ورق سرد فولادی یکی از محصولات پرکاربرد در صنعت است و در بخشهای مختلف کاربردهای بسیار متنوعی دارد، اما خودروسازی از صنایعی است که ورق سرد در آن از محبوبیت زیادی برخوردار است. بنابراین گفتنی است که بخش خودروسازی سهم زیادی از مصرف ورق سرد فولادی را به خود اختصاص میدهد.
با توجه به سهم قابل توجه خودروسازی از مصرف ورق سرد فولادی، بهویژه در کشوری مانند چین که بزرگترین سازنده خودرو در جهان بهشمار میرود؛ تاثیر این صنعت بر میزان تولید و مصرف این محصول انکارناپذیر است. طبق بررسیهای انجام شده، خودروسازی در چین تاثیر قابل توجهی بر میزان مصرف ورق سرد در این کشور داشت، اما این تاثیر با یک سال تاخیر همراه بود.
یکی از مهمترین بخشهای مصرفکننده ورق سرد در دنیا، بخش خودروسازی است و عموما از این محصول فولادی در ساخت بدنه خودرو استفاده میشود؛ تقاضا در صنعت خودروسازی تاثیر مستقیمی بر میزان مصرف و تولید ورق سرد دارد. ورق سرد فولادی مورد استفاده در صنعت خودروسازی، عمدتا در ضخامت بین ۰.۵ تا ۱.۵ سانتیمتری قرار دارند؛ از مزیتهای این نوع ورق فولادی، شکلپذیری بالای آن است که به سازنده برای طراحی متنوع انواع خودروها، آزادی عمل میدهد. از این رو میتوان گفت کویلهای ورق سرد، پرکاربردترین ماده اولیه در ساخت بدنه خودرو، لوله اگزوز و سایر قطعات خودرو بهشمار میرود. علاوه بر شکلپذیری، جوشپذیری و رنگپذیری از مزیتهای مهم به کار بردن ورق سرد فولادی در خودروسازی است. لازم به ذکر است که کویلهای ورق سرد به کار برده شده در بدنه خودرو باید به اندازه کافی مقاوم باشند تا در صورت تصادف به سرنشینان آسیب کمتری وارد شود و همچنین باید وزن کمی داشته باشند تا مصرف سوخت کاهش پیدا کند و بتوان خودروی پایدارتری در مقابل استانداردهای زیستمحیطی ساخت.
با پیشرفت فناوریهای ساخت خودرو، آلیاژهای جدیدتر آلومینیوم و منیزیم نیز در این صنعت بیشتر مورد استفاده قرار گرفتهاند. پلاستیکها و کامپوزیتها نیز از دیگر موادی هستند که طی سالهای اخیر به دلیل داشتن مزایایی مانند، وزن سبک و قابلیت بازیافت مورد توجه شرکتهای خودروسازی قرار گرفتهاند اما همچنان ورق سرد در این زمینه پیشتاز است.
در سال ۲۰۲۳ تعداد انواع خودروهای ساخته شده در چین، با رشد حدود ۱۰ درصدی نسبت به سال قبل به ۲۶ میلیون و ۱۰۰ هزار دستگاه رسید؛ میتوان گفت چین با اختلاف در رتبه نخست تولید انواع خودرو در بین بزرگترین سازندگان خودروی جهان قرار دارد. طی سالهای اخیر در این کشور ساخت خودروهای الکتریکی نیز رشد زیادی داشت؛ بهگونهای که ساخت خودروهای الکتریکی باتریدار و هیبریدی قابل شارژ در سال ۲۰۲۳ هر کدام به ترتیب ۲۲ و ۸۱ درصد نسبت به سال قبل از آن رشد داشتهاست که درصد قابل توجهی است.
تاثیر خودروسازی بر بازار ورق سرد چین
طی دوره مورد بررسی، حجم تولید سالانه ورق سرد فولادی در کشور چین نوسانی و بهطور کلی افزایشی بود؛ بهگونهای که از حدود ۳۷ میلیون و ۱۰۰ هزار تن در سال ۲۰۱۴ به حدود ۳۸ میلیون و ۹۰۰ هزار تن در سال ۲۰۲۳ افزایش یافت. در این دوره بیشترین میزان تولید ورق سرد چین، طی سال ۲۰۲۱ رقم خورد که برابر با چیزی حدود ۴۵ میلیون و ۱۰۰ هزار تن گزارش شد.
