در دهه گذشته، شرکت Antofagasta با اتکا به چهار معدن کلیدی و تمرکز بر تولید مس (معدنی و کاتد هیدرومتالورژی)، جایگاه خود را بهعنوان یکی از بازیگران اصلی بازار جهانی مس تثبیت کرده است؛ اگرچه عملکرد مالی Antofagasta بهشدت تحت تاثیر تغییرات قیمت جهانی مس قرار داشته است.
روند تولید و درآمد شرکت، تحت تاثیر عواملی چون شرایط اقلیمی، تغییرات قیمت جهانی مس و پروژههای توسعهای، در دوره مورد بررسی نوساناتی را تجربه کرده است؛ اما سرمایهگذاری در پروژههای توسعهای، استراتژیهای بهبود بهرهوری و بهرهگیری از فناوریهای پایدار و مدیریت منابع، مسیر رشد شرکت را حفظ کرده و چشماندازی روشن برای رشد و حفظ جایگاه رقابتی در سالهای آینده ایجاد کرده است.
شرکت Antofagasta plc یک شرکت معدنی چند ملیتی با تمرکز فعالیت بر استخراج مس است که دفتر مرکزی آن در لندن و عمده عملیات معدنیاش در کشور شیلی صورت میگیرد. در میان چهار معدن تحت مالکیت این شرکت، معدن Los Pelembres به لحاظ ذخایر و طول عمر، از جایگاه ویژهای برخوردار بوده و با تولید سالانه حدودا ۳۲۰ هزار تن مس معدنی، بیشترین سهم را در تولید این شرکت در اختیار دارد. از این معدن علاوه بر مس، فلزات باارزشی مانند طلا، نقره و مولیبدن نیز تولید میشود. در حال حاضر، فرآیند اخذ مجوزهای زیستمحیطی برای تمدید فعالیت این معدن تا سال ۲۰۵۱ در جریان است که در صورت تمدید، تولید پایدار و بالطبع درآمد این واحد برای دو دهه آینده، تضمین خواهد شد.
از دیگر معادن پراهمیت این شرکت، میتوان از معدن Centinela نام برد که نقشی کلیدی در توسعه این شرکت ایفا میکند. در سال ۲۰۲۴ حدود ۲۲۴ هزار تن مس محتوای کنسانتره مس و علاوه بر آن، طلا و مولیبدن بهعنوان محصول ثانویه در این معدن تولید شده است. پروژه توسعه جدید این معدن، با هدف احداث واحد دوم تغلیظ، تا سال ۲۰۲۷ ظرفیت تولید سالانه این واحد را حدود ۱۷۰ هزار تن افزایش خواهد داد. در کنار این دو معدن بزرگ، معدن Antucoya باوجود تولید نسبتا پایینتر، دارای ذخایر قابل توجه ولی با گرید متوسط است و تولید آن در سال ۲۰۲۴ حدود ۸۰ هزار تن کاتد هیدرومتالورژی بوده و بهعنوان یکی از منابع پایدار شرکت فعالیت میکند. در نهایت، معدن Zaldivar، گرچه از نظر حجم تولید در پایینترین رده قرار دارد، اما نقشی مکمل در پایداری سبد تولیدات این شرکت بر عهده گرفته است.
روند تولید و سهم مس در Antofagasta
در سال ۲۰۲۴، شرکت Antofagasta plc با تمرکز ویژه بر تولید مس، عملکردی چشمگیر در بازارهای جهانی از خود به نمایش گذاشت. در این سال، کنسانتره و کاتد مس در سبد فروش محصولات این شرکت بیشترین سهم را در اختیار داشته و درآمد محصولات جانبی متشکل از مولیبدن، طلا و نقره نیز در این سال با رشد همراه بود؛ به عبارت دیگر در سال مذکور، ساختار درآمدی شرکت Antofagasta بهطور چشمگیری بر پایه تولید و فروش کنسانتره و کاتد مس استوار بود؛ بهطوریکه ۸۴ درصد درآمد شرکت از این فلز تامین شده است. در کنار سهم قابل توجه درآمد حاصل از فروش مس، مولیبدن با سهم ۸ درصدی و طلا با سهم ۷ درصدی، در رتبههای بعدی از سبد درآمدی شرکت قرار گرفتند و نقره با تنها ۱ درصد از درآمد، سهم ناچیزی در مقایسه با سایر محصولات در اختیار دارد. این ترکیب درآمدی نشاندهنده تمرکز بالای مس در سبد محصولات و در نتیجه، حساسیت بالای شرکت به تغییرات تقاضا و قیمت این فلز در بازار جهانی است.

