آینده تجارت فرو کروم تحت شعاع جنگ اوکراین

میانگین تجارت جهانی فروکروم در سال‌های ۲۰۱۷ تا ۲۰۲۱ حدود ۷ میلیون تن بوده و به‌طور متوسط حدود ۴ درصد سالیانه رشد داشته‌است. چین با ورادات حدود ۲.۶ میلیون تن در سال ۲۰۲۱ صدرنشین بوده و آفریقای جنوبی در سال ۲۰۲۱ با صادرات ۴.۱ میلیون تنی از سایر کشورها پیشی گرفته‌است.

در بخش تقاضای فروسیلیکوکروم به‌طور میانگین در ۵ سال گذشته، آمریکا ۲۸ درصد، آلمان ۲۲ درصد، کره جنوبی ۱۴ درصد، اسپانیا ۱۲ درصد و ژاپن ۹ درصد از کل واردات جهان را به انجام رسانده‌اند. حال آن‌که در بخش عرضه، قزاقستان با سهم ۶۴ درصدی عمده صادرات جهانی را به خود اختصاص داده است. هلند و بعدتر روسیه، ایتالیا و آفریقای جنوبی دیگر صادرکنندگان بزرگ جهانی به‌شمار می‌روند.

فرو کروم براساس میزان کربن به دو دسته فرو کروم پر کربن و فرو کروم کم کربن دسته‌بندی می‌شود. فرو کروم کم کربن جایگزینی مناسب و کم هزینه برای کروم فلزی است. فرو کروم پر کربن از طریق ذوب سنگ معدن با کک و در کوره‌های قوس الکتریکی تولید می‌شود. از فرو کروم برای تولید فولادهای ضدزنگ، فولادهای دما بالا و همچنین در صنایع شیمیایی استفاده می‌شود. نکته حایز اهمیت این است که کاربرد فرو کروم پر کربن در صنعت بیشتر از فرو کروم کم کربن است.

در نمودار ۱ تجارت جهانی فروکروم در ۵ سال اخیر به نمایش گذاشته‌ شده‌است. در آمار تجارت فرو کروم، مجموع تجارت فروکروم با کربن بیش از ۴ درصد وزنی و فروکروم با کربن کمتر از ۴ درصد وزنی در نظر گرفته شده‌است. در سال ۲۰۲۱ میزان تجارت فروکروم حدود ۸ میلیون تن بوده که بیشترین مقدار ثبت شده از سال ۲۰۱۷ به‌شمار می‌رود و حدود ۱.۵ میلیون تن از سال ۲۰۲۰ بیشتر است.

در بازه ۵ ساله مورد بررسی، تجارت فرو کروم از روند مشخصی پیروی نکرده و با افت و خیزهای مختلفی همراه بوده است. میزان تجارت فرو کروم در سال ۲۰۱۷ حدود ۶.۷ میلیون تن بود و با افزایش ۵ درصدی در سال ۲۰۱۸ به مقدار ۷ میلیون تن رسید و در سال ۲۰۱۹ مجددا با کاهش تقریبی ۲۰۰ هزار تنی به ۶.۸ میلیون تن کاهش یافت که کم شدن واردات کشورهای اندونزی،ژاپن و امارات بیشترین تاثیر را در کاهش واردات در این سال داشت.

در واردات فروکروم با کربن بیش از ۴ درصد وزنی چین با میانگین مقدار ۲.۶ میلیون تن بزرگ‌ترین واردکننده محسوب می‌شود. اندونزی با واردات ۱.۵ میلیون تنی فروکروم پر کربن در سال ۲۰۲۱ آمار واردات جهانی این محصول را تغییر داد. با افزایش ۷۰ درصدی واردات اندونزی در ۵ سال‌ اخیر واردات فروکروم پرکربن به‌طور فزاینده‌ایی رشد کرده‌است. ژاپن سومین کشور برتر واردات فرو کروم پر کربن است که در سال ۲۰۲۱ حدود ۶۴۴ هزارتن از این محصول را وارد کرده‌‌است. در واردات فرو کروم با کربن کمتر از ۴ درصد وزنی آمریکا، کره جنوبی و ژاپن عنوان بزرگ‌ترین کشورهای واردکننده را به خود اختصاص داده‌اند و مجموع واردات این ۳ کشور حدود ۱۴۳ هزار تن است.

صادرات فرو کروم با کربن بیش از ۴ درصد وزنی را کشورهای آفریقای جنوبی، قزاقستان و هند با میانگین واردات به ترتیب حدود ۳.۶ میلیون تن، ۱.۳ میلیون تن و ۷۷۸ هزار تن در اختیار دارند. سهم سایر کشورها به مراتب کمتر است. روسیه با صادرات ۷۲ هزارتن فرو کروم با کربن کمتر از ۴ درصد وزنی بیشترین میزان صادرات را دارد که کشور ترکیه و هلند با صادراتی حدود ۳۱ هزار تن و ۱۲ هزار تن جایگاه دومی و سومی را از آن خود کرده‌اند.

بازارهای فرو کروم پر کربن و کم کربن به طور چشمگیری تحت تاثیر جنگ اوکراین قرار گرفته‌اند. روسیه منبع مهمی برای تامین فرو کروم به ویژه برای فرو کروم کم کربن است. Fastmarkets اخیرا قیمت فرو کروم پر کربن را در حدود ۳.۹۰ تا ۴.۱۵ دلار به ازای هر پوند ارزیابی کرد که بالاترین قیمت ثبت شده فرو کروم پر کربن به‌شمار می‌رود. طبق آخرین ارزیابی برآورد می‌شود که قیمت فرو کروم تا زمانی که جنگ در اوکراین ادامه داشته‌باشد روند افزایشی را ادامه خواهد داد.

