ماشین‌آلات شکل‌دهی موجود، هم‌مسیر تناژ تولید مهم‌ترین فلزات کشور چین

تولید ماشین‌‎آلات شکل‌دهی از سال ۲۰۰۱ تا ۲۰۰۵ روندی صعودی داشت و به اوج خود در سال ۲۰۰۵ رسید، اما از سال ۲۰۰۶ تا ۲۰۲۴ نوساناتی را تجربه کرد. کمترین تولید در سال ۲۰۰۸ با ۱.۴۵ میلیون دستگاه ثبت شد، در سال ۲۰۲۴، تولید به ۱.۶ میلیون دستگاه رسید که نسبت به سال ۲۰۲۳، ۶ درصد رشد داشت.

تولید نیمه‌ساخته‌های فلزی چین (فولاد، مس، آلومینیوم) از سال ۲۰۰۱ تا ۲۰۲۴ روندی صعودی داشت. از طرفی، ارزش ماشین‌آلات خریداری‌شده چین از ۳ میلیارد و ۳۴۰ میلیون دلار در سال ۲۰۰۱ به ۶۶ میلیارد و ۶۰۰ میلیون دلار در سال ۲۰۲۴ افزایش یافت. در سال ۲۰۱۷، تولید نیمه‌ساخته‌ها کاهش یافت، اما ارزش ماشین‌آلات رشد کرد. از سال ۲۰۱۸ تا ۲۰۲۳، هر دو شاخص (تولید نیمه‌ساخته‌ها و ارزش ماشین‌آلات) روند صعودی داشتند.

ماشین‌آلات شکل‌دهی در صنایع فلزی به‌عنوان ابزارهای کلیدی برای تولید قطعات با دقت و کیفیت بالا شناخته می‌شوند. این دستگاه‌ها با استفاده از فرآیندهایی مانند نورد، پرس، کشش، خمش و سوراخ‌کاری، فلزات را به شکل‌های مورد نیاز صنعت تبدیل می‌کنند. پرس‌های هیدرولیک و مکانیکی، دستگاه‌های نورد سرد و گرم از جمله تجهیزات پرکاربرد در این حوزه هستند. صنایعی مانند خودروسازی، هوافضا، ساخت لوازم خانگی و تولید قطعات صنعتی از جمله بزرگ‌ترین مصرف‌کنندگان نیمه‌ساخته‌های فلزی تولید شده از این فناوری‌ها به شمار می‌روند.

نمودار یک، ساخت ماشین‌آلات شکل‌دهی فلزات در چین را نشان می‌دهد. روند ساخت ماشین‌آلات شکل‌دهی فلزات در چین از سال ۲۰۰۱ تا ۲۰۰۵ روندی صعودی را طی کرده اما از سال ۲۰۰۶ تا ۲۰۲۴، پس از یک افت شدیدی، روندی نوسانی داشته‌است. در سال ۲۰۰۱، ساخت ماشین‌آلات شکل‌دهی فلزات کشور چین برابر با ۲ میلیون و ۶۱۰ هزار دستگاه گزارش شد. گفتنی است که چین به‌طور متوسط در هر سال ۲ میلیون و ۷۳۰ هزار دستگاه انواع ماشین‌آلات شکل‌دهی فلزات ساخته‌است. بیشترین حجم ساخت ماشین‌آلات شکل‌دهی فلزات چین در سال ۲۰۰۵ حدود ۶ میلیون و ۲۵۰ هزار دستگاه بود؛ در حالی که در سال ۲۰۰۶ به یک میلیون و ۴۸۰ هزار دستگاه کاهش یافت.

کمترین ساخت ماشین‌آلات شکل‌دهی فلزات چین در سال ۲۰۰۸ رقم خورد و ساخت این ماشین‌آلات حدود یک میلیون و ۴۵۰ هزار دستگاه بود که نسبت به سال قبل از آن حدود ۱۶.۲ درصد افت کرد. بیشترین رشد ساخت ماشین‌آلات شکل‌دهی فلزات چین در سال ۲۰۰۹ نسبت به ۲۰۰۸ و حدود ۵۱.۰ درصد ثبت شد و میزان ساخت این ماشین‌آلات به ۲ میلیون و ۱۹۰ هزار دستگاه رسید. گفتنی است که در سال ۲۰۲۴، حجم ساخت ماشین‌آلات شکل‌دهی فلزات چین برابر با یک میلیون و ۶۰۰ هزار دستگاه گزارش شد که نسبت به سال ۲۰۲۳ حدود ۶.۰ درصد رشد پیدا کرد.

