تجارت فرو نیکل طی سالهای ۲۰۱۸ تا ۲۰۲۲ افزایش چشمگیری داشته است. در بازه زمانی مورد بررسی بهطور میانگین حدود ۳ میلیون و ۸۷۰ هزارتن فرو نیکل تجارت شده است. افزایش قابل توجه تجارت فرو نیکل ناشی از افزایش تقاضای چین و افزایش عرضه اندونزی است.
بیشترین سهم واردات فرو نیکل با حدود ۸۲ درصد، متعلق به چین است. سهم کشورهای تایوان و هند حدود ۳ درصد و کره جنوبی و آمریکا معادل با ۲ درصد از کل واردات فرو نیکل است. اندونزی بزرگترین تولیدکننده و صادرکننده جهانی نیکل و فرو نیکل است که حدود ۷۳ درصد از کل صادرات فرو نیکل را به خود اختصاص داده است. در ردههای بعدی کالدونیا با ۶ درصد و برزیل با ۵ درصد قرار گرفتهاند.
فرو نیکل یک فروآلیاژ است که تقریبا ۳۵ درصد نیکل و ۶۵ درصد آهن دارد. فرو نیکل دارای خواصی همچون نقطه ذوب بالا و مقاومت بالا در برابر خوردگی و اکسیداسیون است. نیکل فلز مهمی است که بهطور گسترده در تولید فولاد ضد زنگ و سایر آلیاژها استفاده میشود؛ اما درحال حاضر بهعنوان یک جز کلیدی در فناوریهای جدید باتری ظاهر شدهاست. تولید نیکل و فرو نیکل اندونزی مواد اولیه برای صنعت فولاد شریک تجاری خود، چین را تامین کرده است.
در نمودار ۱ تجارت جهانی فرو نیکل در سالهای ۲۰۱۸ تا ۲۰۲۲ مورد بررسی قرار گرفته است. بهطور متوسط نرخ رشد سالیانه تجارت فرو نیکل حدود ۴۰ درصد به ثبت رسیده است. میزان تجارت فرو نیکل در سال ۲۰۲۲ حدود ۶ میلیون و ۵۵۵ هزارتن بوده که در قیاس با سال ۲۰۱۸ افزایش بیش از سه برابری را به نمایش میگذارد. تجارت جهانی فرو نیکل در سال ۲۰۲۰ با رشد چشمگیر ۵۰ درصدی نسبت به سال ۲۰۱۹، به میزان ۳ میلیون و ۹۶۵ هزارتن رقم خورده است.
در بازه ۵ ساله بررسی شده، در سال ۲۰۱۸ کمترین مقدار تجارت فرو نیکل اتفاق افتاده است؛ بهطوری که حجم کل تجارت فرو نیکل در این سال حدود یک میلیون و ۸۰۰ هزارتن بوده است. میزان کمتر تجارت در سال ۲۰۱۸ در قیاس با سایر سالها، ناشی از کاهش شدید تقاضا در نیمه دوم سال، بهدلیل نگرانیهای ایجاد شده در خصوص کاهش نرخ رشد اقتصاد جهانی در نتیجه جنگ تجاری بین ایالات متحده آمریکا و چین بود. بهطور کلی روند تجارت فرونیکل در ۵ سال اخیر صعودی بوده است که در سال ۲۰۲۲ با افزایش ۲ میلیون تنی نسبت به سال ۲۰۲۱، بیشینه مقدار تجارت حهانی فرونیکل با حدود ۶ میلیون و ۵۰۰ هزار تن اتفاق افتاده است.
بنا به پیشبینیهای صورتگرفته، تقاضای نیکل و فرونیکل در سالهای آتی افزایش قابل توجهی خواهد یافت؛ رشد تولید خودروهای الکتریکی و باتریها محرک اصلی بازار نیکل خواهد بود. بیشتر رشد عرضه از سوی اندونزی صورت میگیرد و چین نیز بهعنوان بزرگترین مصرفکننده نیکل و فرونیکل سرمایهگذاریهای قابل توجهی را در معادن این کشور انجام داده است. از اینرو پیشبینی میشود مسیر اصلی تجارت نیکل در جهان، در سالهای آتی نیز کماکان بین چین و اندونزی برقرار باشد. همچنین اندونزی تامینکننده اصلی فرونیکل بهشمار میرود که بهعنوان یک جایگزین ارزانتر برای نیکل خالص در تولید فولاد ضد زنگ و بهطور عمده در چین مورد استفاده قرار میگیرد.
