تغییر ماهیت خودروساز چینی به سوی ساخت خودروی الکتریکی

چین از بزرگ‌ترین تولیدکنندگان خودروهای الکتریکی در دنیا است. تولید خودرو این کشور در سال ۲۰۲۳ به ۲۶ میلیون و ۱۰۰ هزار دستگاه رسید که نسبت به سال ۲۰۲۲، بالغ بر ۹.۶ درصد افزایش یافته‌است. در سال ۲۰۲۳، بیش‌ترین میزان تولید خودرو در طول دوره مورد بررسی بوده‌است.

با وجود افزایش سهم خودروهای الکتریکی شامل باتری‌دار و هیبریدی، همچنان خودروهای احتراق داخلی بیش‌ترین سهم را در میان دیگر خودروها دارند. با افزایش سهم خودروهای الکتریکی، چین به یکی از بزرگ‌ترین تولیدکنندگان خودروهای الکتریکی باتری‌دار و هیبریدی قابل شارژ در سال گذشته تبدیل شد.

از ابتدای اختراع خودرو توسط کارل بنز در سال ۱۸۸۶ تا اکنون، صنعت خودروسازی تغییر چشم‌گیری کرده‌است و به یکی از بزرگ‌ترین صنایع دنیا تبدیل شده‌است. از ابتدای فعالیت شرکت‌های خودروسازی، موتورهای بخار شکل گرفتند و اکنون به موتورهای پیشرفته احتراق داخلی و حتی الکتریکی رسیده‌اند. امروزه خودروها به بخشی جدایی‌ناپذیر از زندگی روزمره انسان‌ها تبدیل شده‌اند. از مزایای خودرو برای انسان می‌توان به راحت بودن، طی کردن مسیر در زمان کم‌تر و از معایب آن می‌توان به انواع آلودگی‌ها و ترافیک اشاره کرد. با این حال، افزایش جمعیت، می‌تواند میل و تقاضا به استفاده از خودروها را افزایش دهد. لذا برای تامین تقاضا تعداد و تنوع خودروسازها افزایش یافته‌است. به‌طور کلی، می‌توان خودروهای تولید شده را به ۲ دسته خودروهای احتراق داخلی و الکتریکی تقسیم کرد که در این بین، خودروهای هیبریدی قابل شارژ و خودروهای الکتریکی باتری‌دار از جمله رایج‌ترین انواع خودروهای الکتریکی در بازار شناخته می‌شوند.

کشور چین، از بزرگ‌ترین تولیدکنندگان خودرو در دنیا بوده‌است. گفتنی است که به علت جمعیت بالا، این کشور یکی از بزرگ‌ترین بازارهای مصرف خودرو بوده‌است. لذا بیش‌تر تولیدات خودروی این کشور در بازار داخلی مصرف می‌شود.

نمودار ۱ بیان‌گر ساخت و تولید انواع خودروی سواری از سال ۲۰۱۴ الی ۲۰۲۳ در کشور چین است. روند ساخت و تولید انواع خودروهای سواری چین از سال ۲۰۱۴ الی ۲۰۲۳، نسبتا ثابت و میانگین آن ۲۲ میلیون و ۶۰۰ هزار دستگاه در هر سال بوده‌است. بر اساس نمودار ۱، کشور چین در سال اخیر بالغ بر ۲۶ میلیون و ۱۰۰ هزار دستگاه تولید کرد، اما میزان تولید این کشور در سال ۲۰۲۲، نزدیک به ۲۳ میلیون و۸۰۰ هزار دستگاه بود. بیش‌ترین ساخت و تولید انواع خودروهای سواری چین در سال ۲۰۲۳ و کم‌ترین آن در سال ۲۰۱۴، یعنی مقدار ۱۹ میلیون و ۹۰۰ هزار دستگاه ثبت شد.