عرضه روز افزون نیمه‌ساخته‌های مهم صنعت چین در ۲۴ سال اخیر

نمودار ۲، تولید مهم‌ترین نیمه‌ساخته‌های فلزی در چین را نشان می‌دهد. از مهم‌ترین نیمه‌ساخته‌های فلزی چین می‌توان به محصولات نورد فولادی، محصولات مسی و محصولات آلومینیومی اشاره کرد. بیشترین تناژ تولید نیمه‌ساخته‌های فلزی مهم چین در سال ۲۰۲۴ ثبت شد که تولید این محصولات به بیش‌از یک میلیارد و ۵۰۰ میلیون تن رسید. گفته می‌شود که در سال ۲۰۲۳ تولید محصولات مذکور این کشور برابر با یک میلیارد و ۴۵۰ میلیون تن گزارش شد. به‌طور کلی روند تناژ تولید نیمه‌ساخته‌های فلزی مهم کشور چین از سال ۲۰۰۱ تا ۲۰۲۴ با نرخ رشد مرکب ۱۰.۲ درصد، صعودی مشاهده ‌شده‌است.

گفتنی است که در سال ۲۰۰۱، حجم این دست از محصولات کشور چین برابر با ۱۶۰ میلیون تن بود و تا سال ۲۰۱۶ به‌طور متداوم افزایش یافت. در سال ۲۰۱۷، تولید نیمه‌ساخته‌های مهم فلزی چین کاهشی زا تجربه کرد و به یک میلیارد و ۱۳۰ میلیون تن رسید. افت این صنایع مهم فلزی چین یعنی محصولات نورد فولادی، آلومینیوم و مسی احتمالا می‌توان به سبب کاهش دسترسی به مواد اولیه در این کشور، ناشی از اجرای قوانین سخت‌گیرانه زیست‌محیطی مرتبط دانست؛ با این حال، پس از سال ۲۰۱۷، روند صعودی تولید این محصولات بار دیگر ادامه پیدا کرد.

ناگفته نماند که در سال ۲۰۲۰، علی‌رغم پیآمدهای اقتصادی شیوع کووید-۱۹، تولید نیمه‌ساخته‌های مهم فلزی کشور چین نسبت به سال ۲۰۱۹ حدود ۹.۸ درصد افزایش یافت و به‌حدود یک میلیارد و ۴۰۰ میلیون تن رسید.

مقایسه نیمه‌ساخته‌های فلزی با ارزش ماشین‌آلات خریداری شده چین

نموادر ۳، ارزش ماشین‌آلات موجود را با روند تولید نیمه‌ساخته‌ها در چین مقایسه می‌کند. گفته می‌شود که ارزش تجمعی ماشین‌آلات خریداری شده کشور چین، به‌عنوان شاخصی برای کل ارزش ماشین‌آلات موجود در این کشور به‌شمار می‌رود. لازم به ذکر است که سال ۲۰۰۰، سال مبنا برای بررسی شاخص ارزش ماشین‌آلات موجود در چین با روند تولید نیمه‌ساخته‌های مهم فلزی این کشور در نظر گرفته شد. به‌طور کلی روند ارزش تجمعی ساخت ماشین‌آلات خریداری شده از سال ۲۰۰۱ تا ۲۰۲۴، با نرخ رشد مرکب ۱۳.۹ صعودی بوده‌است. ارزش ماشین‌آلات موجود کشور چین در سال ۲۰۰۱، حدود ۳ میلیارد و ۳۴۰ میلیون دلار اعلام شد و در سال ۲۰۲۴، ارزش تجمعی ماشین‌آلات خریداری‌شده برابر با ۶۶ میلیارد و ۳۰۰ میلیون دلار برآورد شد در حالی که در سال ۲۰۲۳ حدود ۶۶ میلیارد و ۲۰۰ دلار بود. بیشترین رشد ارزش ماشین‌آلات خریداری‌شده در سال ۲۰۰۴ نسبت به ۲۰۰۳ حدود ۵ میلیارد و ۸۲۰ میلیون دلار عنوان شد. لذا ارزش تجمعی ماشین‌آلات خریداری‌شده چین در سال ۲۰۰۴ به ۱۸ میلیارد و ۱۰۰ میلیون دلار رسید.

