کشور ترکیه با داشتن ظرفیت بالای تولید فولاد، به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین تولیدکنندگان فولاد در جهان شناخته می‌شود. این کشور به‌دلیل موقعیت جغرافیایی مناسب، به‌راحتی به بازار‌های اروپا، خاورمیانه و شمال آفریقا دسترسی دارد و می‌تواند به‌سرعت محصولات فولادی خود را صادر کند.
استفاده از کوره‌های قوس الکتریکی (EAF) به ترکیه این امکان را می‌دهد که فولاد با کیفیت و سازگار با محیط‌زیست تولید کند. این کوره‌ها امکان استفاده از قراضه آهنی برای تولید فولاد را دارا هستند که به‌دلیل کاهش مصرف منابع طبیعی و انتشارات کربنی کمتر، از مزایای بالایی دارند.
ترکیه یکی از بازیگران اصلی در بازار جهانی قراضه آهنی به‌حساب می‌آید که صنعت فولاد آن به‌شدت به کوره‌های قوس الکتریکی وابسته است و قراضه آهنی به‌عنوان ماده اولیه اصلی در این کوره‌ها استفاده می‌شود. با این حال مصرف قراضه آهنی در ترکیه طی سال‌های اخیر کاهش‌یافته است؛ بهگونهای که طی سال ۲۰۲۳ مصرف قراضه آهنی در ترکیه ۴ درصد و واردات آن ۱۰ درصد کاهش پیدا کرد.
افت تولید فولاد خام ترکیه در سال‌های اخیر
همان‌طور که در نمودار یک قابل مشاهده است، طی دو دهه اخیر تولید فولاد خام در ترکیه رشد قابل ملاحظه‌ای داشته‌است؛ به شکلی که حجم تولیدات فولاد خام این کشور از حدود ۱۵ میلیون تن در سال ۲۰۰۱ به بیش‌از ۳۳ میلیون و ۷۰۰ هزار تن در سال ۲۰۲۳ افزایش یافت. تولید فولاد خام ترکیه در سال ۲۰۲۱ به بیشترین مقدار در دوره گذشته یعنی حدود ۴۰ میلیون و ۴۰۰ هزار تن رسید. با این حال، از سال ۲۰۲۱ تا ۲۰۲۳ حجم تولید فولاد خام در این کشور کاهشی شد و در سال ۲۰۲۳ به حدود ۳۳ میلیون و ۷۰۰ هزار تن رسید که نسبت به سال قبل‌از آن یک میلیون و ۴۰۰ هزار تن کمتر بود.
بخش قابل‌توجهی از تولید فولاد خام ترکیه، از طریق بازیافت و ذوب مجدد قراضه‌های آهنی حاصل می‌شود. با توجه به نمودار ۲، طی دوره مورد بررسی، میزان مصرف قراضه آهنی در صنعت فولادسازی ترکیه افزایش قابل‌توجهی داشته‌است؛ به‌طوری‌که از سال ۲۰۰۱ تا ۲۰۲۳ نرخ رشد مرکب سالانه برای مصرف قراضه آهنی برابر با حدود ۴ درصد محاسبه شد. بر اساس محاسبات آتورپات، حجم مصرف قراضه آهنی در سال ۲۰۰۱ چیزی حدود ۱۰ میلیون و ۲۰۰ هزار تن برآورد شد که این مقدار در سال ۲۰۲۳ برابر با ۲۴ میلیون و ۱۰۰ هزار تن تخمین زده شد. این در‌حالی است که عرضه قراضه آهنی در این کشور طی سال ۲۰۲۳ چیزی حدود ۵ میلیون و ۵۲۰ هزار تن محاسبه شد که تنها ۲۳ درصد نیاز داخلی کشور ترکیه به قراضه آهنی را تامین کرد. بنابراین می‌توان گفت تامین قراضه آهنی مورد نیاز در بخش فولادسازی کشور ترکیه، عمدتا از طرق واردات آن تامین می‌شود. بررسی‌های انجام شده در آتورپات نشان داد که طی سال‌های ۲۰۰۱ تا ۲۰۲۳ به‌طور متوسط، حدود ۱۸ درصد قراضه آهنی صنعت آهن و فولاد ترکیه از طریق عرضه داخلی و بیش‌از ۶۰ درصد آن از طریق واردات تامین شده‌است. این امر نشاندهنده وابستگی قابل توجه صنعت فولاد ترکیه به واردات قراضه آهنی است.
حجم مصرف قراضه آهنی ترکیه طی سال‌های ۲۰۲۲ و ۲۰۲۳ کاهشی شد که علت اصلی آن به کاهش تولید فولاد این کشور در این سال‌ها بر می‌گردد. از عوامل موثر در کاهش تولید فولاد خام ترکیه می‌توان به کاهش تقاضا و نوسانات قیمت قراضه اشاره نمود.