خودروی الکتریکی در صف تولید خودروساز چینی

بر اساس آمار منتشر شده توسط موسسه Electric Vehicles Initiative (EVI) در سال ۲۰۲۳، کم‌تر از ۶۰.۰ درصد از کل خودروهای الکتریکی در کشور چین بوده‌است. در سال ۲۰۲۳، حدود ۶ میلیون و ۲۶۰ هزار دستگاه خودروی الکتریکی باتری‌دار و ۲ میلیون و ۸۶۰ هزار دستگاه خودروی هیبریدی قابل شارژ توسط صنعت خودروسازی چین تولید شد. گفتنی است که در کشور چین، تولیدات خودروی الکتریکی باتری‌دار سال ۲۰۲۳ نسبت به ۲۰۲۲، بالغ بر ۲۲.۰ درصد و خودروهای هیبریدی قابل شارژ نیز ۸۰.۶ درصد افزایش یافت.

نمودار ۲ نشان‌گر سهم انواع خودروهای تولید شده در چین از سال ۲۰۱۴ الی ۲۰۲۳ است. بر اساس نمودار مذکور، می‌توان دریافت که سهم تولید خودروهای الکتریکی باتری‌دار و هیبریدی قابل شارژ در ۱۰ سال اخیر صنعت خودروسازی چین افزایش یافته‌است. در سال گذشته، سهم خودروهای الکتریکی باتری‌دار به ۲۴.۰ درصد رسید؛ در حالی که سهم خودروهای مذکور در سال ۲۰۲۲، حدود ۲۱.۵ درصد اعلام شد. خودروهای هیبریدی قابل شارژ نیز در سال ۲۰۲۲ و ۲۰۲۳ به ترتیب سهمی معادل با ۶.۶ و ۱۱.۰ درصد از صنعت خودروسازی چین داشت. در نتیجه، مابقی تولیدات خودرو نیز شامل دیگر خودروهای سواری همانند خودروهای احتراق داخلی می‌شود که بیش‌ترین سهم را تاکنون در صنعت خودروسازی چین داشته‌اند. اما روند تولید خودروهای احتراق داخلی در طول دوره مورد بررسی کاهشی بوده‌است. لذا در سال گذشته، سهم خودروهای احتراق داخلی سواری کشور چین از کل خودروهای تولید شده به ۶۵.۱ درصد رسید. این سهم معادل با ۱۷ میلیون دستگاه بود که نسبت به سال ۲۰۲۲، نزدیک به ۱۱۸ هزار دستگاه کاهش داشته‌است. به‌طور کلی مشهود است که صنعت خودروسازی چین در ۱۰ سال گذشته به سمت افزایش سهم خودروهای الکتریکی (هیبریدی و باتری‌دار) رفته‌است که مهم‌ترین دلیل آن سیاست‌های دولت بود.

یکی از مهم‌ترین دلایل موفقیت این کشور در توسعه خودروهای برقی، سخت‌گیری و حمایت دولت برای خرید خودروهای برقی است که می‌توان به معافیت مالیاتی و حمایت‌های غیر مالی اشاره کرد. این سیاست‌ها به‌منظور کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای این کشور اتخاذ شده‌است. علاوه‌بر آن، بخش مهم و قلب خودروی الکتریکی، منبع تامین نیروی محرکه آن یعنی باتری مورد استفاده در ساختار خودرو است. لذا برای ساخت و تولید خودروهای الکتریکی، باتری‌هایی نیاز است که بتواند انتظارات مطلوب مشتریان را برآورده کند. با افزایش تولید خودرو در سال‌های اخیر و همچنین افزایش سهم خودروهای الکتریکی، تقاضای مصرف باتری نیز افزایش یافت. لذا برای تامین تقاضای مورد نیاز صنعت خودروسازی، تولید و واردات مواد مصرفی مورد نیاز برای تولید باتری نیز رشد پیدا کرد. براساس آمار منتشر شده از گمرک چین در سال ۲۰۲۳، اکسیدهای کبالت و لیتیوم وارد شده به چین مجموعا ۳.۹۳۰ هزار تن بود. در حالی که در سال ۲۰۲۲، حدود ۳.۲۶۰ هزار تن مواد مصرفی مورد نیاز تولید باتری وارد چین شد. با توسعه صنعت باتری‌های قابل شارژ در چین، تولید خودروهای برقی برای خودروسازان چینی به‌صرفه‌تر شد. در نتیجه این کشور در زمینه تولید خودرو برقی به یکی از قطب‌های تولیدکننده خودروی الکتریکی تبدیل شده‌است