در اکثر سال‌های مورد بررسی، روند تناژ تولید مهم‌ترین نیم‌ساخته‌های فلزی و ارزش ماشین‌آلات شکل‌دهی موجود در کشور چین، هم‌جهت بوده‌اند. در سال ۲۰۱۷، تناژ تولید مهم‌ترین فلزات چین روندی نزولی را در پیش گرفت اما ارزش ماشین‌آلات شکل‌دهی موجود در این کشور به روند صعودی خود ادامه داد. لذا در سال ۲۰۱۷، احتمالا صنایع پایین دست فولاد، آلومینیوم و مس با کاهش نرخ بهره‌برداری همراه شده باشند که این امر به سبب کاهش دسترسی به ماده اولیه صنایع بالادست در پی سخت‌گیری‌های زیست‌محیطی کشور چین می‌تواند باشد. از سال ۲۰۱۸ تا ۲۰۲۳، مجددا تناژ تولید مهم‌ترین نیمه‌‎ساخته‌های فلزی و ارزش تجمعی ماشین‌آلات خریداری‌شده کشور چین صعودی شده‌اند.

در طول سالیان متمادی، همبستگی بالایی بین میزان تولید نیمه‌ساخته‌های فلزی و ارزش ماشین‌آلات مشاهده شده‌است. این ارتباط نشان می‌دهد که با افزایش تعداد و ارزش ماشین‌آلات موجود، که خود معیاری از توسعه ظرفیت‌های صنعتی در بخش پایین‌دست صنایع فلزی این کشور محسوب می‌شود، تولید نیمه‌ساخته‌ها نیز رشد کرده‌است.

این روند بیان‌گر آن است که سرمایه‌گذاری در تجهیزات و ماشین‌آلات جدید، عاملی مهم در افزایش تولید این صنایع بوده و توسعه ظرفیت‌های صنعتی، به‌طور مستقیم بر میزان تولید تاثیر گذاشته‌است. به بیانی دیگر، نرخ بهره‌برداری این صنایع طی سال‌های اخیر تغییراتی جزیی را تجربه کرده و در اغلب دوره‌ها، این صنایع با نرخ بهره‌برداری نسبتا ثابتی فعالیت داشته‌اند. این موضوع حاکی از آن است که افزایش تولید عمدتا ناشی از افزایش ظرفیت‌های صنعتی و ماشین‌آلات بوده و تغییرات نرخ بهره‌برداری تاثیر چندانی بر آن نداشته‌است.

بیشترین رشد ساخت ماشین‌آلات شکل‌دهی فلزات چین در سال ۲۰۰۹ نسبت به ۲۰۰۸ و حدود ۵۱.۰ درصد ثبت شد و میزان ساخت این ماشین‌آلات به ۲ میلیون و ۱۹۰ هزار دستگاه رسید. گفتنی است که در سال ۲۰۲۴، حجم ساخت ماشین‌آلات شکل‌دهی فلزات چین برابر با یک میلیون و ۶۰۰ هزار دستگاه گزارش شد که نسبت به سال ۲۰۲۳ حدود ۶.۰ درصد رشد پیدا کرد.

به‌طور کلی روند ارزش تجمعی ساخت ماشین‌آلات خریداری شده از سال ۲۰۰۱ تا ۲۰۲۴، با نرخ رشد مرکب ۱۳.۹ صعودی بوده‌است. ارزش ماشین‌آلات موجود کشور چین در سال ۲۰۰۱، حدود ۳ میلیارد و ۳۴۰ میلیون دلار اعلام شد و در سال ۲۰۲۴، ارزش تجمعی ماشین‌آلات خریداری‌شده برابر با ۶۶ میلیارد و ۳۰۰ میلیون دلار برآورد شد.