آند کربنی در تولید آلومینیوم و در سلول‌های احیا کاربرد دارد و وظیفه آن هدایت جریان الکتریسیته است. این محصول الکترودی است که از کربن ساخته شده یا از کربن به عنوان رسانای اصلی خود استفاده می‌کند.
طی سال ۲۰۱۸ تا سال ۲۰۲۲ قیمت آند کربنی در جهان افزایشی بوده است. چین بزرگ‌ترین تولیدکننده و صادرکننده این محصول در جهان است که تاثیر قابل توجهی بر تغییرات قیمت جهانی آن دارد. همچنین به‌دلیل افزایش تولید و تقاضای آلومینیوم در جهان، تقاضای آند کربنی در جهان افزایش داشته و در همین راستا قیمت آن نیز افزایش یافته است.
آند به‌عنوان الکترود یا قطب مثبت نقشی اساسی در فرآیند تولید آلومینیوم ایفا می‌کند. به‌طوری که در واکنش احیا آلومینیوم (ترکیب با اکسیژن موجود در اکسید آلومینیوم) مصرف می‌شود و وظیفه آن در سلول‌های احیا، انتقال جریان الکتریکی است. کیفیت آند تاثیر بسیار زیادی در کیفیت آلومینیوم تولید شده و فرایند آن دارد. در واقع آند باکیفیت مناسب در سلول‌های احیا، تسهیل کننده فرآیند تولید و تضمین کننده محصول است.
آندهای کربنی از ترکیب کک کلسینه شده نفتی، قطران زغال سنگ و باقی‌مانده آندهای مصرف شده واحد احیا، در دمای بالا پخت و بلوک‌های کربنی بزرگی تولید می‌شوند. کک نفتی حاصل از پالایش نفت خام که دارای میزان کربن بالایی است به‌عنوان منبع اصلی کربن برای تولید آند به شمار می‌رود. مواد کربنی به‌دلیل هزینه کم، فراوانی طبیعی، تولید آسان، رسانایی بالا و ریز ساختار قابل تنظیم کاربردی‌ترین گزینه برای تولید آندها هستند. میزان مصرف آند کربنی به ازای تولید هر تن آلومینیوم حدود ۴۵۰ کیلوگرم است. شایان ذکر است که آند کربنی با اکسیژن تولید شده واکنش می‌دهد و در نتیجه به مرور زمان می‌سوزد؛ بنابراین نیاز به جایگزینی دوره‌ای دارد.
آلومینیوم به عنوان پرکاربردترین فلز در تمامی بخش‌های صنعت حایز اهمیت است. این فلز بیشترین نرخ مصرف در میان فلزات صنعتی در جهان را داشته و به یک فلز استراتژیک برای کشورهای مختلف تبدیل شده است. به همین دلیل تولید آند کربنی به عنوان نقش اصلی در فرآیند تولید آلومینیوم اهمیت زیادی دارد.
افزایش قیمت آند کربنی در جهان
در نمودار ۱ قیمت هر تن آند کربنی به تفکیک میانگین جهانی (بر اساس میانگین ارزش واحد صادرات در جهان) و همین‌طور قیمت میانگین واردات ژاپن به‌عنوان بزرگ‌ترین واردکننده آند کربنی، میانگین قیمت صادرات چین به عنوان بزرگ‌ترین صادرکننده و ایران قابل مشاهده است.
با نگاهی به نمودار ۱ می‌توان دریافت که در طی ۵ سال اخیر قیمت هر واحد آند کربنی افزایش داشته است. چین به عنوان بزرگ‌ترین صادرکننده آند کربنی بیشترین قیمت واحد را داشته است و از میزان ۴ هزار و ۳۰۳ دلار بر تن در سال ۲۰۱۸ به میزان ۴ هزار و ۶۹۰ دلار بر تن در سال ۲۰۲۲ رسیده است. از سال ۲۰۱۸ صادرات چین افزایش داشته و از میزان ۴۶ هزار تن به ۱۲۱ هزار تن رسیده است. این امر به این معنی است که چین علاوه بر برآورد کردن نیاز خود از آند کربن در صنعت آلومینیوم، به دلیل تولید بالای این محصول می‌تواند تقاضای جهان را نیز برآورد کند.
