چین در سال ۲۰۲۴، بیش از ۱۸.۵ میلیون تن محصولات نیمه‌ساخته مسی تولید کرد و حدود ۳.۵ میلیون تن قراضه مسی و بیش از ۱۵ میلیون تن کاتد مس برای آن مصرف نمود. این کشور با سهم حدود ۴۸ درصدی در رتبه اول واردات مس تصفیه‌شده جهانی قرار دارد.
در سال ۲۰۲۴، چین با سهم حدود ۴۸ درصدی، بزرگ‌ترین واردکننده مس تصفیه‌شده جهانی بود که عمدتا از کشورهایی مانند کنگو و شیلی تامین کرده است. تولید محصولات نیمه‌ساخته مسی با نرخ ۲.۵ درصد رشد داشته و بیشترین تولید در دسامبر (۱.۸ میلیون تن) ثبت شد. مصرف مس تصفیه‌شده این کشور در سال ۲۰۲۴ ثابت بوده و در اوایل و اواخر سال افزایش یافت؛ در حالی‌که در میانه این سال کاهش داشت.
صنایع تولید محصولات نیمه‌ساخته مسی، اولین مصرف‌کنندگان مس تصفیه شده در زنجیره این ماده معدنی هستند که نسبت‌های متفاوتی از مس تصفیه‌شده، قراضه و عناصر آلیاژساز، برای تولید آنها مورد استفاده قرار می‌گیرد. این محصولات عموما در شکل مفتول، مقاطع، محصولات تخت و لوله مسی و آلیاژی، در صنایع نهایی مصرف‌کننده نظیر صنعت برق، ساختمان، صنایع حمل و نقل، تجهیزات الکتریکی و الکترونیکی و صنعت کاربرد دارند. کشورهای صنعتی مانند چین، ایالات متحده، ژاپن و آلمان سهم بیشتری از تولید این محصولات را در اختیار دارند؛ جایی که مس پس از ذوب و تصفیه به محصولات نیمه‌ساخته‌ای تبدیل می‌شود که به‌عنوان مواد اولیه برای تولید قطعات نهایی در صنایع مختلف به‌کار می‌رود.
چین، به‌عنوان بزرگ‌ترین تولیدکننده و مصرف‌کننده مس تصفیه‌شده، نقشی کلیدی در بازار جهانی این محصولات دارد. تقاضای مس این کشور از معادن و منابع داخلی، واردات کنسانتره، مس تصفیه‌شده و قراضه مسی تامین می‌شود. این کشور با هدف کاهش وابستگی به منابع معدنی، استفاده از قراضه را افزایش داده است.
چین، یکه‌تاز واردات مس تصفیه‌شده
با وجود تولید بالای مس تصفیه‌شده در چین، این کشور همچنان مقداری از نیاز خود را از طریق واردات تامین می‌کند. چین در سال ۲۰۲۴، با سهم حدود ۴۸ درصدی در رتبه اول واردات و با سهم ۹ درصدی در رتبه سوم صادرات مس تصفیه‌شده جهانی قرار دارد. عمده واردات مس تصفیه‌شده چین از کشورهایی مانند کنگو و شیلی بوده است. همچنین، چین به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین تولیدکنندگان مس تصفیه‌شده، این محصول را به کشورهای مختلف، به‌ویژه در آسیا، از جمله تایوان و تایلند صادر می‌کند.
نمودار ۱، روند واردات و صادرات مس تصفیه‌شده چین در سال ۲۰۲۴ را نشان می‌دهد. حجم واردات این محصول در ماه‌های مختلف، حدود ۲۰ برابر حجم صادرات آن بود؛ به‌جز ماه ژوئن که حجم صادرات به نصف حجم واردات رسید. آمارها نشان می‌دهد که در ماه‌های فوریه و آگوست، واردات مس تصفیه‌شده به نسبت سایر ماه‌های سال کاهش‌یافته است که کاهش واردات ماه فوریه را می‌توان با تعطیلات سال نوی چینی در این ماه، مرتبط دانست. بیشترین حجم واردات در دسامبر با حدود ۳۷۰ هزار تن و کمترین میزان آن در آگوست با ۲۵۰ هزار تن گزارش شده است.
دلایل افزایش واردات مس تصفیه‌شده شامل افزایش تقاضا در فصول خاصی از سال، به‌ویژه قبل از سال نوی چینی به‌منظور افزایش موجودی‌های انبارها است. همچنین، در مواقعی که تولید داخلی به‌دلیل نگهداری و تعمیرات کارخانه‌ها کاهش می‌یابد یا مشکلاتی در زنجیره تامین داخلی مس به‌وجود می‌آید، واردات مس تصفیه‌شده افزایش می‌یابد. علاوه‌بر این، نوسانات قیمت جهانی مس نیز می‌تواند موجب افزایش واردات در صورت کاهش قیمت‌ها و به‌صرفه بودن واردات شود.
