تنگستن فلزی استراتژیک است که با توجه به استحکام و نقطه ذوب بالا، کاربردهای ویژه‌ای در صنایع مختلف دارد، از این‌رو تجارت این فلز از اهمیت قابل توجهی برخوردار است؛ اما تجارت آن در حجم کم انجام می‌شود. همانند بسیاری از فلزات چین پرچم‌دار صادرات این محصول است.
پیش‌از سال ۲۰۱۷ آمریکا بزرگ‌ترین صادرکننده این محصول استراتژیک بود؛ اما با تغییر سیاست‌های خود، این کشور موضع خود را از صادرکننده به واردکننده تغییر داد و جای خود را به چین داد. در این میان، در ژاپن با پیشرفت روزافزون صنایع، تقاضای بالاتری از فلز تنگستن هویدا شد، که در نهایت به دو برابر شدن حجم واردات فلز تنگستن در این کشور انجامید.
تنگستن فلزی خاکستری و به رنگ فولاد است و به‌دلیل ترد بودن آن، کار کردن بر روی آن به‌صورت خام دشوار است؛ اما پس از خالص‌سازی شکل‌پذیری خوبی پیدا می‌کند و سختی آن چندین برابر فولاد خواهد شد و انجام عملیات بر روی آن آسان می‌شود. تنگستن خالص را می‌توان با کشش، اکسترود و فورجینگ شکل داد؛ اما در اکثر مواقع برای شکل‌دهی از فرایند زینتر برای این فلز استفاده می‌شود. این عنصر در برابر اسید، باز و خوردگی مقاومت خوبی از خود نشان می‌دهد و این ویژگی، این فلز را به عنصری خاص بدل کرده است.
ذکر این نکته حایز اهمیت است که حدود ۵۰ درصد از تنگستنی که در دنیا مورد استفاده قرار می‌گیرد، در ساخت کاربید تنگستن به مصرف می‌رسد. حدود ۴۰ درصد از این فلز در ساخت انواع آلیاژها مورد استفاده قرار می‌گیرد و تنها کمتر از ۱۰ درصد آن در ساخت ترکیبات شیمیایی به‌کار می‌رود.
شکست آمریکا توسط چین در صادرات فلز تنگستن
فلز تنگستن به دلیل استحکام بالایی که دارد، در تجهیزات نظامی، موشکی و به علت نقطه ذوب بالا در تجهیزات الکتریکی مورد استفاده قرار می‌گیرد. با توجه به اهمیت صنایع مصرف‌کننده فلز تنگستن، می‌توان نتیجه گرفت این فلز، فلزی استراتژیک است و تجارت جهانی آن از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است؛ بنابراین در این گزارش تجارت جهانی فلز تنگستن در قالب واردات و صادرات جهانی و مبادی و مقاصد صادراتی در ادامه مورد بررسی قرار گرفته است. صادرات جهانی فلز تنگستن در بازه زمانی ۲۰۱۲ تا ۲۰۲۱ در نمودار ۱ ارایه شده است. همان‌طور که نمودار مذکور نیز نشان می‌دهد، روند کلی صادرات فلزی در جهان در بازه زمانی مورد بررسی کاهشی بوده و از حدود دو هزار تن در سال ۲۰۱۲ به حدود هزار هفتصد تن در سال ۲۰۲۱ رسیده و این به معنای کاهش صادرات سالیانه ۱.۷ درصدی این محصول است. آنچه در نمودار ۱ به وضوح نمایان است، کاهش قابل ملاحظه صادرات فلز تنگستن از آمریکا است. از دلایل این امر می‌توان به افزایش تقاضای این کشور برای تنگستن اشاره کرد؛ این افزایش تقاضا موجب کاهش صادرات از این کشور شده است که در نهایت چین سهم قابل توجهی از بازار تجارت از آمریکا را از آن خود کرده و در حال حاضر به‌عنوان بزرگ‌ترین صادرکننده تنگستن شناخته می‌شود. چین بالغ بر ۵۷ درصد از صادرات فلز تنگستن جهان را تامین می‌کند و در حال حاضر بزرگ‌ترین صادرکننده این محصول در جهان شناخته می‌شود. اگرچه پررنگ شدن نقش چین در کاهش صادرات تنگستن آمریکا بی‌تاثیر نبود، اما عمده علت آن تغییر سیاست‌های آمریکا برای جلوگیری از خروج فلز تنگستن و اقدام به واردات این فلز به جای صادرات آن است.
ژاپن مهره اصلی بازار فلز تنگستن
در نمودار ۲، واردات جهانی فلز تنگستن و بزرگ‌ترین مقاصد صادراتی برای فلز تنگستن در بازه زمانی ۲۰۱۲ تا ۲۰۲۱ مورد بررسی قرار گرفته است. شایان ذکر است اندکی اختلاف در صادرات و واردات جهانی به چشم می‌خورد، که علت آن خطاهای احتمالی در ارایه آمار و اطلاعات گمرک کشورهای مختلف است. همان‌طور که نمودار مذکور نیز نشان می‌دهد، واردات جهانی فلز تنگستن در بازه زمانی مورد بررسی روندی صعودی پیموده و سالیانه به‌طور متوسط ۵.۸ درصد رشد نموده است.
همان‌طور که پیش‌تر نیز عنوان شد، کشور آمریکا با تغییر سیاست خود از بزرگ‌ترین صادرکننده تنگستن فلزی در جهان به یکی‌از بزرگ‌ترین واردکنندگان این محصول بدل شده است. هم‌اکنون بزرگ‌ترین واردکننده این محصول ژاپن است که به‌واسطه صنایع پیشرفته‌ای که در اختیار دارد، تقاضای قابل توجهی برای فلز تنگستن دارد و با توجه به این که خود دارای ذخایر تنگستن نیست نیاز خود را از واردات از سایر کشورها تامین می‌نماید، همین مورد باعث شده ژاپن در واردات این فلز در جهان پیشتاز باشد. گفتنی است واردات تنگستن فلزی ژاپن از ۱۹۰ هزار تن در سال ۲۰۱۲ به ۷۶۰ هزار تن در سال ۲۰۲۱ رسیده که این به معنای رشد ۱۶ درصدی سالیانه واردات این محصول است. بورکینافاسو نیز از جمله کشورهایی است که در سال ۲۰۱۹ اقدام به افزایش واردات این محصول کرده است. با توجه به این که بورکینافاسو تقاضای قابل توجهی از تنگستن ندارد، احتمالا نقش واسطه را ایفا نموده و به تجارت مجدد این فلز پرداخته است. تایوان نیز از سال ۲۰۱۹ واردات تنگستن را افزایش داد که علت این امر را می‌توان به افزایش تقاضای فلز تنگستن در این کشور عنوان کرد.
