با افزایش ظرفیت واحدهای ذوب چین و کاهش قیمت داخلی اسید، صادرات اسید سولفوریک این کشور در سال ۲۰۲۱ افزایش پیدا کرد. افزایش صادرات این کشور، کاهش تقاضای وارداتی این کشور را به همراه داشت و بر قیمت اسید تاثیرگذار بود.
تقاضای وارداتی اسید ایالت متحده، بیشترین واردکننده اسید، روندی نزولی را در پیش گرفت. این کاهش تقاضای واردات نتیجه افزایش عرضه گوگرد در این کشور است. همچنین، افزایش تقاضای واردات شیلی نشان‌دهنده مصرف بیشتر اسید در این کشور است. راه‌اندازی واحدهای ذوب شیلی به‌دلیل افزایش قیمت مس سبب افزایش مصرف اسید و در نتیجه تقاضای واردات این ماده شیمیایی شده است.
سهم بزرگی از خرید و فروش مواد شیمیایی صنعتی در بازار به تجارت اسید سولفوریک اختصاص دارد. اسید سولفوریک، یک اسید معدنی بسیار قوی با خاصیت خورندگی فوق‌العاده بالا است که میل ترکیبی بالای این اسید با آب سبب شده تا به‌طور گسترده‌ای در تولید کودهای شیمیایی استفاده شود. تولید اسید سولفوریک از گوگرد و پیریت در واحدها اختیاری انجام می‌شود که بیشتر اسید تولید شده را در همان محل استفاده می‌کنند، ولی اسید تولید شده از گازهای خروجی واحدهای ذوب، به‌صورت اجباری و برای اجرای محدودیت‌های مربوط به آلاینده‌های دی‌اکسید گوگرد تولید می‌شود. سهم مهمی از تجارت اسید در بازار به اسید واحدهای اجباری اختصاص دارد.
چین، صادرکننده برتر اسید سولفوریک
طی ۲ سال اخیر، ماهانه بالغ بر ۱.۵ میلیون تن اسید سولفوریک در جهان تجارت شد. در نمودار ۱، روند صادرات جهانی اسید سولفوریک به تفکیک ۵ کشور برتر طی سال‌های ۲۰۲۰ و ۲۰۲۱ مشاهده می‌شود. در این بازه، کشورهای کره، ژاپن، چین، کانادا و آلمان بیشترین صادرات جهانی اسید را در دست داشتند. در بین کشورهای صادرکننده، چین با میانگین سهم ۱۶ درصدی از مجموع صادرات اسید سولفوریک در سال ۲۰۲۱ و کره جنوبی با میانگین سهم ۱۸ درصدی در سال ۲۰۲۰ بزرگترین صادرکنندگان این ماده شیمیایی در جهان شناخته می‌شوند. چین با افزایش صادرات اسید سولفوریک خود در سال ۲۰۲۱، جایگاه کره جنوبی در صادرات جهانی سال ۲۰۲۰ را تصاحب کرد و کره جنوبی به جایگاه سوم در بین ۵ کشور برتر صادرکننده تنزل پیدا کرد.
در سال ۲۰۲۱، چین با میانگین سهم ۱۶ درصد از مجموع صادرات اسید سولفوریک، ژاپن با ۱۵.۷ درصد، کره جنوبی با ۱۵.۴ درصد، کانادا با ۱۰.۸ درصد و آلمان با ۶.۲ درصد به‌ترتیب بیشترین صادرات اسید کشور را داشتند و در سال ۲۰۲۰، کره جنوبی با در دست داشتن سهم ۱۸ درصدی از مجموع صادرات در صدر سایر کشورهای نام برده قرار گرفت.
چین با صادرات حدود ۲ میلیون تن اسید بیشترین صادرات را در نیمه دوم سال ۲۰۲۱ به خود اختصاص داد. در این نیمه نسبت به نیمه اول سال، روند صادرات اسید کشورهای چین وآلمان افزایشی، کانادا کاهشی و کره جنوبی و ژاپن ثابت بود. همچنین روند صادرات هر ۵ کشور طی نیمه دوم سال ۲۰۲۱ نسبت به مدت مشابه طی سال ۲۰۲۰، به جز آلمان که همچنان میزان صادرات آن با رشد همراه شد، ثابت بود.
