چین بزرگ‌ترین تولیدکننده و آمریکا بزرگ‌ترین واردکننده آلومینیوم در دنیا هستند. واردات آلومینیوم خام آمریکا در سال ۲۰۲۳ بیش از ۴ میلیون تن یعنی حدود ۱۵ درصد از کل تجارت آلومینیوم دنیا است. چین با تولید ۴۱ میلیون تن، معادل ۵۸ درصد از کل تولید دنیا در این سال را به خود اختصاص داده است.
در بازه ۱۰ ساله ۲۰۱۴ تا ۲۰۲۳ قیمت آلومینیوم به‌طور کلی افزایشی بوده و اقتصاد‌‌های بزرگ دنیا در این امر تاثیرگذار هستند. از دلایل افزایش قیمت آلومینیوم طی سال‌های ۲۰۱۴ تا ۲۰۲۳ می‌توان به عواملی از جمله رشد صنعت خودروسازی چین و جنگ اوکراین اشاره کرد؛ همچنین عواملی مانند کاهش رشد تولید ناخالص داخلی چین، کاهش رشد اقتصاد جهانی، افزایش عرضه و افزایش بهای نفت باعث کاهش قیمت آلومینیوم شدند.
آلومینیوم به دلیل دارا بودن ویژگی‌هایی مانند سبکی و دوام بالا، یک فلز منحصر‌به‌فرد و کلیدی در صنعت به‌شمار می‌رود. آلومینیوم فراوان‌ترین فلز روی زمین است که بیش از ۸ درصد از جرم هسته زمین را تشکیل می‌دهد. از طرفی سومین عنصر شیمیایی رایج در کره زمین پس از اکسیژن و سیلیکون است. ترکیبی از خواص ذکر شده، در کنار قابلیت بازیافت چندباره آلومینیوم، آن را به‌عنوان بهترین گزینه برای استفاده در بسیاری از صنایع تبدیل کرده است.
آلومینیوم و آلیاژهای آن را می‌توان ذوب و دوباره استفاده کرد؛ بدون این‌که به خواص آن آسیبی برسد. دانشمندان تخمین زده‌اند که یک کیلوگرم قوطی آلومینیومی بازیافتی می‌تواند در مصرف تا هشت کیلوگرم بوکسیت، چهار کیلوگرم فلوراید و تا ۱۵ کیلووات ساعت برق صرفه‌جویی کند. اگرچه آلومینیوم محکم‌ترین فلز دنیا نیست، اما آلیاژ آن با سایر فلزات به افزایش استحکام آن کمک می‌کند. آلیاژهای این عنصر از قابلیت جوش‌کاری، پرس‌کاری، ماشین‌کاری، لحیم‌کاری سخت و لحیم‌کاری نرم برخوردارند. همچنین به‌صورت پروفیل‌های ساختمانی اکسترود شده، ورق، تسمه، فویل، مفتول و میله در بازار وجود دارند. قابل ذکر است که برخی از آلیاژهای آلومینیوم قابلیت جوش‌کاری ندارند.
چین؛ بزرگ‌ترین تولیدکننده آلومینیوم
چین بزرگ‌ترین تولیدکننده فلز آلومینیوم در جهان شناخته می‌شود که بیش از نیمی از تولید جهانی آلومینیوم را به خود اختصاص داده است. همچنین آمریکا بزرگ‌ترین واردکننده فلز آلومینیوم در جهان به حساب می‌آید. به نقل از سازمان مطالعات زمین‌شناسی آمریکا (USGS) تولید جهانی آلومینیوم اولیه از ۶۸ میلیون و ۴۰۰ هزار تن در سال ۲۰۲۲ به ۷۰ میلیون تن در سال ۲۰۲۳ افزایش یافته است. همچنین ظرفیت تولید آلومینیوم در سال گذشته میلادی به ۷۹ میلیون تن افزایش یافت. این در‌حالی است که ظرفیت تولید در سال ۲۰۲۲ میلادی ۷۸ میلیون و ۵۰۰ هزار تن به ثبت رسیده است. چین با تولید ۴۱ میلیون تن آلومینیوم در سال ۲۰۲۳ توانست هم‌چنان پیش‌رو در تولید آلومینیوم در جهان باقی بماند؛ این کشور در این سال از حدود ۹۱ درصد از ظرفیت تولید ۴۵ میلیون تنی خود استفاده کرده است.
میزان تولید چین در سال ۲۰۲۲ میلادی ۴۰ میلیون و ۲۰۰ هزار تن و میزان ظرفیت تولید نیز ۴۴ میلیون و ۳۰۰ هزار تن اعلام شده بود. هند با تولید چهار میلیون و ۱۰۰ هزار تن و روسیه با سه میلیون و ۸۰۰ هزار تن آلومینیوم در سال ۲۰۲۳ میلادی در رتبه های دوم و سوم تولیدکنندگان این محصول در جهان قرار گرفتند. این در‌حالی است که میزان ظرفیت سالانه تولید آلومینیوم این کشورها در سال ۲۰۲۳ میلادی به‌ترتیب حدود ۶ میلیون تن و چهار میلیون تن اعلام شده است.