تسلط قزاقستان بر صادرات فرو سیلیکو کروم

نمودار ۲، واردات و صادرات فرو سیلیکو کروم کشورهای برتر را نشان می‌دهد. بزرگ‌ترین کشورهای واردکننده فرو سیلیکو کروم آمریکا، آلمان، کره جنوبی، اسپانیا و ژاپن بوده و پیشتازان در صادرات فرو سیلیکو کروم کشورهای قزاقستان، هلند، روسیه، آفریقای جنوبی و ایتالیا هستند.

آمریکا دارنده رتبه اول واردات فرو سیلیکو کروم است که در سال‌های ۲۰۱۷ تا ۲۰۲۱ همواره روند تقریبا ثابتی را طی نموده و به‌طور میانگین ۱۸ هزار تن واردات فرو سیلیکو کروم داشته است. واردات این کشور در سال ۲۰۲۱ حدود ۱۹ هزار تن و کمترین مقدار واردات آن در اوج همه‌گیری کووید- ۱۹ در سال ۲۰۲۰ و معادل ۱۵ هزار تن بوده است.

آلمان با ثبت نرخ رشد متوسط سالانه معادل ۸ درصد، خود را به رده دوم بزگ‌ترین واردکنندگان فرو کروم در جهان رسانده است؛ کووید- ۱۹ تاثیر خود را در آلمان نیز به شکل چشم‌گیری به نمایش گذاشت. به‌طوری که واردات فرو سیلیکو کروم این کشور در سال ۲۰۲۰، با کاهش ۷۹ درصدی از ۱۴ هزار تن به حدود ۴ هزار تن رسید؛ البته این کاهش در سال ۲۰۲۱ جبران شد به‌طوری که در این سال واردات ۱۸ هزار تنی برای آلمان به ثبت رسیده است.

کره جنوبی در جایگاه سوم واردات فرو سیلیکو کروم به‌طور میانگین در بازه ۵ ساله مورد بررسی قرار داشته و اسپانیا در رده بعدی قرار دارد. هر چند روند نزولی شدید واردات کره جنوبی و روند افزایشی واردات اسپانیا در بازه مورد بررسی، موجب شده تا در سال آخر، اسپانیا واردات بیشتری را نسبت به کره جنوبی ثبت کند. نام ژاپن نیز با وراداتی نزدیک به دو کشور مذکور (بین ۵ تا ۸ هزار تن) در رده پنجم قرار گرفته است.

قزاقستان به‌عنوان برترین کشور صادرکننده فرو سیلیکو کروم در ۵ سال اخیر روند منفی را طی کرده و از ۴۲ هزار تن در سال ۲۰۱۷ به ۳۴ هزار تن در سال ۲۰۲۱ رسیده‌است. بیشینه صادرات این کشور در سال ۲۰۱۸ به مقدار ۴۶ هزار تن سیلیکو کروم رقم خورد و کمترین مقدار صادرات  قزاقستان در سال ۲۰۲۰ به میزان ۲۷ هزار تن اتفاق افتاد. کشورهای آمریکا، اسپانیا و ژاپن مقاصد اصلی صادرات فرو سیلیکو کروم قزاقستان هستند.

هلند و روسیه با اختلاف نسبت به قزاقستان در رده‌های بعدی کشورهای صادرکننده فرو سیلیکو کروم قرار دارند. با این تفاوت که صادرات هلند در بازه مورد بررسی روندی نزولی داشته، اما صادرات روسیه با جهش روبه‌رو بوده است. روند افزایش واردات سنگ کروم روسیه موجب افزایش صادرات این کشور شده است. باید منتظر ماند که در سال‌های آتی جنگ اوکراین و روسیه تاثیری بر صادرات این کشور خواهد داشت یا نه. آفریقای جنوبی و ایتالیا با سهم حدود ۲ درصد از مجموع تجارت، در رده‌های بعدی کشورهای صادرکننده فرو سیلیکو کروم قرار گرفته‌اند.

میزان تجارت فرو کروم در سال ۲۰۱۷ حدود ۶.۷ میلیون تن بود و با افزایش ۵ درصدی در سال ۲۰۱۸ به مقدار ۷ میلیون تن رسید و در سال ۲۰۱۹ مجددا با کاهش تقریبی ۲۰۰ هزار تنی به ۶.۸ میلیون تن کاهش یافت که کم شدن واردات کشورهای اندونزی، ژاپن و امارات بیشترین تاثیر را در کاهش واردات در این سال داشت.

آمریکا دارنده‌ی رتبه اول واردات فرو سیلیکو کروم است که در سال‌های ۲۰۱۷ تا ۲۰۲۱ همواره روند تقریبا ثابتی را طی نموده و به‌طور میانگین ۱۸ هزار تن واردات فرو سیلیکو کروم داشته است. واردات این کشور در سال ۲۰۲۱ حدود ۱۹ هزار تن و کمترین مقدار واردات آن در اوج همه‌گیری کووید- ۱۹ در سال ۲۰۲۰ و معادل ۱۵ هزار تن بوده است.