در نیمه دوم سال ۲۰۲۱، کره جنوبی با حدود ۱.۶ میلیون تن و ژاپن با حدود ۱.۵ میلیون تن صادرات اسید سولفوریک بیش از ۳.۱ میلیون تن از تقاضای وارداتی اسید در جهان را تامین کردند. در این میان، کانادا با حدود یک میلیون و آلمان با نزدیک به ۷۵۰ هزار تن صادرات اسید سولفوریک، در زمره بزرگترین تامین‌کنندگان اسید وارداتی به شمار می‌روند.
واحدهای گوگردسوز، هند را از واردات بی‌نیاز کردند
در سوی دیگر بازار، واردات اسید قرار دارد که هم‌پای صادرات بر قیمت جهانی اسید تاثیرگذار است. نمودار ۲، روند واردات جهانی اسید به‌تفکیک ۵ کشور برتر را به‌تصویر می‌کشد. مطالعات نشان می‌دهد که طی سال ۲۰۲۱، ایالات متحده، شیلی، مراکش، فیلیپین و هند، میانگین سهم ۶۵ درصدی از کل تجارت جهانی را تشکیل می‌دهند؛ به‌گونه‌ای که سهم این ۵ واردکننده بزرگ در سال ۲۰۲۰ حدود ۵۸ درصد ارزیابی شد.
ایالات متحده با سهم ۲۰ درصدی در سال ۲۰۲۱ و با سهم ۱۸ درصدی در سال ۲۰۲۰ به‌عنوان بزرگترین واردکننده اسید سولفوریک، عمده تقاضای خود را از محل عرضه صادراتی کانادا و مکزیک تامین می‌کند. در ادامه شیلی با سهم ۱۸ درصدی در سال ۲۰۲۱ و ۱۳ درصدی در سال ۲۰۲۰، مراکش تقریبا با سهم ۱۲ درصدی طی هر دو سال، رتبه‌بندی دوم و سوم بین بزرگترین واردکنندگان را به خود اختصاص می‌دهند.
هند با سهم ۱۲ درصدی در سال ۲۰۲۰ جایگاه چهارم در در دست دارد اما در سال ۲۰۲۱ به دلیل به صفر رساندن میزان واردات خود در ۹ ماه پایانی سال، این جایگاه را به فیلیپین تقدیم کرد. در مقابل فیلیپین با افزایش حدود یک درصد سهم خود از کل تقاضای وارداتی جهان طی سال ۲۰۲۱ نسبت به سال قبل، میزان سهم خود را تقریبا به ۸ درصد رساند.
بر اساس مطالعات انجام شده، به صفر رسیدن تقریبی تقاضای وارداتی اسید هند در پی افزایش ظرفیت واحدهای گوگردسوز این کشور است.
میزان واردات نیمه دوم سال ۲۰۲۱ کشورهای شیلی و مراکش، در مقایسه با نیمه نخست سال افزایش پیدا کرد. در مقابل، ایالات متحده و فیلیپین روند کاهشی داشتند و هند نیز میزان واردات خود را به صفر رساند. همچنین، تقاضای وارداتی کشورهای ایالات متحده، مراکش، هند و فیلیپین در این نیمه نسبت به مدت مشابه در سال ۲۰۲۰ کاهش داشت و در مقابل، تقاضای وارداتی شیلی با افزایش تقریبا ۱۳۲ هزار تن رشد یافت.
در نیمه دوم سال ۲۰۲۱، شیلی با ثبت ۲ میلیون تن واردات اسید سولفوریک در ماه دسامبر، بیشترین میزان واردات را نسبت به سایر کشورها در این نیمه داشت. پس از آن ایالت متحده با ثبت ۱.۸ میلیون تن و مراکش با ۱.۲ میلیون تن و فیلیپین با ۷۰۰ هزار تن بیشترین تقاضای وارداتی را داشتند.