طی نیمه دوم سال ۲۰۲۲، تجارت بینالمللی اسید سولفوریک با میانگین نرخ ماهانه ۰.۶ درصد کاهش یافت، اگر چه طی این بازه نوسانات بسیاری را ثبت کرد. با این حال، به‌دلیل افزایش فعالیت بازار مس در شیلی و فسفات در ایالات متحده، تقاضای وارداتی اسید افزایشی بود.
محدودیت دسترسی به گوگرد در چین، کاهش تولید اسید سولفوریک واحدهای گوگردسوز این کشور و بالطبع افت صادرات اسید چین را به‌همراه داشت. همین امر سبب شد تا بزرگ‌ترین صادرکننده اسید در نیمه نخست سال ۲۰۲۲، به جایگاه سوم در نیمه دوم تنزل پیدا کند.
طی نیمه دوم سال ۲۰۲۲، به‌طور میانگین ماهانه نزدیک به ۱.۳ میلیون تن اسید سولفوریک در بازار بینالمللی جابه‌جا شد. در این بازه، تجارت بینالمللی این محصول با میانگین نرخ ماهانه ۰.۶ درصد کاهش یافت و از سطوح بالای ۱.۳ میلیون تن در ماه جولای به سطوح کمتر از ۱.۳ میلیون تن در ماه دسامبر رسید.
گفتنی است که حجم تجارت بینالمللی اسید سولفوریک طی نیمه دوم سال ۲۰۲۲ نسبت به نیمه پیشین به‌میزان ۱۷.۵ درصد کاهش یافت که این رقم در مقایسه با نیمه دوم سال ۲۰۲۱ افت ۲۶.۶ درصدی داشت. کاهش چشم‌گیر تجارت بینالمللی این ماده شیمیایی، به‌دلیل عمده تجارت آن از محل تولید اجباری، در نتیجه وقفه‌های تولیدی واحدهای ذوب به‌ویژه در شیلی، پرو و ایالات متحده بود.
بزرگ‌ترین واردکنندگان این محصول به‌ترتیب شیلی، ایالات متحده، برزیل، تایلند و ترکیه هستند که بیش از ۵۰ درصد سهم تجارت بینالمللی اسید سولفوریک در دست دو کشور نخست واردکننده قرار دارد. شیلی، بزرگ‌ترین تولیدکننده مس در جهان، با سهم ۳۰ درصدی بزرگ‌ترین واردکننده اسید سولفوریک در جهان نیز شناخته می‌شود.
پس از شیلی، ایالات متحده با سهم ۲۱ درصدی دومین واردکننده بزرگ اسید در جهان شناخته می‌شود. طی نیمه دوم سال ۲۰۲۲، ایالات متحده به‌طور میانگین ماهانه بیش از ۲۶۰ هزار تن واردات اسید داشت که نسبت به نیمه پیشین خود افت ۴.۸ درصدی و نسبت به نیمه دوم در سال ۲۰۲۱ افت ۲.۵ درصدی را ثبت کرد. از دلایل مهم کاهش تقاضای وارداتی اسید این کشور، کاهش تقاضای بازار فسفات بود؛ چرا که بازار فسفات، عمده تقاضای اسید سولفوریک در میان سایر بازارهای مصرف را در دست دارد.
سبد تامین‌کنندگان بزرگ اسید ایالات متحده را کشورهای کانادا و مکزیک با سهم‌های ۵۸.۴ و ۱۹.۶ درصدی تشکیل می‌دهند. هزینه‌های بالای حمل اسید و وجود توافق‌نامه‌های تجاری در منطقه آمریکای شمالی، مهم‌ترین عامل تعامل تجاری این ۳ کشور به‌شمار می‌رود.
پس از شیلی و ایالات متحده، سهم تجارت اسید سایر کشورها از تجارت بینالمللی آن محدود و نزدیک به‌هم است که نشان‌دهنده تقاضای تقریبا برابر با عرضه داخلی این مناطق است. گفتنی است که در میان سایر کشورها، برزیل، تایلند و ترکیه با سهم‌های تقریبا یکسان و برابر با ۵ درصد، سهم بیشتری از تجارت جهانی اسید را به خود اختصاص می‌دهند.
در سمت دیگر بازار اسید سولفوریک صادرات آن قرار دارد. ژاپن و کره جنوبی با سهم‌های ۲۰ و ۱۸ درصدی بزرگ‌ترین صادرکنندگان اسید سولفوریک در جهان هستند و پس از آن‌ها چین با سهم ۱۸ درصدی در جایگاه سوم می‌نشیند. این در حالی است که طی نیمه نخست سال ۲۰۲۲، چین با سهم ۳۰ درصدی بزرگ‌ترین صادرکننده اسید در جهان بود و پس از آن ژاپن و کره جنوبی با سهم‌های ۲۰ و ۱۷ درصدی قرار داشتند.
گفتنی است که طی نیمه دوم سال ۲۰۲۲، ژاپن و کره جنوبی به‌طور میانگین ماهانه بیش از ۲۵۴ و ۲۳۱ هزار تن اسید صادر کردند؛ در حالی که در این بازه، چین به‌طور میانگین ماهانه بیش از ۲۲۵ هزار تن صادرات داشت که نسبت به نیم‌سال پیشین خود افت ۴۱ درصدی و نسبت به نیمه دوم سال ۲۰۲۱ افت ۲۰.۶ درصدی را ثبت کرد.
