سیم و کابل مسی در اشکال و کاربردهای متنوع وجود دارد. حدود ۴۶ درصد تقاضای سیم و کابل مسی در بخش ساخت و ساز، ۲۱ درصد در محصولات الکتریکی و الکترونیکی، ۱۶ درصد تجهیزات حملونقل، ۱۰ درصد مصارف عمومی و ۷ درصد ماشینآلات و تجهیزات صنعتی توزیع شده است.
روند تجارت جهانی سیم و کابل مسی با نرخ رشد سالیانه ۲.۹ درصد از ۲۰۱۴ تا ۲۰۲۳ نشاندهنده افزایش مصرف این محصولات متنوع در سراسر جهان است. کل واردات سیم و کابل مسی در سال ۲۰۲۳ به ۱۰ میلیون و ۱۵۵ هزار تن رسید و ارزشی معادل ۱۵۱ میلیارد و ۷۵۸ میلیون دلار داشت. آمریکا با سهم ۱۷ درصدی بزرگترین واردکننده سیم و کابل مسی در جهان است.
مهمترین ویژگی کابلها، رسانایی خوب جریان الکتریکی است و مس بهترین فلزی است که در کاربردهای مختلف کابلها استفاده میشود. رسانایی الکتریکی عالی مس بهویژه زمانیکه صرفه اقتصادی، تحمل و پایداری و کاربرد در دمای بالا مدنظر باشد، باعث شده در تقابل با کابلهای آلومینیومی، نقره، سرب و فولاد همیشه پیروز شود.
کابلهای مسی در تمام سیستمهای عظیم انتقال نیرو و مخابرات مورد استفاده قرار میگیرند. امروزه انواع کابل مسی در کنار کابلهای آلومینیومی دو بازوی اصلی در صنعت کابل و شبکههای برقرسانی بهشمار میروند؛ اگرچه کابل مسی با مزایایی مانند شکلپذیری، استحکام مکانیکی بالاتر، مصرف انرژی کمتر، هدایت الکتریکی بالاتر در واحد حجم و… بر کابل آلومینیومی ارجحیت دارد.
اهداف کربن صفر تا سال ۲۰۵۰ منجر به افزایش مصرف سیم و کابلهای مسی در بخش زیرساخت انرژی و خودروهای برقی شده است. از آنجایی که تقاضای کابل مسی افزایش مییابد، سه راه اصلی برای پاسخگویی به آن وجود دارد. افزایش قیمت مس که درنهایت منجر به استخراج مس بیشتر، ایجاد نوآوری برای یافتن جایگزینهایی برای مس و بهبود روشهای پردازش مس از جمله بازیافت خواهد شد.
نمودار ۱ روند تجارت جهانی سیم و کابل مسی بهتفکیک نوع سیم و کابل را در بازه زمانی ۲۰۱۴ تا ۲۰۲۳ نشان میدهد.
میزان تجارت جهانی سیم و کابلهای مسی با نرخ رشد سالیانه ۲.۹ درصد از ۷ میلیون و۶۰۰ هزار تن در سال ۲۰۱۴ به ۱۰ میلیون و ۱۵۵ هزار تن در سال ۲۰۲۳ رسید. سیم و کابل مسی ولتاژ پایین بهطور میانگین سهم ۵۹ درصدی از تجارت جهانی کل سیم و کابلهای مسی دارد.
تجارت جهانی سیم و کابل مسی تا سال ۲۰۱۸ روند کاملا صعودی داشته است. کاهش تجارت سیم و کابل مسی در سال ۲۰۱۹ عمدتا به کاهش واردات ایالات متحده و عدم ثبت دادههای تجارت سیم مخابرات مکزیک برمیگردد. تجارت سیم و کابل در سال ۲۰۲۰ هم بهدلیل شیوع کووید- ۱۹ و کاهش فعالیتهای اقتصادی در سراسر جهان کاهش چشمگیری داشته است.