در ۱۰ سال گذشته (از ۲۰۱۵ الی ۲۰۲۴)، بر اساس گزارشهای فصلی منتشر شده توسط شرکت، تولید کنسانتره و کاتد مس Antofagasta نوساناتی را تجربه کرده است. همانگونه که در نمودار ۲ ارایه شده است، تولید مس در این شرکت پس از طی روندی صعودی از سال ۲۰۱۵ تا ۲۰۱۹ که با افزایش حدود ۲۲ درصدی تولید طی این دوره همراه بود، در نهایت در سال ۲۰۲۰ به علت شیوع بیماری Covid-19 متوقف شد و تولید ۴.۷ درصد نسبت به سال ۲۰۱۹ کاهش یافت؛ البته با وجود محدودیتهای اعمالشده، تولید در محدوده پیشبینیشده سالانه باقی ماند. کاهش عیار مورد انتظار سنگ معدن در معدن Centinela یکی دیگر از دلایل کاهش تولید در سال ۲۰۲۰ گزارش شد. این روند نزولی به دلیل وقوع خشکسالی در منطقه Los Pelambres و کمبود آب تا ۲۰۲۲ ادامه یافت. در نهایت در پی راهاندازی کارخانه نمکزدایی و افزایش دسترسی به آب، روندی صعودی تولید مجددا آغاز شد و از ابتدای سال ۲۰۲۳، تولید به محدوده ۶۶۰ هزار تن در سال بازگشت که این روند افزایشی تا سال ۲۰۲۴ ادامه یافته است.

در بازه دهساله مورد بررسی، این شرکت بیشترین تولید را در سال ۲۰۱۹ با حدود ۷۷۰ هزار تن و کمترین میزان تولید را در سال ۲۰۱۵ با حدود ۶۳۰ هزار تن ثبت کرده است. در سالهای اخیر و بهطور متوسط، روند تولید این شرکت در طول سهماهه اول الی چهارم صعودی بوده و بیشترین میزان تولید در دوره سهماهه پایانی سال ثبت شده است؛ لازم به ذکر است که سهماهه پایانی سال ۲۰۱۸، رکورد تولید را با عدد ۲۲۰ هزار تن از آن خود کرده است که در پی افزایش تولید در معدنهای Los Pelambres و Centinela با توجه به بهبود عیار مس و افزایش ظرفیت تولید کنسانتره بوده است.
حمل و نقل، علیه مس
روند تغییرات درآمد، هزینه و سود شرکت در ۱۰ سال گذشته از ۲۰۱۵ تا ۲۰۲۴ در نمودار ۳ ارایه شده است. بررسی دادههای این دوره حاکی از آن است که علیرغم افزایش محسوس قیمت جهانی مس و رشد مداوم درآمد کل شرکت، سهم نسبی مس در سبد درآمدی با روندی نزولی مواجه شده است. این پدیده را میتوان به چند عامل کلیدی نسبت داد. شتاب بیشتر رشد درآمد حاصل از محصولات جانبی همچون طلا، مولیبدن، نقره و همچنین سود بخش حملونقل (ارایه دهنده خدمات حملونقل مواد معدنی توسط زیرساختهای شرکت در شمال شیلی) که تنها در سال ۲۰۲۴ بیش از یک میلیارد دلار (حدود ۹ درصد کل درآمد شرکت) را به خود اختصاص داده، نقش تعیینکنندهای در کاهش وزن نسبی مس از سهم درآمد کل ایفا کرده است. در کنار موارد عنوان شده، استراتژی تنوعبخشی شرکت در سبد محصولات، بهویژه در شرایط پر نوسان بازار فلزات، به گونهای طراحی شده که وابستگی به یک کالای واحد را کاهش داده و از ظرفیتهای درآمدزای سایر بخشها، بهرهبرداری بیشتری صورت پذیرد. در مجموع این عوامل باعث شدند که شرکت، ضمن ثبت عملکرد مالی قابلتوجه، از مسیر صرفا تکمحصولی بودن فاصله گرفته و ساختار درآمدی متنوعتری را شکل دهد تا این سیاست، پایداری بلندمدتی برای شرکت به ارمغان آورد.

