ۶۸۳ هزار تن در سال ۲۰۱۷ به ۱۲ میلیون و ۷۹۰ هزار تن در سال ۲۰۲۱ افزایش یافته و میانگین نرخ رشد سالیانه تولید معدنی روی طی دوره زمانی مورد بررسی حدود ۱ درصد برآورد می‌شود. حال آن‌که تولید روی بازیافتی در این بازه، دچار نوسانات مختلفی بوده و بیشینه مقدار حدود ۱.۵ میلیون تنی را در سال ۲۰۲۰ و کمینه مقدار حدود ۴۰۰ هزار تنی را در سال ۲۰۱۸ تجربه کرده است.
بر اساس داده‌های گروه بین‌المللی مطالعات سرب و روی (ILZSG)تولید جهانی روی تصفیه‌شده در سال ۲۰۲۱ به ۱۳.۸۵ میلیون تن افزایش یافت که ۰.۶ درصد بیشتر از ۱۳.۷۷ میلیون تن در سال ۲۰۲۰ بود .با نگاهی به آینده، انتظار می‌رود تولید روی در سال های آتی (۲۰۲۲ تا ۲۰۲۵) با نرخ رشد سالیانه ۲.۱ درصد افزایش یافته و در سال ۲۰۲۵ به ۱۳.۹ میلیون تن برسد. ایالات متحده، هند، استرالیا و مکزیک نقش اصلی را در تحقق این رشد ایفا خواهند کرد. انتظار می رود تولید این کشورها از ۳.۶ میلیون تن در سال ۲۰۲۱ به ۴.۲ میلیون تن در سال ۲۰۲۵ افزایش یابد. همیچنین پیش‌بینی این موسسه برای تولید روی برای سال ۲۰۲۲، معادل ۱۴.۴ میلیون تن است که از انتظار رشد ۲.۵ درصدی نسبت به سال ۲۰۲۱ حکایت دارد.
همان‌طور که در نمودار ۱ قابل مشاهده است، عمده روی تولید شده در جهان از منابع معدنی بوده و در بازه مورد بررسی تنها سالانه حدود ۷ درصد از مجموع روی تولید شده، از منابع ثانویه تامین شده است؛ لذا تولید معدنی نقش اصلی را در تامین روی جهانی دارد؛ گرچه مقداری از مواداولیه صنایع تولید شمش روی از محل بازیافت این فلز به‌دست می‌‌‌‌‌‌‌‌آید. مجموع تولید سالانه شمش روی از منابع اولیه و ثانویه در تمامی سال‌ها در بازه مورد بررسی بیش از ۱۳میلیون تن بوده که در برخی سال‌ها به ۱۳.۷ میلیون تن هم رسیده است. کمینه میزان تولید مربوط به سال ۲۰۱۸ با مقدار حدود ۱۳.۱ میلیون تن و بیشترین مقدار نیز مربوط به سال ۲۰۲۱ با حدود ۱۳.۸ میلیون تن می‌شود.
افزایش تولید کل در سال ۲۰۲۰ نسبت به سال ۲۰۱۹، ناشی از افزایش قابل توجه بازیافت بوده که افت تولید معدنی را جبران کرده است. گفتنی است آمار مناسب تولید روی در سه فصل نخست سال ۲۰۲۱ موجب شده است تا تولیدکنندگان معدنی به‌مظور حفظ سطوح قیمتی، عرضه خود را محدود کنند. به‌نظر می‌رسد در صورت اطمینان از تقاضا، عرضه بیشتر روی نیز در این سال مقدور بوده است.
چین، بزرگترین تولیدکننده معدنی روی
بزرگترین تولیدکنندگان معدنی شمش روی جهان در سال ۲۰۲۱ را چین با ۴.۲ میلیون تن، پرو با ۱.۶ میلیون تن و استرالیا با ۱.۳ میلیون تن تشکیل می‌دهند. همان‌طور که در نمودار ۲ مشخص است، چین با میانگین سهم ۳۳ درصدی از تولید روی معدنی در بازه مورد بررسی، با اختلاف قابل توجه بیشترین سهم از تولید این ماده را در اختیار دارد. به‌طور متوسط میزان نرخ رشد سالیانه تولید روی معدنی چین در بازه مورد بررسی حدود ۴ درصد است. تولید روی تصفیه شده چین با افزایش ۱ درصدی نسبت به سال ۲۰۲۰ به‌حدود ۶.۴۱ میلیون تن در سال ۲۰۲۱ رسیده است. در نمودار ۲ میانگین سهم کشورهای مختلف از تولید روی معدنی جهان قابل مشاهده است.
تولید فلزات صنعتی به دلیل تنش شدید تجاری در سال ۲۰۱۸ بین ایالات متحده و چین تحت تاثیر قرار گرفت. بزرگترین اقتصادهای جهان از اوایل سال ۲۰۱۸ درگیر اختلاف تعرفه‌ها شدند. که چشم‌انداز تقاضا برای فلزات صنعتی را کاهش داد و قیمت‌ها را پایین آورد. در سال ۲۰۱۸، تولید روی در چین به ۴.۳ میلیون تن کاهش یافت که ۴.۶ درصد کمتر از سال ۲۰۱۷ بود.
همان‌طور که در نمودار ۲ قابل مشاهده است، پرو و استرالیا پس از چین، بزرگترین تولیدکنندگان روی معدنی در جهان به‌شمار می‌روند. استرالیا دارای بزرگترین ذخایر روی در جهان است. در سال ۲۰۱۹، بازیابی و احیای سطح تولید در معدن شرکت MMG به نام Dugald River و آغاز دوباره فعالیت معدن شرکت گلنگور به نام Lady Lorreta منجر به افزایش ۱۴ درصدی تولید روی استرالیا شد؛ ضمن این‌که در سال ۲۰۲۰، صنعت تولید روی استرالیا تا حد زیادی از تاثیرات ناشی از همه‌گیری کرونا مصون ماند؛ زیرا دولت استرالیا استخراج معادن را به عنوان یک فعالیت ضروری شناسایی کرده و اقدامات قرنطینه را به سختی آن‌چه در سایر کشورها مشاهده شد، اعمال نکرد.
استرالیا و هند محرک‌های اصلی افزایش تولید معدن روی در سال های اخیر بوده اند. ۱۰ تولیدکننده برتر کنسانتره روی بیش از ۸۰ درصد از کل تولید جهانی را به خود اختصاص داده‌‌اند که از این بین کشورهای ایالات متحده، مکزیک، هند و قزاقستان سهم محسوس‌تری دارند.