نرخ بالای خوراک بازیافت قراضه آهنی در ترکیه
نرخ خوراک بازیافت در صنعت آهن و فولاد ترکیه طی دوره مورد بررسی با نوساناتی همراه بود؛ اما به‌طور متوسط برابر با ۷۲ درصد ارزیابی شد. نرخ بالای خوراک بازیافت در این صنعت نشاندهنده اهمیت بالای تولید فولاد بر پایه مصرف قراضه در این کشور است.
کمترین نرخ خوراک بازیافت قراضه آهنی ترکیه در سال ۲۰۱۵ رقم خورد که به حدود ۶۶ درصد رسید و بیشترین مقدار آن در سال ۲۰۰۶ و برابر با ۷۵ درصد بود. در سال ۲۰۱۵ به‌دلیل کاهش تولید فولاد خام ترکیه، میزان مصرف قراضه آهنی در این کشور کاهش پیدا کرد؛ تولید فولاد خام ترکیه در این سال ۷ درصد کاهش یافت، اما مصرف قراضه آهنی این کشور در این سال حدود ۱۵ درصد افت داشت که به‌دلیل کاهش تولید در کارخانه‌های فولادسازی به‌روش کوره بلند بوده‌است. به‌طور کلی سهم قراضه آهنی از خوراک ورودی تولید فولاد خام در ترکیه مقدار قابل‌توجهی است.
کاهش انتشارات کربن و کمک به حفظ منابع با بازیافت قراضه
تولید فولاد از قراضه آهنی به جای سنگ آهن می‌تواند میزان انتشارات گازهای گلخانه‌ای را به‌طور قابل‌توجهی کاهش دهد. فرایند تولید فولاد از قراضه فلزی در کوره‌های قوس الکتریکی (EAF) به‌دلیل فرآیندهای کم‌انرژی‌تر و استفاده از مواد بازیافتی، به‌طور قابل‌توجهی کمتر از تولید فولاد از منابع معدنی گازهای گلخانه‌ای منتشر می‌کند. بر اساس بررسی‌های مختلف، تولید فولاد از طریق بازیافت قراضه می‌تواند میزان انتشار دی‌اکسید کربن را تا یک‌سوم یا بیشتر کاهش دهد. به‌عنوان مثال، در تولید فولاد به‌روش‌های متداول از سنگ آهن در کوره‌های بلند، نیاز به مصرف زیادی از زغال‌سنگ و انرژی است که موجب انتشار بالای دی‌اکسید کربن می‌شود. در مقابل، فرآیند بازیافت قراضه نیازی به این مواد اولیه معدنی ندارد و انرژی مصرفی به‌طور چشمگیری کاهش پیدا می‌کند.
این مزایا نه تنها به کاهش انتشار کربن کمک می‌کنند، بلکه موجب صرفه‌جویی در مصرف منابع طبیعی و انرژی نیز می‌شوند. از طرفی، به‌دلیل افزایش تقاضای جهانی برای فلزات و مشکلات مربوط به زنجیره تامین منابع اولیه، بازیافت فلزات می‌تواند به تامین پایدار منابع کمک کرده و به‌ویژه در کاهش وابستگی به واردات منابع از کشورهای خاص موثر باشد. این تغییرات به‌طور کلی در سال‌های اخیر با افزایش توجه به سیاست‌های زیست‌محیطی و اقتصاد چرخشی همراه شده است و استفاده بیشتر از قراضه‌های فلزی به‌عنوان یک رویکرد پایدار در بسیاری از صنایع در حال گسترش است.
امروزه با توجه به اهمیت پیدا کردن حفظ بیشتر منابع طبیعی و افزایش بهره‌وری، تمرکز بر بازیافت قراضه آهنی افزایش پیدا کرده‌است. ترکیه که یکی از بزرگ‌ترین تولیدکنندگان فولاد در جهان است، نیز به سمت تولید فولاد سبز حرکت کرده است. صنعت فولاد ترکیه در حال گسترش فناوری‌هایی است که به کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای کمک می‌کند. این اقدامات شامل استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر، بازیافت گسترده قراضه آهن و پیاده‌سازی فناوری‌های جدید مانند کوره‌های قوس الکتریکی (EAF) با بهره‌وری انرژی بالاتر است.
یکی از چالش‌های اصلی برای فولاد سبز در ترکیه، وابستگی بالای صنعت به واردات انرژی است. برای تولید فولاد سبز، ترکیه باید به‌طور گسترده‌تری از منابع انرژی پاک مانند خورشید و باد استفاده کند. همچنین، این کشور به دنبال همکاری‌های بین‌المللی و جذب سرمایه‌گذاری برای توسعه فناوری‌های نوین است که می‌تواند به کاهش هزینه‌های تولید فولاد سبز کمک کند.