درآمد شرکت در طول دوره مورد بررسی، دستخوش نوسانات قابل توجهی بوده است. در سال ۲۰۱۵، درآمد گروه با ۳.۴ میلیارد دلار در پایینترین سطح خود قرار داشت که علت اصلی آن افت شدید قیمت مس و کاهش حجم فروش به دلیل کاهش تقاضا در بازار جهانی بوده است. در سالهای بعد و با بهبود تقاضای جهانی و رشد قیمت مس، روند افزایشی با میزان بیشتری شتاب گرفت و در سالهای ۲۰۱۸ و ۲۰۱۹ شرکت شاهد تثبیت نسبی درآمد بود. در ۲۰۲۰، علیرغم محدودیتهای ناشی از همهگیری کووید-۱۹، درآمد به بیش از ۵ میلیارد دلار رسید که نتیجه حفظ عملکرد عملیاتی و تداوم صادرات بود. نقطه اوج درآمدی این دوره در سال ۲۰۲۱ رقم خورد که با بهبود شرایط ناشی از همهگیری کووید-۱۹ و با بازگشایی اقتصاد جهانی، درآمد با جهشی کمسابقه به ۷.۵ میلیارد دلار رسید که این موضوع مرهون افزایش شدید قیمت مس و رشد درآمدهای محصولات جانبی بود. در ۲۰۲۲، به دلیل افت متوسط قیمت مس و کاهش حدود ۱۲ درصدی حجم فروش، درآمد به ۵.۸ میلیارد دلار کاهش یافت. بااینحال، در ۲۰۲۳ با ۶.۳ میلیارد دلار، شرکت شاهد افزایش نسبی درآمد ناشی از بهبود قیمتهای جهانی و ارتقای بهرهبرداری در معادن کلیدی بود.
در سال ۲۰۲۴ درآمد بخش معدن به میزان ۴.۷ درصد افزایش یافت و از ۶.۱ میلیارد دلار در ۲۰۲۳ به ۶.۴ میلیارد دلار رسید. در این سال، درآمد حاصل از فروش مس (شامل کنسانتره و کاتد) با ۵ درصد رشد نسبت به سال گذشته، به ۵.۴ میلیارد دلار رسید. با توجه به سهم متوسط ۸۲ درصدی مس از درآمد شرکت در دوره ده سال گذشته، این افزایش درآمد، از افزایش ۳۸۶ میلیون دلاری فروش این محصولات، ناشی از افزایش قیمت مس نسبت به دوره گذشته که با رشد ۷.۴ درصدی (از ۷،۷۸۰ دلار در ۲۰۲۳ به ۸،۳۶۰ دلار در ۲۰۲۴) همراه بود، تحققیافته است؛ هرچند در اواخر ماه دسامبر ۲۰۲۴، در پی شرایط نامساعد جوی و تلاطمهای دریای شمال شیلی، برنامه حرکت کشتیهای باربری، بخشی از این افزایش را تحت تاثیر قرارداد، ولی کاهش تعرفههای پالایش و ذوب، باعث افزایش ۲۸.۳ میلیون دلاری درآمدهای این شرکت و جبران افت درآمد ناشی از شرایط جوی شد.
در مجموع درآمد این شرکت در سال ۲۰۲۴، به حدود ۶.۶ میلیارد دلار رسید که نشاندهنده رشد ۵ درصدی نسبت به سال ۲۰۲۳ است. سهم سود خالص از درآمد نیز در سال ۲۰۲۴ برابر با ۲۰ درصد بهدستآمده که همتراز با میانگین ده سال گذشته خود است. میانگین درآمد سالانه در این بازه حدود ۵.۲ میلیارد دلار برآورد میشود که بیانگر توانایی شرکت در حفظ ثبات نسبی عملکرد مالی حتی در مواجهه با شرایط متغیر بازار است.
چشمانداز شرکت Antofagasta در سالهای آینده
ازآنرو که چشمانداز شرکت امکان تصمیمگیری آگاهانه، مدیریت منابع، شناسایی ریسکها و بهرهگیری از فرصتهای رشد را برای یک سازمان فراهم میکند، بررسی آن از موارد پراهمیت برشمرده میشود. پیشبینی میشود تولید کنسانتره و کاتد هیدرومتالورژی شرکت Antofagasta در سال ۲۰۲۵ تا حدود ۷۰۰ هزار تن افزایش یابد. این رشد عمدتا ناشی از بهرهبرداری از پروژههای توسعهای بزرگ در این سال و بهبود بهرهوری خواهد بود. از مهمترین این پروژهها میتوان به پروژه دوم کارخانه تغلیظ معدن Centinela و همچنین پروژه توسعه معدن Los Pelambres اشاره کرد که با اجرای آنها ظرفیت تولید سالانه مس شرکت تا حدود ۹۰۰ هزار تن افزایش خواهد یافت. این شرکت با بهرهبرداری کامل از تاسیسات نمکزدایی در Los Pelambres و استفاده ۱۰۰ درصدی از آب دریا در Centinela و Antucoya، ریسک وابستگی به منابع آبی داخلی را کاهش داده و ظرفیت را به شکل پایدار افزایش داده است. در مجموع، روند مثبت سرمایهگذاری در حوزههای مهندسی، پایداری منابع و گسترش ذخایر، همراه با جایگاه ممتاز شرکت در تأمین مس جهانی، نقش کلیدی Antofagasta را بهعنوان یکی از تولیدکنندگان پیشرو در بازار جهانی مس تثبیت خواهد کرد.