از آلومینیوم به‌عنوان فلز قرن یاد می‌شود ومصرف آن به تنهایی از مجموع مصرف سایر فلزات غیرآهنی بیشتر است و پس از فولاد بیش‌ترین تولید و مصرف را در جهان دارد. این رو این محصول یکی از تجاری‌ترین فلزات نیز به‌شمار می‌رود؛ به‌طوری که سالانه بین ۲۰ تا ۳۰ میلیون تن از آن در سطح جهان تجارت می‌شود. روند تجارت شمش آلومینیوم در بازه ۱۰ ساله ۲۰۱۴ تا ۲۰۲۳ در نمودار ۱ قابل مشاهده است.
مطابق با آن‌چه در نمودار ۱ مشاهده می‌شود، تجارت شمش آلومینیوم در بازه ۱۰ ساله مورد بررسی رشد داشته است؛ به‌طوری که تقریبا در ۱۰ سال منتهی به سال ۲۰۲۳ به‌جز دو استثنا، هرساله تجارت این محصول روند افزایشی داشته است؛ در سال ۲۰۱۹ به‌دلیل کندی رشد اقتصاد جهانی، رکود در بخش خودروسازی و ساخت و ساز و در نتیجه آن افت تقاضا در بازارهای جهانی آلومینیوم و افزایش موجودی انبارها، تجارت این محصول تا ۲۰ میلیون و ۳۳۶ هزار تن کاهش یافت. در‌نهایت بعد از طی دوره شوک بازار، تجارت شمش آلومینیوم به حالت سابق برگشته و روند افزایشی خود را ادامه داده است؛ به‌طوری که میزان تجارت شمش آلومینیوم در سال‌های ۲۰۲۱ و ۲۰۲۲ از مرز ۲۷ میلیون تن نیز گذشته است. اما این پایان روند افزایشی شمش آلومینیوم نبوده بلکه در سال ۲۰۲۳ میلادی تجارت این محصول با ثبت رکوردی جدید، به حدود ۲۹ میلیون و ۱۰۰ هزار تن رسیده است.
تغییرات جهانی قیمت آلومینیوم
آلومینیوم به‌عنوان یک فلز پرکاربرد و پرمصرف از اهمیت بالایی برخوردار است و صنایع بسیار زیادی تحت‌الشعاع تغییر قیمت آن قرار می‌گیرند. از این رو تغییرات قیمت این محصول از اهمیت بالایی برخوردار است. در فاصله سال‌های ۲۰۱۴ تا ۲۰۱۶ به‌دلیل انتشار اخبار افزایش موجودی انبارها و همچنین کاهش موقعیت‌های خرید، این محصول با کاهش قیمت در بازارهای جهانی مواجه شد؛ ضمن این‌که با سقوط بهای نفت و تزریق یک جو تردید به بازارهای جهانی در کنار کاهش حجم تولیدات صنعتی چین و کاهش رشد اقتصادی این کشور، قیمت شمش آلومینیوم روند نزولی را تجربه کرد؛ به‌طوری‌که میانگین قیمت بین سال‌های ۲۰۱۴ تا ۲۰۱۶ به میزان ۷۱۰,۱ دلار بر تن رسید.
در سال‌های ۲۰۱۶ تا ۲۰۱۸ با افزایش میزان تولید تصور بر آن بود که قیمت آلومینیوم مانند دو سال گذشته روند کاهشی را تجربه کند؛ اما به‌دلیل رشد صنایع خودروسازی کشور چین که علاوه‌بر بزرگ‌ترین تولیدکننده، بزرگ‌ترین مصرف‌کننده این محصول نیز به‌شمار می‌رود، تقاضای این کشور برای آلومینیوم بیشتر شد و در نتیجه آن موجودی انبار آلومینیوم کاهش یافت که همین موضوع باعث افزایش قیمت آلومینیوم به میانگین دو هزار دلار بر تن در سال ۲۰۱۸ شد.
در فاصله سال‌های ۲۰۱۸ تا ۲۰۲۰ به‌دلیل افزایش عرضه توسط چین، به‌دنبال آن نگرانی درمورد این‌که این عرضه بیش از اندازه باعث پیشی گرفتن عرضه از تقاضا می‌شود، قیمت آلومینیوم کاهش یافت؛ به‌طوری که میانگین قیمت این محصول تا پایان سال ۲۰۱۸ به مقدار ۷۹۲,۱ دلار بر تن و تا پایان سال ۲۰۱۹ به مقدار ۷۰۲,۱ دلار بر تن رسید.
متوسط قیمت آلومینیوم از سال ۲۰۲۰ تا سال ۲۰۲۲ روند افزایشی قابل ملاحظه‌ای را تجربه کرده است؛ به‌طوری که متوسط قیمت در سال ۲۰۲۱ به حدود ۴۸۰,۲ دلار بر تن رسید؛ همچنین قیمت این محصول در سال ۲۰۲۲ با رشد حدود ۹ درصدی به ۷۰۳,۲ دلار بر تن رسید. یکی از دلایل این رشد قیمت، جنگ اوکراین بود که باعث مشکلاتی در عرضه گاز به اروپا شد. با کاهش تولید در اروپا، نگرانی‌ها در مورد کمبود آلومینیوم، باعث افزایش چشم‌گیر قیمت جهانی شمش آلومینیوم شد. در سال ۲۰۲۳ قیمت آلومینیوم به ۲۵۲,۲ دلار بر تن رسید. از دلایل این کاهش قیمت می‌توان به افزایش تولید کشور چین اشاره کرد.