همانطور که در نمودار یک قابل مشاهدهاست، در این گزارش مصرف ورق سرد فولادی کشور چین طی سالهای ۲۰۱۴ تا ۲۰۲۳ مورد بررسی قرار گرفت؛ بر این اساس میتوان گفت مصرف این محصول طی این دوره نوساناتی به دنبال داشت اما بهطور کلی افزایشی بود و در سال ۲۰۲۳به حدود ۳۵ میلیون تن رسید. مصرف ورق سرد چین از سال ۲۰۱۴ تا ۲۰۱۶ افزایشی بود و از سال ۲۰۱۶ تا ۲۰۱۸ میزان مصرف این محصول کاهش یافت و در این سال به کمترین میزان در دوره مورد بررسی، یعنی حدود ۲۵ میلیون و ۹۰۰ هزار تن کاهش یافت. حجم مصرف ورق سرد از سال ۲۰۱۸ تا سال ۲۰۲۱ روند افزایشی در پیش گرفت و در سال ۲۰۲۱ به حدود ۳۹ میلیون تن رسید که بیشترین مقدار مصرف این محصول در این دوره بود. در سال ۲۰۲۳ حجم مصرف ورق سرد حدود ۳۵ میلیون تن برآورد شد که نسبت به سال قبل از آن حدود ۳ میلیون و ۳۰۰ هزار تن کاهش یافت.
یکی از مهمترین موارد کاربرد ورق سرد در صنعت این است که برای تولید انواع خودرو مورد استفاده قرار میگیرد، در خودروسازی، ورق سرد بیشتر برای ساخت بدنه خودروها و همچنین ساخت اگزوز کاربرد دارد. طبق نمودار یک روند ساخت انواع خودروها در کشور چین، طی این دوره مورد بررسی قرار گرفت؛ همانطور که مشاهده میشود، ساخت انواع خودرو در چین از سال ۲۰۱۴ تا ۲۰۱۷ افزایشی بود و از سال ۲۰۱۷ تا ۲۰۲۰ تعداد خودروهای ساخته شده در این کشور روند کاهشی داشت. طی سالهای ۲۰۲۰ تا ۲۰۲۳، روند ساخت انواع خودرو در چین افزایشی شد و در سال ۲۰۲۳ چیزی حدود ۲۶ میلیون و ۱۰۰ هزار دستگاه از انواع خودرو در این کشور ساخته شد که این تعداد، بیشترین تعداد طی این دوره ۱۰ ساله بودهاست.
با مقایسه روند ساخت خودرو و میزان مصرف ورق سرد در کشور چین میتوان به این نتیجه رسید که در این کشور خودروسازی از صنایعی است که بر تقاضای ورق سرد تاثیر میگذارد اما با توجه به بررسیهای آتورپات، این تاثیر با تاخیر یک ساله همراه بوده است. از اینرو میتوان با توجه به رشد خودروسازی در چین، بهویژه در سالهای اخیر، احتمال تاثیر این عامل بر مصرف ورق سرد و افزایش تولید ورق سرد فولادی در سالهای آتی وجود دارد.
البته باید توجه داشت که کلان روندهای دیگری همچون جایگزینی میتواند بر تقاضای ورق سرد در صنعت خودروسازی تاثیرگذار باشند. جایگزین شدن ورق سرد با آلومینیوم یا کامپوزیتها یکی از مواردی است که ممکن است موجب کاهش مصرف ورق سرد طی سالهای آتی باشد. اما با توجه به مزایای فراوان ورق سرد در مقابل جایگزینهای آن، این احتمال کاهش مییابد. از مهمترین مزایای استفاده از ورق سرد فولادی در خودروسازی میتوان به استحکام و مقاومت بالا و خصوصا قیمت کمتر آن اشاره کرد، علاوه بر این کیفیت سطح ورق سرد موجب سهولت در پرداخت و رنگکاری سطح بدنه خودرو میشود که این امر جذابیت و طول عمر خودرو را افزایش میدهد. از این رو میتوان گفت احتمال افزایش سرعت جایگزینی ورق سرد با مواد دیگر کم است و همچنان خودروسازی از تاثیرگذارترین مصرفکنندگان ورق سرد بهویژه در کشور چین بهشمار میرود.