چین، بزرگترین متقاضی فرو نیکل در سال ۲۰۲۲
در نمودار ۲، بزرگترین واردکنندگان و صادرکنندگان فرو نیکل در ۵ سال اخیر قابل مشاهده هستند. چین با اختلاف بسیار زیاد بیشترین سهم از واردات این فروآلیاژ را به خود اختصاص داده است. در سال ۲۰۲۲ این کشور وارداتی معادل ۵ میلیون و ۹۱۵ هزارتن را به ثبت رسانده است که بیش از ۹۰ درصد فرو نیکل خود را از اندونزی وارد کرده است و حدود ۱۵۱ هزار تن فرو نیکل نیز از کالدونیا تامین شده است. واردات فرونیکل چین در سال ۲۰۱۸ حدود ۹۶۲ هزارتن بوده که با نرخ رشد سالیانه حدود ۵۷ درصد به ۵ میلیون و ۹۱۵ هزار تن در سال ۲۰۲۲ رسیده است. در سالهای ۲۰۲۰ و ۲۰۲۱ نیز به ترتیب حدود ۳ میلیون و ۴۱۰ هزارتن و ۳ میلیون و ۷۰۰ هزارتن فرو نیکل وارده کرده است.
پس از چین، تایوان و هند سهم یکسانی در واردات فرو نیکل دارند. بیشترین میزان واردات فرو نیکل را تایوان در سالهای ۲۰۱۸ و ۲۰۲۱ داشته که بهترتیب حدود ۲۰۳ هزارتن و ۱۳۹ هزارتن بوده است. واردات این کشور در سال ۲۰۲۰ به علت همهگیری کووید-۱۹، با کاهش ۲۵ هزار تنی نسبت به سال ۲۰۱۹، به حدود ۸۸ هزارتن رسید. با نگاهی اجمالی به میزان واردات این کشور در ۵ سال اخیر میتوان گفت که سالیانه با کاهش ۱۷ درصدی همراه بوده است و درسال ۲۰۲۲ به میزان ۹۵ هزارتن فرونیکل وارد کرده است.
واردات هند در سالهای ۲۰۱۸ تا ۲۰۲۲ بهطور متوسط سالانه ۶ درصد رشد داشته است و از سال ۲۰۱۸ که به میزان ۱۰۲ هزارتن بوده به مقدار ۱۲۸ هزارتن در سال ۲۰۲۲ رسیده است. کمترین میزان واردات ثبت شده برای هند در سال ۲۰۲۰ حدود ۳۹ هزار تن بوده که با افزایش خیرهکنندهای در سال ۲۰۲۱ به ۲۱۶ هزار تن رسید. همانند چین، عمده واردات فرو نیکل هند نیز توسط اندونزی تامین شده است.
در ردههای بعدی کشورهای بزرگ واردکننده فرونیکل، کشورهای کره جنوبی و ایالات متحده آمریکا قرار گرفتهاند که میانگین واردات کره جنوبی و آمریکا در سالهای ۲۰۱۸ تا ۲۰۲۲ حدود ۹۵ هزارتن و ۵۹ هزارتن به ثبت رساندهاند. هر دو کشور در این ۵ سال با کاهش واردات فرونیکل همراه بودند. همانطور که مشخص است تمامی کشورهای واردکننده فرونیکل، جزو کشورهای مطرح در صنعت فولاد بهشمار میروند.
درسمت عرضه، اندونزی که بیشترین میزان نیکل را در جهان تولید میکند، با سهمی معادل ۷۲ درصد بزرگترین صادرکننده فرو نیکل محسوب میشود. میزان صادرات اندونزی بهطور میانگین با نرخ رشد حدود ۶۱ درصد، از ۸۵۷ هزارتن درسال ۲۰۱۸ به حدود ۵ میلیون و ۷۸۰ هزارتن در سال ۲۰۲۲ رسیده است. در سال ۲۰۱۴ در اندونزی صادرات نیکل خام ممنوع شد و این کشور نیکل فرآوری شده به جای سنگ نیکل را صادر کرد. صنعت نیکل اندونزی را میتوان صادراتگرا توصیف کرد؛ زیرا نیکل نسبتا کمی در داخل مورد استفاده قرار میگیرد. کشورهای چین، هند، تایوان و کره جنوبی مقاصد صادرات فرو نیکل اندونزی هستند.
با اختلاف قابل توجهی نسبت به اندونزی، کالدونیا بهعنوان دومین کشور صادرکننده فرو نیکل است که در سالهای اخیر با کاهش ۴ درصدی روند نزولی را طی کردهاست. صادرات فرو نیکل این کشور در سال ۲۰۲۲ به میزان ۲۲۳ هزار تن رسیده است که نسبت به سال ۲۰۲۱ با میزان ۱۹۰ هزارتن، افزایش داشته است. برزیل در سالهای ۲۰۱۸ تا ۲۰۲۲ افت و خیزهایی را تجربه کرده است. صادرات فرو نیکل برزیل در سال ۲۰۱۸ حدود ۱۹۷ هزار تن بوده و با کاهش ۱۶ هزار تنی به ۲۱۳ هزار تن در سال ۲۰۲۲ رسیده است. کشورهای دومینیکا و کره جنوبی نیز روند صعودی را در سالهای مورد بررسی تجربه کردهاند. در سال ۲۰۲۲ میزان صادرات فرو نیکل این دو کشور به ترتیب برابر با ۷۹ هزار تن و ۷۴ هزار تن بوده است.