در تولید باتریهای لیتیوم یونی از عنصر کبالت به‌عنوان کاتد استفاده می‌شود و عمده کبالت تولید شده در این صنعت مورد استفاده قرار می‌گیرد. باتریهای لیتیوم یونی باتریهای قابل شارژ هستند که در مقایسه با محصولات مشابه راندمان انرژی بالاتر و طول عمر بیشتری دارند.
در سال‌های اخیر با افزایش تولید خودروهای الکتریکی تقاضا برای باتریهای لیتیوم یونی افزایش پیدا کرده‌است. جمهوری دموکراتیک کنگو در سال ۲۰۲۲ حدود ۷۰ درصد کبالت جهان را تولید کرد که یک عنصر کلیدی در باتریهای قابل شارژ استفاده شده در خودروهای الکتریکی و تلفن‌های همراه است. این کشور بیش ار ۵۰ درصد ذخایر معدنی فلز کبالت را در جهان دارد.
عمده کبالت تولید شده در جهان به‌طور خاص از کانی کبالتیت به دست می‌آید و این کانی معمولا یک محصول جانبی از استخراج مس و نیکل است. کمربند مس در جمهوری دموکراتیک کنگو و زامبیا بیشترین تولید جهانی کبالت را دارد. سازمان زمین‌شناسی ایالت متحده امریکا ذخایر جهانی کبالت را ۷ میلیون و ۱۰۰ هزار تن تخمین زده‌است.
کاربرد اصلی کبالت در تولید باتریهای لیتیوم یونی و ساخت آلیاژهای مقاوم در برابر سایش و مقاومت بالا است. بیشتر خودروهای الکتریکی توسط باتریهای لیتیوم یونی تغذیه می‌شوند، نوعی باتری که زمانی شارژ می‌شود که یون‌های لیتیوم از یک الکترود با بار مثبت به نام کاتد به یک الکترود منفی به نام آند جریان می‌یابند. در اکثر باتریهای لیتیوم یونی، کاتد حاوی کبالت است، فلزی که پایداری و چگالی انرژی بالایی را ارائه می‌دهد.
کبالت یک فلز کمیاب است، از این رو قیمت آن می تواند به شدت در نوسان باشد و بسیاری از ذخایر کبالت جهان در کشورهای بی ثبات سیاسی قرار دارند. استخراج کبالت در شرایط کاری خطرناک و عمدتا به‌صورت دستی انجام می‌شود و زباله های سمی تولید می‌کند که آلودگی‌های زیست محیطی به همراه دارد. با توجه به کاربرد این ماده تقاضا برای کبالت با رشد همراه بوده‌است و با افزایش تقاضا تولید این محصول نیز با رشد همراه خواهد بود.
صادرات کبالت جمهوری دموکراتیک کنگو
کشور کنگو بزرگترین تولید‌کننده کبالت معدنی در جهان است، در سال ۲۰۲۲ حجم تولیدات کبالت این کشور در مجموع ۱۴۴ هزار تن تخمین زده شد که اوج تولید در دوره ذکر شده است. جمهوری دموکراتیک کنگو به‌عنوان بزرگترین تولید کننده کبالت معدنی جهان، بیش از ۷۰ درصد از تولید جهانی کبالت معدنی در سال ۲۰۲۲ را به خود اختصاص داده است.
برسی‌های انجام شده نشان داد که تا قبل از سال ۲۰۱۵ صادرات کبالت کشور کنگو به‌صورت یک محصول مستقل ثبت نشده‌است. با توجه به این نکته که کبالت به‌صورت یک فلز همراه سایر مواد معدنی استخراج می‌شود، می‌توان گفت که تا قبل از سال ۲۰۱۵ صادرات این محصول از کشور جمهوری کنگو به‌صورت فلز همراه با سایر محصولات معدنی بوده‌است و از این سال به بعد صادرات کبالت به‌صورت فرآوری شده و جداگانه انجام شده‌است. در نمودار یک ارزش صادرات کبالت کشور جمهوری کنگو بر اساس قیمت کبالت در سال ۲۰۲۰ ثابت در نظر گرفته شده‌است. بررسی‌های انجام شده در آتورپات نشان می‌دهد که عمده صادرات کبالت کشور کنگو در این دوره به‌صورت اکسید کبالت بوده‌است.
