شرکت فری‌پورت مک‌موران بزرگترین تولیدکننده مولیبدن و یکی از بزرگترین تولیدکنندگان مس و طلا در جهان محسوب می‌شود. این شرکت معادن بزرگی مانند Morenci، Cerro Verde و گراسبرگ را در اختیار دارد. عمده معادن این شرکت در کشورهای آمریکا، اندونزی، مکزیک، شیلی و پرو قرار دارند.
در سال ۲۰۲۲ سهم کشور آمریکا از درآمد این شرکت حدود ۳۲ درصد بود که نسبت به سال قبل تقریبا یک درصد افزایش پیدا کرد. کشورهای اندونزی و سوییس به‌ترتیب با سهم‌های ۱۳ درصد و ۱۲ درصد از درآمد از دیگر خریداران بزرگ شرکت در این سال بودند.
شرکت فری‌پورت مک‌موران در سال ۱۹۸۱ میلادی از ادغام شرکت‌های Freeport Minerals،Texas Freeport Sulphur Company و McMoRan Oil & Gas Company تشکیل شد. این شرکت در حال حاضر با نام فری‌پورت مک‌موران (FCX) در جهان شناخته می‌شود. این شرکت بزرگترین تولیدکننده مولیبدن در جهان است و از تولیدکنندگان مهم فلزاتی مانند طلا و مس برشمرده می‌شود.
به‌طور کلی واحدهای تولیدی شرکت در آمریکای شمالی، آمریکای جنوبی و کشور اندونزی واقع شده‌اند. از مهم‌ترین معادن روباز شرکت فری‌پورت مک‌موران می‌توان به Morenci، Bagdad، Safford و Miami اشاره کرد که همگی در نواحی غرب کشور آمریکا قرار دارند. معدن Morenci با ظرفیت تولید سالانه حدود ۵۷۰ هزار تن مس سومین معدن مس بزرگ جهان شناخته می‌شود و حدود ۷۲ درصد از سهام آن به این شرکت اختصاص یافته است. علاوه بر این ۲ واحد Chino و Tyrone از معادن این شرکت در کشور مکزیک محسوب می‌شوند. از این معادن علاوه بر مس، فلزاتی مانند مولیبدن، طلا و نقره استخراج می‌شود. گفتنی است که معادن Henderson و Climax در این منطقه از منابع مهم فلز مولیبدن به‌شمار می‌روند.
دو معدن بزرگ Cerro Verde در کشور پرو و El Abra در شیلی بزرگترین معادن شرکت فری‌پورت مک‌موران در آمریکای جنوبی هستند. در سال ۲۰۲۲ مجموع ظرفیت ۲ واحد تغلیظ معدن Cerro Verde روزانه حدود ۴۰۰ هزار تن اعلام شد. در سال ۲۰۲۲ ظرفیت تولید مس این معدن حدود ۵۰۰ هزار تن مس بود و در جایگاه ششمین معدن بزرگ دنیا قرار گرفت. ذخایر مس این معدن به دو صورت اکسیدی و سولفیدی هستند. از این رو یک واحد لیچینگ در معدن Cerro Verde وجود دارد. تقریبا ۵۴ درصد از کل سهام این معدن به شرکت فری‌پورت مک‌موران تعلق دارد.
معدن گراسبرگ با ظرفیت تولید ۸۰۰ هزار تن، دومین معدن مس در جهان است که در پاپوآ در کشور اندونزی قرار گرفته است. شرکت فری‌پورت مک‌موران حدود ۴۹ درصد از سهام این معدن را در اختیار دارد و مابقی سهام به دولت کشور اندونزی تعلق دارد. این معدن علاوه بر قسمت روباز، دارای ۳ بخش زیرزمینی به نام‌هایGrasberg Block Cave، Deep Mill Level Zone و Big Gossan است. این معدن به‌دلیل وجود ذخایر قابل توجهی از فلز طلا مورد توجه شرکت فری‌پورت مک‌موران و دولت کشور اندونزی قرار دارد.
رشد درآمد شرکت در سال‌های ۲۰۲۱ و ۲۰۲۲
در نمودار زیر مقدار درآمد شرکت فری‌پورت مک‌موران از سال ۲۰۱۸ تا ۲۰۲۲ آورده شده است. به‌طور کلی می‌توان گفت تغییرات درآمد این شرکت در دوره مورد بررسی تا حد زیادی به تغییرات قیمت مس در بازارهای جهانی مربوط بود. یکی از دلایل مهم این امر سهم قابل توجه محصولات مسی مانند کنسانتره و کاتد از درآمد است. در سال ۲۰۲۲ حدود ۸۳ درصد از سهم درآمد شرکت به محصولات مسی مانند کنسانتره، کاتد، مفتول و سایر محصولات مسی تعلق داشت.
