به‌طور کلی تجارت مفتول آلومینیومی از سال ۲۰۱۲ تا ۲۰۲۱ روند افزایشی داشت. در پاندمی ویروس کووید-۱۹ در سال ۲۰۲۰ تجارت این محصول حدود ۴.۱ درصد کاهش یافت. میزان تجارت مفتول در سال ۲۰۲۰ حدود یک میلیون و ۳۷۰ هزار تن بود و در سال ۲۰۲۱ به حدود یک میلیون و ۵۰۰ هزار تن رسید.
کشور بحرین بزرگترین صادرکننده‌ی مفتول در سال‌های ۲۰۱۲ تا ۲۰۲۱ بود. کشور بحرین، به‌طور متوسط هر ساله حدود ۲۷۷ هزار تن مفتول آلومینیوم صادر کرد. صادرات مفتول بحرین در سال ۲۰۲۱ حدود ۱۹۴ هزار تن بود که نسبت به سال ۲۰۲۰ حدود ۸.۳ درصد کاهش یافت. مهمترین مقصد صادراتی مفتول بحرین، ایالت متحده آمریکا بود که به‌طور متوسط سهم ۲۳.۵ درصد داشت.
آلومینیوم دومین فلز پرمصرف جهان پس از فولاد است و حجم تولید آن بیشتر از سایر فلزات غیر آهنی است. آلومینیوم استحکام بالا، بادوام، انعطاف‌پذیر، سبک‌وزن، مقاوم در برابر خوردگی، قابل بازیافت و رسانای خوب الکتریسیته و گرما است. این فلز به دلیل ویژگی‌های مثبت متعددی که دارد، مصارف نهایی بسیاری از جمله در صنایع حمل و نقل، ساخت و ساز و صنایع بسته‌بندی دارد. مهمترین کاربردهای مفتول‌های آلومینیومی در ساخت سیم و کابل، ساخت برخی از تجهیزات و قطعات مکانیکی و در نهایت اکسیژن‌زدا در صنعت فولادسازی است. در این بین، کاربردهایی همچون سیم و کابل و ساخت تجهیزات و قطعات مکانیکی جزء کاربردهای غیر مخرب محسوب می‌شود و در صنایع مختلفی مورد استفاده قرار می‌گیرد، در حالی که مصارف اکسیژن‌زدایی مفتول محدود به فولادسازی است و جزء مصارف مخرب آن به‌شمار می‌آید. رشد صنعت ساختمان در دنیا، موجب رشد مصرف مفتول آلومینیومی شده است.
روند افزایشی تجارت مفتول آلومینیوم
نمودار ۱، صادرات مفتول آلومینیومی از سال ۲۰۱۲ تا ۲۰۲۱ را نشان می‌دهد. به‌طور کلی روند تجارت مفتول آلومینیومی از سال ۲۰۱۲ تا ۲۰۲۱ صعودی بوده است. نرخ رشد مرکب سالانه تجارت مفتول در دنیا در دوره مورد بررسی حدود ۵.۳ درصد بود. در پاندمی ویروس کووید-۱۹ در سال ۲۰۲۰ تجارت این محصول حدود ۴.۱ درصد کاهش یافت. میزان تجارت مفتول در سال ۲۰۲۰ حدود یک میلیون و ۳۷۰ هزار تن بود که پس از واکسیناسیون جهانی کووید-۱۹ در سال ۲۰۲۱ حدود ۹.۲ درصد نسبت به سال گذشته رشد داشت و تناژ یک میلیون و ۵۰۰ هزار تنی را ثبت کرد. بزرگترین صادرکننده‌ی مفتول، کشور بحرین بود که به‌طور متوسط هر ساله حدود ۲۷۷ هزار تن صادرات داشت. سهم بحرین از تجارت مفتول دنیا در سال‌های ۲۰۱۲ تا ۲۰۲۱ حدود ۱۹.۵ درصد بود. ارزیابی‌های آتورپات نشان می‌دهد تولیدکنندگان آلومینیوم در بحرین بر تولید محصولات با ارزش افزوده و توسعه بخش‌های پایین‌دستی سودآور تمرکز کردند، به همین دلیل صادرات مفتول از سال ۲۰۱۷ تا ۲۰۲۱ روند کاهشی پیدا کرد. در مقابل صادرات سیم آلومینیومی از سال ۲۰۱۸ تا ۲۰۲۱ روند افزایشی داشت. صادرات مفتول بحرین در سال ۲۰۲۱ حدود ۱۹۴ هزار تن بود که در مقایسه با سال ۲۰۲۰ حدود ۸.۳ درصد کاهش پیدا کرد.
