آمریکا بزرگ‌ترین تولیدکننده گاز طبیعی به‌عنوان یکی از منابع مهم تولید انرژی دنیا، حدود ۱،۰۷۳ میلیارد متر مکعب گاز طبیعی در سال ۲۰۲۳ تولید کرده است. نسبت تولید به ذخیره گاز طبیعی کشورهای چین، آمریکا و هند، بالاتر از نرم جهانی آن در سال ۲۰۲۳ بود.
مصرف گاز طبیعی جهان در سال ۲۰۲۳ به ۴،۱۰۰ میلیارد متر مکعب رسید. ایران چهارمین کشور از نظر بالاترین سرانه مصرف گاز طبیعی پس‌از امارات، عربستان و روسیه است. سرانه مصرف گاز طبیعی ایران در سال ۲۰۲۳ حدود ۲،۸۸۱ متر مکعب است. امارات و عربستان با وجود تراکم جمعیت نه‌چندان زیاد نسبت به کشورهای بزرگ و پرجمعیتی همچون چین، هند و آمریکا، سرانه مصرف بالایی دارند.
گاز طبیعی از جمله سوخت‌های فسیلی است که ۲۳ درصد از انرژی دنیا را تامین می‌کند. ذخایر گاز طبیعی جهان در سال ۲۰۲۳ حدود ۲۰۶ هزار میلیارد متر مکعب برآورد شد که نسبت به سال ۲۰۲۲، حدود ۰.۲۵ درصد رشد داشته است. روسیه دارای بیشترین ذخایر گاز طبیعی در جهان است که سهم ۲۱ درصدی از ذخایر گاز طبیعی جهان دارد.
ایران بعد‌از روسیه دومین دارنده ذخایر گاز طبیعی در جهان است و ۱۶ درصد از ذخایر گاز طبیعی و بزرگ‌ترین میدان گازی (میدان پارس جنوبی مشترک با قطر) در جهان را دارد. ذخایر گاز طبیعی ایران حدود ۳۳،۹۸۸ میلیارد متر مکعب است. نمودار ۱ نسبت تولید به ذخیره گاز طبیعی در کشورهای بزرگ تولیدکننده آن در سال ۲۰۲۳ را نشان می‌دهد.
چین با تولید ۲۲۶،۸۰۳ میلیون متر مکعب گاز طبیعی در سال ۲۰۲۳، بالاترین نسبت تولید به ذخیره را در بین کشورهای مورد بررسی دارد که حدود ۷ درصد است. پس‌از آن آمریکا که چهارمین کشور با ذخیره بالای گاز طبیعی نیز هست و در سال ۲۰۲۳ حدود ۱،۰۷۳ میلیارد متر مکعب گاز طبیعی تولید کرده، بیشترین نسبت تولید به ذخیره گاز طبیعی را دارد.
کشور هند نیز بالاتر از نرم جهانی از ذخایر گاز طبیعی خود استفاده می‌کند و نسبت تولید به ذخیره ۳.۷ درصدی دارد. میزان گاز طبیعی تولیدی هند در سال ۲۰۲۳ حدود ۳۵،۴۵۸ میلیون متر مکعب بود. روسیه دومین تولیدکننده بزرگ گاز طبیعی در جهان در سال ۲۰۲۳، حدود ۶۳۷ میلیارد متر مکعب گاز طبیعی تولید داشته و نسبت تولید به ذخیره ۱.۴ درصدی دارد.
در بین کشورهای بررسی‌شده در نمودار ۱، کشورهای عربستان، ایران، امارات متحده عربی و عراق به‌ترتیب در جایگاه‌های بعدی قرار دارند. تولید گاز طبیعی ایران در سال ۲۰۲۳ حدود ۲۷۵ میلیارد متر مکعب، عربستان حدود ۱۲۴ میلیارد متر مکعب، امارات متحده عربی ۵۷ میلیارد متر مکعب و عراق ۱۱ میلیارد متر مکعب بوده است.
ایران، چهارمین مصرف‌کننده گاز طبیعی جهان
مصرف گاز طبیعی جهان در سال ۲۰۲۳ حدود ۴،۱۰۰ میلیارد متر مکعب بوده و حدود ۱.۲ درصد نسبت به سال ۲۰۲۲ افزایش داشته است. آمریکا، روسیه و چین پرمصرف‌ترین کشورهای جهان به‌شمار می‌روند؛ مصرف گاز طبیعی در سال ۲۰۲۳ در آمریکا حدود ۹۲۶ میلیارد متر مکعب، در روسیه به‌میزان ۴۶۵ میلیارد متر مکعب و در چین بیش از ۳۳۸ میلیارد متر مکعب بود.