در سال ۲۰۱۸ صادرات اکسید کبالت نسبت به سال قبل از آن ۹۰ درصد رشد داشت، بررسی‌ها نشان می‌دهد که در سال ۲۰۱۸ قیمت فلز کبالت با رشد ۱۲ درصدی همره بود و به ۶۴ هزار و ۶۹۰ دلار به ازای هر تن رسید. بنابراین یکی از عوامل تاثیر‌گذار در افزایش صادرات این محصول در سال ۲۰۱۸ می‌تواند افزایش قیمت در این سال باشد که موجب افزایش حاشیه سود این محصول شده‌است. به دنبال افزایش حاشیه سود فلز کبالت، تمایل به تولید و صادرات این محصول در سال ۲۰۱۸ با رشد همراه بود. در سال ۲۰۱۹ قیمت جهانی کبالت کاهش ۵۰ درصدی را نشان داد که این کاهش در روند صادرات این محصول نیز تاثیر گذاشت و حجم صادرات در سال ۲۰۱۹ حدود ۲۴ درصد کاهش یافت. صادرات کبالت کشور کنگو در سال ۲۰۲۰ کاهش زیادی داشت که این کاهش صادرات می‌تواند ناشی از پاندمی کرونا در این سال باشد. از سال ۲۰۲۰ تا ۲۰۲۲ صادرات با رشد همراه بود به‌طوری که در سال ۲۰۲۲ ارزش ثابت کبالت صادر شده از کشور کنگو به بیش از ۴ میلیارد و ۱۰۰ میلیون دلار افزایش پیدا کرد که نسبت به سال قبل از آن ۲۱ درصد رشد داشت.
مقاصد صادراتی اکسید کبالت کشور جمهوری دموکراتیک کنگو
افزایش تولید کبالت طی این دوره با راه‌اندازی معادن و کارخانه‌های جدید در کشور جمهوری کنگو همراه بوده‌است. کشور کنگو به‌عنوان بزرگترین تولید کننده کبالت جهان، در سال ۲۰۲۲ بیش از ۷۰ درصد کبالت معدنی جهان را تولید کرده است و عمده این کبالت تولید شده را به‌صورت اکسید کبالت صادر کرد. کشور چین بزرگترین مصرف‌کننده کبالت جهان است. بیش از ۸۰ درصد کبالت مصرف شده در چین برای تولید باتریهای قابل شارژ مورد استفاده قرار می‌گیرد. عمده کبالت تولید شده در جمهوری دموکراتیک کنگو به چین صادر می‌شود یا توسط شرکت های چینی در داخل کشور کنگو فرآوری شده و سپس صادر می‌شود.
از سال ۲۰۱۵ صادرات فلز کبالت جمهوری کنگو به‌صورت جداگانه از سایر محصولات معدنی انجام شده است و بزگترین مقاصد صادراتی این محصول در این دوره کشورهای چین و آفریقای جنوبی بودند که سهم چین در این بازار طی این دوره با رشد همراه بود. ارزش صادرات اکسید کبالت به کشور چین طی سال‌های ۲۰۱۵ تا ۲۰۲۲ با رشد همراه بود و در سال ۲۰۲۲ به حدود یک میلیارد و ۵۸۵ میلیون دلار رسید.
همان‌طور که در نمودار ۲ مشاهده می‌شود، ارزش صادرات اکسید و هیدروکسید کبالت به کشور آفریقای جنوبی در سال ۲۰۱۸ با ۹۰ درصد رشد نسبت به سال قبل به حدود ۴ میلیارد و ۲۲۰ میلیون دلار رسیده‌بود. آفریقای جنوبی یک قطب تجاری بزرگ برای صادرات به نقاط مختلف جهان است و از تولید کننده‌های بزرگ صنایع الکترونیکی محصوب نمی‌شود، از این رو یکی از عوامل افزایش صاردات کبالت به آفریقای جنوبی را افزایش تجارت این محصول در این کشور می‌‌دانیم.
در سال‌های اخیر تقاضای فلز کبالت برای تولید باتریهای لیتیوم به ویژه در خودروهای الکتریکی با رشد همراه بوده‌است. کشورهای آسیای شرقی از جمله چین، کره جنوبی، ژاپن و تایوان بزرگترین تولید‌کنندگان باتریهای لیتیوم هستند. افزایش تقاضا برای فلز کبالت موجب افزایش ارزش این محصول طی این سال‌ها شده است و این امر تاثیر مستقیم در افزایش تولید و صادرات کبالت توسط کشورهای مهم تولید‌کننده خواهد داشت. شرکت‌های چینی برای سرمایه‌گذاری بیش از ۷ میلیار دلار جهت افزایش تولید کبالت در کشور جمهوری دموتراتیک کنگو به توافق رسیده‌اند که این امر در افزایش تولید کبالت طی سال‌های آتی موثر خواهد بود.