پس از بحرین، کشور کانادا بزرگترین صادرکننده مفتول در دنیا بود که هر ساله حدود ۱۶۹ هزار تن صادرات داشت. سهم کانادا از تجارت مفتول دنیا به‌طور متوسط حدود ۱۲.۶ درصد بود. میزان صادرات مفتول از کانادا در سال ۲۰۲۰ حدود ۱۶۱ هزار تن بود که با رشد ۰.۸ درصدی در سال ۲۰۲۱ به ۱۶۳ هزار تن رسید. کشور روسیه، سومین صادرکننده بزرگ مفتول آلومینیوم در دنیا بود. سهم صادرات مفتول روسیه از تجارت آن حدود ۱۱.۴ درصد بود. صادرات مفتول روسیه در سال ۲۰۲۰ حدود ۱۹۵ هزار تن بود که با رشد ۲۰.۶ درصدی در سال ۲۰۲۱ به ۲۳۵ هزار تن افزایش یافت. پس از روسیه، کشور نروژ با سهم ۴.۷ درصدی از تجارت مفتول دنیا، در رتبه چهارم صادرکنندگان برتر مفتول آلومینیوم قرار دارد. صادرات نروژ در سال ۲۰۲۰ حدود ۶۵ هزار و ۹۰۰ تن بود که با ۶.۲ درصد رشد در سال ۲۰۲۱ به ۷۰ هزار تن افزایش یافت. کشور ایسلند در جایگاه پنجم در بین بزرگترین صادرکنندگان مفتول آلومینیوم دنیا قرار گرفت. به‌طور متوسط سهم ایسلند از تجارت مفتول دنیا حدود ۴.۶ درصد بود. صادرات مفتول ایسلند در سال ۲۰۲۱ حدود ۷۷ هزار و ۵۰۰ تن بود که در مقایسه با سال ۲۰۲۰ حدود ۱۴.۰ درصد رشد داشت.
آمریکا بزرگترین مقصد مفتول صادراتی بحرین
نمودار ۲ مهمترین کشورهای واردکننده مفتول آلومینیومی کشور بحرین را نشان می‌دهد. آمریکا، بزرگترین مشتری مفتول آلومینیومی بحرین در دوره مورد بررسی بوده است. به‌طور متوسط سهم آمریکا از صادرات مفتول آلومینیومی بحرین حدود ۲۳.۵ درصد بود. بیشترین سهم آمریکا در سال ۲۰۱۸ بود که حدود ۵۴.۲ درصد از صادرات مفتول بحرین را به خود اختصاص داد. به‌طور میانگین در سال‌های ۲۰۱۲ تا ۲۰۲۱ هر ساله حدود ۷۷ هزار و ۸۰۰ تن مفتول از بحرین به آمریکا صادر شده است. پس از آمریکا، عربستان دومین مشتری بحرین بود که سهم ۱۷.۷ درصدی از صادرات بحرین را به خود اختصاص داد. میزان واردات مفتول عربستان از کشور بحرین در سال ۲۰۲۰ حدود ۳۸ هزار و ۴۰۰ تن بود و در سال ۲۰۲۱ به ۳۵ هزار و ۴۰۰ تن افزایش یافت. کشور مصر، به‌طور متوسط هر ساله ۳۵ هزار و ۶۰۰ تن مفتول از بحرین وارد کرده است. سهم مصر از صادرات مفتول بحرین به‌طور میانگین ۱۱.۰ درصد بود. در سال ۲۰۲۰ واردات مصر از بحرین حدود ۲۲ هزار و ۷۰۰ تن بود که در سال ۲۰۲۱ به ۲۷ هزار و ۲۰۰ تن کاهش یافت. سهم آمریکا در سال ۲۰۱۷ حدود ۵۱.۳ درصد بود که در سال ۲۰۱۸ به ۳۱.۱ درصد کاهش یافت. در مقابل سهم مصر از ۷.۴ درصد به ۲۹.۶ درصد افزایش یافت و توانست بخشی از سهم آمریکا را از آن خود کند.
از آنجا که پیش‌بینی شده است، صنایع مصرف‌کننده مفتول آلومینیوم مانند سیم و کابل و به‌ویژه رشد بخش ساختمان در آینده با رشد همراه باشند، میزان تجارت مفتول آلومینیومی در دنیا نیز بالتبع روند افزایشی خواهد داشت. از سوی دیگر، آلومینیوم یکی از مهمترین تهدیدهای جایگزینی برای مس محسوب می‌شود که با افزایش هر چه بیشتر قیمت فلز سرخ و فاصله بیشتر آن با آلومینیوم، این روند می‌تواند تشدید شود. بر اساس پیش‌بینی بانک جهانی، قیمت مس در آینده رشد بیشتری خواهد داشت. در نتیجه میزان جایگزینی آلومینیوم با مس نیز افزایش خواهد یافت. این امر در صنایع سیم و کابل بیشتر اثر خواهد گذاشت و تقاضا برای مفتول آلومینیومی رشد خواهد کرد.