ایران با مصرف ۲۶۱ میلیارد متر مکعب چهارمین کشور پرمصرف گاز طبیعی در جهان به‌شمار می‌رود. پس‌از آن کانادا با مصرف ۱۴۴ میلیارد متر مکعب و عربستان سعودی با مصرف ۱۲۳ میلیارد متر مکعب، در زمره کشورهای پرمصرف گاز طبیعی هستند. نمودار ۲ سرانه مصرف گاز طبیعی ایران و برخی از کشورها را در بازه زمانی ۲۰۱۹ تا ۲۰۲۳ نشان می‌دهد.
سرانه مصرف گاز طبیعی کشورهای مختلف در بازه زمانی ۲۰۱۹ تا ۲۰۲۳ با تغییرات جزیی همراه بوده است. امارات متحده عربی پس‌از سال ۲۰۲۰ کاهشی در سرانه مصرف داشته که علت آن می‌تواند افزایش بعد خانوار، تغییر الگوهای مصرف و یا کاهش مصرف در بخش صنعت باشد. روسیه در همان بازه زمانی، افزایش در سرانه مصرف داشته که علت آن با وجود کاهش جمعیت می‌تواند به تغییرات ناشی از شرایط کووید -۱۹ و جنگ با اوکراین مربوط باشد.
امارات متحده عربی با جمعیت بیش از ۱۰ میلیون نفر که حدود ۰.۱۲ درصد از جمعیت جهان را تشکیل داده است، بالاترین سرانه مصرف گاز طبیعی در جهان، یعنی ۶،۸۳۱ متر مکعب به‌ازای هر نفر دارد. امارات متحده عربی حدود ۱.۸ درصد از گاز طبیعی جهان را مصرف می‌کند.
بعد‌از امارات، عربستان و روسیه در جایگاه‌های دوم و سوم پرمصرف‌ترین کشورهای گاز طبیعی هستند. عربستان دومین کشور پرمصرف گاز طبیعی، مانند امارات جمعیت کمی نسبت به سایر کشورها دارد و تنها ۰.۴ درصد از جمعیت دنیا را تشکیل می‌دهد. سرانه مصرف عربستان ۳،۷۱۴ مترمکعب برای هر نفر است.
روسیه دارای بزرگ‌ترین ذخایر گاز طبیعی جهان و دومین تولیدکننده آن پس‌از آمریکاست. روسیه بالغ‌بر ۱۴۵ میلیون نفر و سرانه مصرف ۳،۲۰۲ متر مکعب به‌ازای هر نفر دارد و سومین مصرف‌کننده گاز طبیعی در جهان است. ایران که یک درصد از جمعیت جهان را تشکیل داده، چهارمین مصرف‌کننده گاز طبیعی در جهان با سرانه مصرف ۲،۸۸۱ متر مکعب برای هر نفر است. ایران حدود ۶ درصد از گاز طبیعی جهان را مصرف می‌کند.
آمریکا اولین و بزرگ‌ترین تولیدکننده گاز طبیعی در جهان است و با جمعیتی بالغ‌بر ۳۴۳ میلیون نفر، سرانه مصرف گاز طبیعی آن ۲،۶۹۶ متر مکعب برای هر نفر است. کره جنوبی که حدود ۰.۶ درصد از جمعیت دنیا را تشکیل داده، سرانه مصرف گاز طبیعی ۱،۱۳۳ متر مکعب به‌ازای هر نفر را دارد.
آلمان با جمعیتی ۸۴ میلیون و ۵۰۰ هزار نفر، دارای سرانه مصرف گاز طبیعی ۹۰۹ متر مکعب به‌ازای هر نفر است. آلمانی با جمعیتی تقریبا مشابه ایران، تنها حدود ۱.۹ درصد از گاز طبیعی جهان را مصرف می‌کند. ترکیه کشور همسایه ایران و همچنین با جمعیتی ۸۷ میلیونی که ذخایر و تولید گاز طبیعی ندارد و واردکننده آن است، سرانه مصرف ۵۷۴ متر مکعب برای هر نفر دارد. عراق که تنها ۰.۵ درصد از جمعیت جهان را تشکیل می‌دهد، سرانه مصرف گاز طبیعی ۴۵۲ متر مکعب برای هر نفر دارد.
چین و هند به‌عنوان کشورهای در حال توسعه و همچنین جز پرجمعیت‌ترین کشورهای جهان محسوب می‌شوند. سرانه مصرف گاز طبیعی چین و هند به‌ترتیب ۲۷۳ و ۴۷ متر مکعب برای هر نفر است و پایین‌ترین سرانه مصرف را در بین کشورهای مورد بررسی دارند. چین حدود ۹ درصد و هند حدود ۱.۶ درصد از گاز طبیعی جهان را مصرف می‌کنند.