تولید جهانی کروم در ۵ سال گذشته روند صعودی را طی کردهاست. میانگین تولید جهانی کروم در سالهای ۲۰۱۷ تا ۲۰۲۱ حدود ۳۸.۴ میلیون تن بوده و بهطور میانگین سالانه ۷ درصد رشد داشتهاست. کروم در ساخت فولاد ضد زنگ بسیار مهم است. اکثر فولادهای ضد زنگ حاوی حدود ۱۸ درصد کروم هستند.
در سال ۲۰۲۱ بزرگترین تولیدکنندگان کروم آفریقای جنوبی با ۱۸ میلیون تن، ترکیه و قزاقستان ۷ میلیون تن، هند ۳ میلیون تن و فنلاند ۲.۳ میلیون تن بودند و چین به عنوان بزرگترین مصرفکننده کروم بیشترین میزان کروم را از آفریقای جنوبی وارد کرده است.
کروم عنصر شیمیایی شکننده، براق و سختی است. کرومیت که یک اکسید کروم آهن (FeCr2O4) است، تنها سنگ معدنی است که عنصر کروم را تولید میکند. کروم افزودنی اصلی در تولید فولاد ضد زنگ است که باعث خاصیت ضد خوردگی آن میشود. همچنین کروم به عنوان فلزی که دارای خاصیت جلاپذیری بالا بوده و در مقابل کدر شدن نیز مقاومت بسیار خوبی دارد از اهمیت فراوانی برخوردار است.
در نمودار ۱، میزان تولید کروم در سالهای ۲۰۱۷ تا ۲۰۲۱ مورد بررسی قرار گرفتهاست. میزان تولید جهانی کروم در سال ۲۰۲۱ حدود ۴۱ میلیون تن بوده که نسبت به سال ۲۰۱۷ با تولید حدود ۳۱ میلیون تن افزایش ۱۰ میلیون تنی رقم خوردهاست. تولید کروم در سال ۲۰۲۰، ۴۰ میلیون تن بودهاست که کاهش ۴ میلیون تنی نسبت به سال قبل داشتهاست که این کاهش ناشی از بیماری کووید-۱۹ بود.
درسال ۲۰۱۹ با افزایش تولید ترکیه و فنلاند بیشترین میزان تولید جهانی کروم طی بازه مورد بررسی در این سال اتفاق افتاد و به میزان ۴۴ میلیون تن رسید که حدود ۲۲ درصد نسبت به سال ۲۰۱۸ با مقدار تولید ۳۶ میلیون تن رشد داشت. کمترین میزان تولید نیز در سال ۲۰۱۷ بهعنوان اولین سال در بازه مورد بررسی به ثبت رسیدهاست که حدود ۳۱ میلیون تن بودهاست.
تولید و مصرف جهانی کروم، همراستا با روند افزایش تقاضا برای تمامی محصولات معدنی روند افزایشی را طی کرده است. کروم در بازار جهانی به شکل فروکروم، آلیاژ آهن و کروم خالص، معامله میشود. چین تولیدکننده بزرگ فروکروم و همچنین بزرگترین تولیدکننده فولاد ضد زنگ در جهان است؛ اما فلز کروم تولید نمیکند. این کشور بهواسطه تولید بسیار زیاد فولاد ضد زنگ، بزرگترین مصرفکننده جهانی کروم بوده و همچنین واردات حدود ۱۴.۹ میلیون تن در سال ۲۰۲۱ بزرگترین واردکننده کروم نیز بهشمار میرود. با توسعه صنعت فولاد ضد زنگ در چین، همراستا با رشد صنایع مصرفکننده فولاد، مصرف کروم این کشور نیز با رشد روبهرو شده است.
در سال ۲۰۲۱ آمارهای واردات کروم کشورهای اندونزی حدود ۵۰۱ هزارتن، روسیه، ۴۴۲ هزار تن، هند ۲۵۲ هزار تن و امارات متحده عربی با ۱۶۷ هزار تن نشان از مصرف و تقاضای روزافزون کروم و افزایش تولید فولاد ضد زنگ است. طبق گزارش انجمن بینالمللی فولاد، تولید فولاد ضد زنگ در سال ۲۰۱۸ با ۵.۵ درصد افزایش نسبت به سال ۲۰۱۷ به ۵۰.۷ میلیون تن رسید. آمار کشورهای بزرگ واردکننده کروم در جهان، بهنوعی نشاندهنده بزرگترین مصرفکنندگان این فلز است؛ چرا که بسیاری از این کشورها تولیدکننده داخلی کروم بهشمار نمیروند. این آمار همچنین گویای اختلاف بسیار زیاد مصرف در چین با سایر کشورهای بزرگ مصرفکننده است.