پس از پایان دوران پاندمی و سیاستهای محدودیت کووید مجدد روند تجارت سیم و کابل مسی به روال سابق برگشت و رشد زیادی را تجربه کرده است. سال ۲۰۲۲ شیوع مجدد کرونا در چین و محدودیتهای تجاری، همچنین بالا منجر به کاهش ۲ میلیون و ۲۳۸ هزار تنی تجارت سیم و کابل شده است.
ارزش تجارت جهانی سیم و کابل مسی
نمودار ۲ ارزش تجارت سیم و کابل مسی را بهتفکیک کشورهای اصلی واردکننده نشان میدهد.
روند رشد ارزش تجارت سیم و کابل مسی پس از پاندمی شدیدتر از سالهای قبل از ۲۰۲۰ بوده است و دلیل آن به افزایش قیمت مس و سایر مواد اولیه در جهان و همچنین افزایش مصرف سیم و کابل مسی بهویژه برای هدف کربن صفر برمیگردد. نرخ رشد سالیانه ارزش تجارت سیم و کابل مسی از سال ۲۰۲۱ تا سال ۲۰۲۲ حدود ۳.۶ درصد است، در حالیکه روند ارزش تجارت از سال ۲۰۱۴ تا ۲۰۲۰ نامتوزان بوده است. در سال ۲۰۱۴ ارزش تجارت سیم و کابل مسی ۱۱۰ میلیارد و ۶۱۲ میلیون دلار بوده و با نرخ رشد سالیانه ۳.۲ درصد افزایش یافته و به ۱۵۱ میلیارد و ۷۵۸ میلیون دلار در سال ۲۰۲۳ رسیده است.
میانگین ارزش تجارت آمریکا بهعنوان بزرگترین واردکننده سیم و کابل مسی جهان ۲۱ میلیارد و ۱۷۰ میلیون دلار است و سهم ۱۷ درصدی از کل ارزش تجارت را بهخود اختصاص داده است. ارزش واردات سیم و کابل مسی آمریکا از ۲۷ میلیارد دلار در سال ۲۰۲۲ با رشد ۴ درصدی به ۲۸ میلیارد دلار رسید.
دومین واردکننده بزرگ سیم و کابل مسی جهان با سهم ۷ درصدی، آلمان است که میانگین ارزش تجارت آن با اختلاف زیاد از آمریکا حدود ۸ میلیارد و ۷۴۶ میلیون دلار است. ارزش واردات سیم وکابل مسی آلمان هم مانند آمریکا در سال ۲۰۲۳ نسبت به سال قبل افزایش داشته و از ۱۰ میلیارد دلار با رشد حدود ۷ درصدی به ۱۱ میلیارد دلار رسیده است.
چین سومین کشور واردکننده سیم و کابل مسی در جهان با سهم ۶ درصدی و میانگین ارزش واردات ۷ میلیارد و ۱۶۰ میلیون دلاری است. روند ارزش واردات چین در بازه زمانی مورد بررسی نامتوازن بوده و نوسانات متوالی را سپری کرده است. در سال ۲۰۲۳ نسبت به سال ۲۰۲۲ با کاهش ۱۶ درصدی ارزش واردات همراه بوده است. میانگین ارزش تجارت ژاپن ۶ میلیارد و ۶۴۰ میلیون دلار و با سهم ۵ درصدی در مقام چهارم قرار دارد.
مکزیک با سهم ۴ درصد، فرانسه با سهم ۳ درصد و کانادا با سهم ۲ درصدی هم در زمره بزرگترین واردکنندههای سیم و کابل مسی سراسر جهان قرار گرفتهاند. کاربرد بسیار وسیع و تنوع زیاد سیم و کابل مسی منجر به پراکندگی مصرف آن سراسر جهان شده است، بهطوری که واردات سایر نقاط جهان بیش از نیمی از کل واردات را بهخود اختصاص داده است.