پس از چین، کانادا و پرو با سهم‌های ۱۲ و ۹ درصدی جایگاه چهارم و پنجم کشورهای بزرگ صادرکننده اسید در جهان را به‌خود اختصاص می‌دهند. طی نیمه دوم سال ۲۰۲۲، کانادا و پرو به‌طور میانگین ماهانه ۱۵۰ و ۱۰۹ هزار تن اسید سولفوریک صادر کردند.
رفع وقفه‌های تولیدی و رشد تقاضای اسید سولفوریک شیلی
شیلی با سهم ۳۰ درصدی بزرگ‌ترین واردکننده اسید سولفوریک در جهان است. طی نیمه دوم سال ۲۰۲۲، شیلی به‌طور میانگین ماهانه بیش از ۳۷۰ هزار تن اسید سولفوریک وارد کرد که با میانگین رشد ماهانه ۴.۵ درصدی از تقریبا ۳۲۰ هزار تن در ماه جولای به بیش از ۴۰۰ هزار تن در ماه دسامبر رسید.
گفتنی است که واردات شیلی طی نیمه دوم سال ۲۰۲۲ نسبت به مدت مشابه سال ۲۰۲۱، رشد ۹ درصدی و نسبت به نیمه دوم سال ۲۰۲۱ رشد ۱۴.۷ درصدی را ثبت کرد؛ چرا که طی این بازه تولید مس این کشور پس از افت شدید ناشی از وقفه‌های تولیدی و به‌دلیل افزایش ظرفیت تولید مس معدنی با رشد همراه بود؛ در نتیجه تقاضای وارداتی اسید آن نیز افزایش یافت.
پرو، به‌عنوان دومین تولیدکننده بزرگ مس در جهان، با سهم ۳۳ درصدی نخستین تامین‌کننده اسید این کشور شناخته می‌شود. همسایگی این دو کشور سبب شده تا هزینه‌های حمل اسید وارداتی شیلی از مبدا پرو کاهش یابد، بنابراین پرو تامین‌کننده اصلی اسید شیلی شناخته می‌شود.
چین، بزرگ‌ترین تولیدکننده کاتد الکترولیتی مس در جهان است و این امر سبب شده تا به‌واسطه فعالیت واحدهای ذوب در این کشور، بازار داخلی چین با مازاد عرضه اسید سولفوریک مواجه شود؛ در نتیجه، پس از پرو، این کشور آسیایی با سهم ۲۹ درصدی از تامین تقاضای اسید شیلی، دومین تامین‌کننده مهم آن به‌شمار می‌رود.
پس از پرو و چین، کره جنوبی و ژاپن با سهم‌های ۱۲ و ۱۱ درصدی، در زمره تامین‌کنندگان اسید سولفوریک شیلی قرار می‌گیرند. سهم آن‌ها در تامین اسید شیلی طی نیمه دوم سال ۲۰۲۲، عمدتا به‌دلیل کاهش صادرات اسید چین طی این بازه بود. در نتیجه، با تامین تقاضای وارداتی اسید شیلی از محل کره جنوبی و ژاپن، سهم آن‌ها در تامین اسید این کشور افزایش یافت.
مازاد عرضه اسید سولفوریک در چین
طی نیمه دوم سال ۲۰۲۲، محدودیت دسترسی به گوگرد سبب کاهش تولید اسید واحدهای گوگردسوز در چین شد؛ در نتیجه صادرات اسید سولفوریک از چین، طی این بازه با میانگین نرخ ماهانه ۸ درصد کاهش یافت و از سطوح بالای ۳۰۰ هزار تن در ماه جولای به سطوح تقریبا ۲۰۰ هزار تن در ماه دسامبر رسید.
هند با سهم ۲۹.۴ درصدی اولین مشتری اسید سولفوریک چین شناخته می‌شود. پس از هند، مهم‌ترین مشتری اسید سولفوریک چین، شیلی با سهم ۲۲.۶ درصدی است. کاهش صادرات اسید سولفوریک چین به دنبال محدودیت دسترسی به گوگرد در این کشور سبب شد تا شیلی، تقاضای وارداتی خود را از مبادی ژاپن و کره جنوبی تامین کند.
به‌طور کلی، با توجه به افزایش تقاضای جهانی مس و افزایش تولید کاتد در شیلی، انتظار می‌رود که تقاضای وارداتی اسید این کشور همچنان افزایش یابد. ناگفته نماند که این امر دیرپا نیست و با افت عیار معادن اکسیدی، تقاضای اسید این کشور با کاهش مواجه خواهد شد. گفتنی است که انتظار می‌رود در آینده بلندمدت نیز، با رشد فعالیت واحدهای ذوب و افزایش مداوم ظرفیت در چین، بازار اسید سولفوریک این کشور با مازاد عرضه همراه شود و مجدد این کشور را در جایگاه بزرگ‌ترین صادرکننده بنشیند.