باتری‌ چین، کم‌ترین قیمت میان دیگر کشورها

شاخص قیمت جهانی باتری مورد استفاده در خودروهای الکتریکی (در سال ۲۰۱۵، معادل با ۱۰۰ واحد فرض شده‌است) در سال ۲۰۲۳ به ۳۱.۰ واحد رسید. گفتنی است که شاخص قیمت جهانی باتری نسبت به سال ۲۰۲۲ نزدیک به ۴.۹ واحد کاهش یافت. به‌طور کلی، شاخص قیمت جهانی باتری‌ در ۹ سال گذشته روندی نزولی داشته‌است. در ۴ سال گذشته، روند قیمت باتری‌های تولید شده در مناطقی همانند اروپا، آسیا، اقیانوسیه، آمریکای شمالی به نسبت چین کاهش یافته‌است اما همچنان قیمت عرضه باتری در چین پایین‌تر از این مناطق بوده‌است.. علت قیمت پایین باتری‌های چینی، تولید انبوه و همچنین کاهش هزینه تمام شده باتری در این کشور می‌تواند باشد.در سال ۲۰۲۳، فاصله میان قیمت عرضه باتری چین با مناطق مذکور، کم‌تر از سال‌های دیگر شد. در سال ۲۰۲۰، قیمت باتری در اروپا، بالغ بر ۷۰ واحد بیش‌تر از قیمت چین بود اما در سال گذشته این فاصله ۲۰ واحد کاهش یافت.

چین اکنون بزرگ‌ترین تولیدکننده خودرو در دنیا است که در سال ۲۰۲۳ بالغ بر ۲۶ میلیون و ۱۰۰ هزار دستگاه خودرو تولید کرد. در میان خودروهای تولید شده، نزدیک به ۹ میلیون و ۱۲۰ هزار دستگاه، الکتریکی باتری‌دار و هیبریدی قابل‌شارژ بودند. لذا با اعمال سیاست‌های دولت چین برای افزایش تقاضا و افزایش سهم بازار خودروهای الکتریکی، چین به یکی از بزرگ‌ترین تولیدکنندگان خودروی الکتریکی در دنیا تبدیل شده‌است.

روند ساخت و تولید انواع خودروهای سواری چین از سال ۲۰۱۴ الی ۲۰۲۳، نسبتا ثابت و میانگین آن ۲۲ میلیون و ۶۰۰ هزار دستگاه بوده‌است. بر اساس نمودار ۱، کشور چین در سال اخیر بالغ بر ۲۶ میلیون و ۱۰۰ هزار دستگاه تولید کرد اما در سال ۲۰۲۲، نزدیک به ۲۳ میلیون و ۸۰۰ هزار دستگاه بود.

بر اساس آمار منتشر شده توسط شرکت Electric Vehicles Initiative (EVI) در سال ۲۰۲۳، کم‌تر از ۶۰.۰ درصد از کل خودروهای الکتریکی در کشور چین بوده‌است. در سال ۲۰۲۳، حدود ۶ میلیون و ۲۶۰ هزار دستگاه خودروی باتری‌دار و ۲ میلیون و ۸۶۰ هزار دستگاه خودروی هیبریدی قابل ‌شارژ توسط صنعت خودروسازی چین تولید شد.