در سال ۲۰۲۲، پیشبینی میشود قیمت کروم به دلیل افزایش هزینههای انرژی افزایش یابد. در سال ۲۰۲۱، تولید سنگ معدن کروم با ۳ درصد افزایش نسبت به سال قبل به ۴۱ میلیون تن رسید؛ بهبود بازار پس از همهگیری کووید- ۱۹ مهمترین دلیل این رشد است. نکته حایز اهمیت در خصوص روند آتی بازار جهانی کروم، اعمال استانداردهای سختگیرانهتر زیستمحیطی طی سالهای آتی در چین، بهعنوان بزرگترین مصرفکننده، است که میتواند بر تولید فروکروم و فولاد ضد زنگ تأثیر بگذارد و منجر به کاهش تولید آلیاژ یا افزایش قیمت تولید شود که ممکن است رشد بازار کروم را مختل کند.
رشد چشمگیر ترکیه در تولید کروم
در نمودار۲، بزرگترین کشورهای تولیدکننده کروم در ۵ سال اخیر قابل مشاهده هستند. آفریقای جنوبی با سهمی معادل ۴۲ درصد بیشترین میزان تولید کروم را به خود اختصاص دادهاست. در ردههای بعدی ترکیه با ۱۷ درصد، قزاقستان ۱۶ درصد، هند ۹ درصد و فنلاند با ۶ درصد قرار گرفتهاند.
همانطور که اشاره شد، آفریقای جنوبی با اختلاف کاملا محسوس بزرگترین تولیدکننده جهانی کروم است؛ میانگین تولید این کشور در بازه مورد بررسی حدود ۱۶.۴ میلیون تن بودهاست. میزان تولید این کشور در سالهای ۲۰۱۸ و ۲۰۲۰ یکسان بوده و حدود ۱۶ میلیون تن کروم تولید کردهاست. تولیدات این کشور در سالهای ۲۰۱۷ تا ۲۰۲۱ روند صعودی را طی کرده و کمترین میزان تولید را در سال ۲۰۱۷، با مقدار ۱۵ میلیون تن به ثبت رساندهاست.
از جمله ذخایر بزرگ آفریقای جنوبی که تاثیر محسوسی در میزان تولید این کشور داشتهاند میتوان به معدن Dwarsrivier بزرگترین معدن در شمال شرق آفریقای جنوبی با ذخایر تخمینی ۵۵ میلیون تن سنگ معدن و ۲۱ میلیون تن فلز کروم و همینطور معدن THABA با ذخیره بالغ بر ۲۳.۶ میلیون تن کرومیت اشاره کرد. معدن THABA از معادن روباز آفریقای جنوبی بوده و این دو معدن بخش قابل توجهی از تولید این کشور را پوشش میدهند.
دومین کشور تولیدکننده برتر کروم ترکیه است. ترکیه به طور متوسط با نرخ رشد ۲۸ درصدی، از ۲.۸ میلیون تن در سال ۲۰۱۷ به ۷ میلیون تن در سال ۲۰۲۱ رسیده و بهطور فزایندهای حجم تولیدات کروم را در این سالها افزایش دادهاست. معدن Etikrom بزرگترین تولید کننده سنگ معدن کروم در ترکیه است. Yildirim همچنین یکی دیگر از معادن بزرگ ترکیه است. ترکیه ۱۰ میلیون تن کروم در سال ۲۰۱۹ تولید کردهاست. تقویت بازار فولاد ترکیه میتواند از مهمترین عوامل تمرکز این کشور بر تولید کروم برای تولید فولاد ضد زنگ بهشمار رود.
میزان تولید کروم در سالهای اخیر در قزاقستان سیر صعودی را طی کردهاست؛ بزرگترین معدن قزاقستان Vokshod است که ۶.۷ میلیون تن کروم تولید میکند. کارخانه استخراج و فرآوری سنگ معدن Donskoy، کارخانه فروآلیاژ Aktob، کارخانه فروآلیاژ aksu و شرکت معدنی Kazmarganets چهار قطب معدنی هستند که بخش عمده سنگ معدن کروم قزاقستان را تامین میکنند. هند روند مثبتی را در این سالها طی نکرده و با کاهش ۲ درصدی از ۳.۲ میلیون تن در سال ۲۰۱۷ به ۳ میلیون تن در ۲۰۲۱ رسیده و بیشترین میزان تولید کروم هند در سال ۲۰۱۹ حدود ۴.۱ میلیون تن بودهاست.