به واسطه افزایش تقاضای آند کربنی در جهان به سبب افزایش تولید آلومینیوم، قیمت آند کربنی نیز افزایش یافته است. ژاپن به دلیل تولید اندک آند کربنی بزرگ‌ترین واردکننده آن در جهان است. قیمت هر واحد وارداتی آند کربنی در سال ۲۰۱۸ در ژاپن ۳۴۷ دلار بر تن به ثبت رسیده و با افزایش محسوس در سال ۲۰۲۲ به میزان ۵۳۱ دلار بر تن رسیده است؛ البته لازم به توضیح است که قیمت‌های ثبت شده برای ورادات ژاپن اختلاف محسوسی با قیمت‌های ثبت شده برای سایر کشورها و همین‌طور قیمت‌های جهانی دارد که می‌تواند ناشی از عوامل مختلفی باشد. قیمت این محصول بر اساس آمار ثبت شده در کشورهای صادرکننده به ژاپن، چیزی حدود ۲،۰۰۰ دلار بوده است.
قیمت آند کرنبی بر اساس میانگین جهانی از سال ۲۰۱۸ تا ۲۰۲۲ صعودی بوده و از میزان ۱،۳۴۹ دلار بر تن به میزان ۳،۰۰۰ دلار بر تن رسیده است. از دلایل این افزایش می‌توان به افزایش قیمت و تقاضا در چین اشاره کرد که یکی از عوامل موثر بر قیمت آند است.
با توجه به اینکه تولید داخلی آند کربنی در ایران پاسخگوی نیاز کشور به این محصول نیست، عمدتا صادراتی برای این محصول از مبدا ایران ثبت نشده و ایران به‌طور خالص واردکننده این محصول به شمار می‌رود. آمار ارایه شده برای قیمت نیز مربوط به قیمت وارداتی این محصول است.
افزایش تقاضا و قیمت آند کربنی در پی افزایش تولید آلومینیوم
در نمودار ۲ میزان تولید آلومینیوم و قیمت آند کربنی طی ۵ سال ۲۰۱۸ تا ۲۰۲۲ ارایه شده است.
با توجه به نمودار ۲ قابل مشاهده است که تولید آلومینیوم در جهان به‌دلیل تقاضای زیاد، افزایش یافته به‌طوری که از میزان ۶۳ میلیون و ۶۰۰ هزار تن به میزان ۶۹ میلیون تن رسیده است و بنابراین قیمت آند کربنی به دلیل تقاضای بالا از میزان ۱،۳۵۰ دلار بر تن به ۳،۰۵۸ دلار بر تن افزایش یافته است. چین با تولید ۴۰ میلیون تن در جهان بزرگ‌ترین تولیدکننده آلومینیوم بوده و به عنوان غول جهانی در بازار آن شناخته شده است. از این رو یکی بازیگر کلیدی برای تقاضا و قیمت آند کربنی است. چین نه تنها بزرگ‌ترین مصرف‌کننده آند کربنی، بلکه یکی از پایه‌های اصلی تولید و عرضه‌کننده آن‌ها در جهان است. شرکت‌هایی مانند Guangxi Qiangqiang، Jinan Aohai، Jining Carbon، Dezhou Yongxing Carbon، و Jinan Wanfang Carbon برای تولید آند کربنی در چین مستقر هستند.
همان‌طور که در نمودار ۲ مشاهده می‌شود، قیمت آند کربنی همبستگی قابل توجهی را با تولید جهانی آلومینیوم از خود به نمایش می‌گذارد. با توجه به اینکه عمده مصرف آند کربنی در صنایع تولید آلومینیوم است، طبیعی است که نوسان بازار آلومینیوم به عنوان یک عامل بنیادین موثر در بازار آند کربنی ایفای نقش کند؛ البته طبیعی است که عوامل سمت عرضه از جمله میزان تولید این محصول به‌خصوص در کشورهای مهم و بزرگ عرضه‌کننده از جمله چین نیز تاثیرات خود را بر قیمت خواهند گذاشت.