دلایل کاهش واردات نیز به عواملی مانند افزایش ظرفیت تولید داخلی مس، نوسانات قیمت جهانی مس (که در صورت افزایش قیمت‌ها ممکن است واردات را محدود کند و به منابع داخلی یا قراضه مسی توجه شود)، افزایش بازیافت مس و تغییرات در تقاضای داخلی (به‌ویژه در دوره‌های رکود اقتصادی) بستگی دارد. همچنین، برداشت از موجودی ذخایر انبارهای داخل چین نیز می‌تواند منجر به کاهش واردات مس تصفیه‌شده شود.
تداوم رشد تولید محصولات نیمه‌ساخته مسی
چین حدود ۵۸ درصد از مصرف جهانی مس تصفیه‌شده را به خود اختصاص داده و مصرف آن در سال ۲۰۲۴، بیش از ۱۵.۱ میلیون تن بود. این کشور بیش از ۵۴ درصد از تولید جهانی محصولات نیمه‌ساخته مسی را در اختیار دارد و تولید محصولات نیمه‌ساخته در این کشور در سال ۲۰۲۴، نزدیک به ۱۸.۶ میلیون تن بود.
همان‌طور که در نمودار ۲ مشاهده می‌شود، تولید محصولات نیمه‌ساخته مسی در ماه‌های مختلف سال ۲۰۲۴، تحت تاثیر تغییرات تولید و مصرف مس تصفیه‌شده بوده و با نرخ متوسط ۲.۵ درصد افزایش داشت. بیشترین میزان تولید این محصولات در ماه‌های پایانی سال، به‌ویژه در دسامبر، به ۱.۸ میلیون تن رسید. در مقابل، مصرف مس تصفیه‌شده تقریبا ثابت بوده و در اوایل و اواخر سال افزایش‌یافته، اما در اواسط سال کاهش داشته است. افزایش تقاضای فصلی و بهبود چشم‌انداز مصرف این فلز از عوامل اصلی رشد تولید محصولات نیمه‌ساخته مسی در ماه‌های پایانی ۲۰۲۴ محسوب می‌شود.
چین در مسیر استفاده بهینه از قراضه مسی: افزایش مصرف در نیمه دوم ۲۰۲۴
نمودار ۳ روند مصرف قراضه مسی در تولید محصولات نیمه‌ساخته مسی در سال ۲۰۲۴ در چین را با توجه به ارزیابی‌های انجام شده در خصوص میزان تولید این محصولات و مصرف مس تصفیه شده نمایش می‌دهد. متدلوژی مورد استفاده برای برآورد مصرف مستقیم قراضه در تولید محصولات نیمه‌ساخته و عدم دسترسی به تغییرات موجودی انبارهای واحدهای فعال در این بخش از صنعت، باعث شده است داده‌های ماه ژانویه و به‌خصوص فوریه، منطقی نباشد که افزایش ذخایر انبارها در ماه ژانویه و تعطیلات سال نوی چینی در ماه فوریه را می‌توان دلیل اصلی چنین خطای محاسباتی در نظر گرفت.
به‌طور کلی، بررسی روند مصرف مستقیم قراضه در تولید محصولات نیمه‌ساخته نشان می‌دهد که در ماه‌هایی که مصرف مس تصفیه‌شده کاهش‌یافته، مصرف قراضه افزایش داشته و بالعکس. این الگو ناشی از تنظیم ترکیب مواد اولیه توسط تولیدکنندگان بر اساس عوامل اقتصادی و فنی است. در اوایل و اواخر سال، مصرف قراضه مسی کاهش‌یافته که این امر عمدتا به دلیل نوسانات فصلی در عرضه، تقاضا و کاهش فعالیت‌های صنعتی در دوران تعطیلات بوده است. در مقابل، در ماه‌های میانی سال، افزایش قیمت مس تصفیه‌شده و بهبود عرضه قراضه، مصرف این ماده را به بیشترین سطح خود رسانده است. علاوه‌بر این، افزایش تقاضا برای محصولات نیمه‌ساخته با خلوص پایین‌تر در برخی بخش‌های صنعتی، موجب شده تا استفاده از قراضه در این مقاطع زمانی ترجیح داده شود.
از نظر فنی، قراضه مسی و مس تصفیه‌شده در تولید محصولات نیمه‌ساخته نقش مکمل دارند و ترکیب استفاده از آنها بر اساس فاکتورهایی مانند خلوص موردنیاز، هزینه‌های فرآوری و شرایط عرضه تنظیم می‌شود. در حال حاضر، مصرف مس تصفیه‌شده همچنان سهم بیشتری در این صنعت دارد؛ زیرا این ماده دارای خلوص بالاتر و کنترل کیفی دقیق‌تری بوده و برای تولید قطعات با الزامات فنی بالا، مانند هادی‌های الکتریکی، موردنیاز است. با این‌حال، در بازه‌هایی که قراضه در دسترس‌تر و مقرون به‌صرفه‌تر است، سهم آن در ترکیب مواد اولیه افزایش می‌یابد و به‌عنوان جایگزینی برای مس تصفیه‌شده در برخی کاربردها مورد استفاده قرار می‌گیرد. در مجموع، در سال ۲۰۲۴، میزان مصرف قراضه مسی در چین حدود ۳.۵ میلیون تن بوده که بیشترین مقدار آن در ماه ژوئن با بیش از ۵۰۰ هزار تن ثبت شده است.