طبق گزارش شرکت فری‌پورت مک‌موران، در سال ۲۰۱۸ مقدار درآمد شرکت حدود ۱۸ میلیارد و ۶۰۰ میلیون دلار بود. در این سال قیمت جهانی مس به‌طور متوسط حدود ۶,۵۲۳ دلار بر تن برآورد شد. در سال ۲۰۱۹ میانگین قیمت جهانی مس به حدود ۵,۹۹۹ دلار بر تن کاهش پیدا کرد. این امر موجب شد تا درآمد شرکت در این سال تقریبا ۲۹ درصد نسبت به سال قبل افت پیدا کند.
در سال ۲۰۲۱ قیمت جهانی مس با رشد قابل توجهی روبرو شد و میانگین سالانه آن به حدود ۹,۳۱۴ دلار بر تن رسید. با افزایش قیمت جهانی مس، درآمد شرکت فری‌پورت مک‌موران نیز افزایش یافت و تقریبا به ۲۲ میلیارد ۹۰۰ میلیون دلار رسید. در سال پایانی این دوره تغییرات شدیدی در قیمت جهانی مس به وجود نیامد و درنتیجه درآمد شرکت نیز تغییرات شدیدی را تجربه نکرد و مقداری مشابه سال قبل داشت.
در سال ۲۰۲۲ حدود ۹ میلیارد و ۶۵۰ میلیون دلار از درآمد شرکت به کنسانتره مس و حدود ۵ میلیارد و ۱۳۰ میلیون دلار به کاتد مس اختصاص داشت. هم‌چنین درآمد مفتول و سایر محصولات مسی حدود ۴ میلیارد و ۱۸۰ میلیون دلار اعلام شد. پس از مس، فلز طلا دومین منبع درآمد شرکت فری‌پورت مک‌موران در سال ۲۰۲۲ بود و مقدار درآمد آن در این سال تقریبا ۳ میلیارد و ۴۰۰ میلیون دلار برآورد شد. علاوه بر این درآمد فلز مولیبدن در سال ۲۰۲۲ حدود ۱ میلیارد و ۴۲۰ میلیون دلار بود و مابقی درآمد به سایر فلزات مانند کبالت تعلق داشت.
سهم ۳۲ درصدی آمریکا از درآمد شرکت
در نمودار زیر درآمد شرکت فری‌پورت مک‌موران به تفکیک موقعیت جغرافیایی خریداران آورده شده است. به‌طور کلی کشورهای آمریکا، اندونزی و سوییس بزرگترین خریداران این شرکت در سال‌های ۲۰۲۱ و ۲۰۲۲ بودند. در سال ۲۰۲۱ حدود ۷ میلیارد و ۱۷۰ میلیون دلار از درآمد این شرکت از کشور آمریکا به دست آمد که تقریبا ۳۱ درصد از کل درآمد در این سال را شامل می‌شد.
کشور سوییس با سهم ۱۶ درصدی از درآمد در این سال، دومین خریدار بزرگ شرکت بود. حدود ۳ میلیارد و ۶۸۰ میلیون دلار از درآمد شرکت از فروش محصولات به سوییس به دست آمد. از سوی دیگر اندونزی با درآمد حدود ۳ میلیارد و ۱۳۰ میلیون دلار و سهم ۱۴ درصد سومین خریدار بزرگ این شرکت در سال ۲۰۲۱ بود.
حجم درآمد شرکت از کشور آمریکا در سال ۲۰۲۲ به حدود ۷ میلیارد و ۳۴۰ میلیون دلار رسید که موجب شد سهم این کشور از درآمد شرکت فری‌پورت مک‌موران حدود یک درصد افزایش پیدا کند. در این سال اندونزی با سهم ۱۳ درصد و درآمد تقریبا ۳ میلیارد دلار در جایگاه دومین کشور مهم خریدار قرار گرفت. هم‌چنین سوییس در این سال حدود ۲ میلیارد و ۷۴۰ میلیون دلار و سهم ۱۲ درصد از درآمد را در اختیار داشت. گفتنی است که کشورهای ژاپن، اسپانیا و سنگاپور از دیگر مشتریان مهم شرکت فری‌پورت مک‌موران در سال‌های ۲۰۲۱ و ۲۰۲۲ بودند.
یکی از دلایل مهم سهم قابل توجه کشورهای آمریکا و اندونزی از درآمد، وجود معادن و واحدهای تولید محصولات مسی شرکت فری‌پورت مک‌موران در این کشورهاست که دسترسی آن‌ها به این محصولات را افزایش داده است. علاوه بر این کشورهای ژاپن و سنگاپور در نزدیکی اندونزی قرار دارند. از این رو می‌توان گفت بخش قابل توجهی از تقاضای ژاپن و سنگاپور از تولیدات معدن گراسبرگ در اندونزی تامین می‌شود.