شرکت ملی مس شیلی(Codelco) ، از سال ۲۰۲۰ تا ۲۰۲۵ با چالش‌هایی همچون افت عیار معادن و افزایش هزینه‌های عملیاتی دست و پنجه نرم کرده است؛ با این حال، این شرکت توانسته با مدیریت هزینه‌ها و بهره‌گیری از پروژه‌های توسعه‌ای، جایگاه خود به‌عنوان یکی از قدرتمندترین تولیدکنندگان مس را حفظ کند.
عملکرد مالی شرکت Codelco در سال‌های ۲۰۲۰ تا ۲۰۲۴ نشان می‌دهد که کاهش تولید نتوانسته جایگاه این شرکت را در بازار تضعیف کند. در سال‌هایی که تولید کاهش یافته، افزایش قیمت جهانی مس و رشد سهم محصولات جانبی مانند مولیبدن و نقره، بخشی از افت تولید را جبران کرده و این شرکت با اجرای پروژه‌های توسعه‌ای و کنترل هزینه‌ها، توانسته مسیر بازگشت به ثبات را هموار سازد؛ به همین دلیل، تحلیلگران، آینده Codelco را همچنان روبه‌رشد ارزیابی می‌کنند و این شرکت را بازیگری تاثیرگذار در صنعت جهانی مس می‌دانند.
شرکت ملی مس شیلی (Corporación Nacional del Cobre de Chile) یا به اختصار CODELCO، از بزرگترین تولیدکنندگان مس در جهان است که مالکیت آن به‌طور کامل متعلق به دولت شیلی است. این شرکت با دراختیار داشتن ذخایر ۴۲.۷ میلیون تنی و سهم ۴.۳ درصدی از کل ذخایر جهان، نقشی بی بدیل در صنعت جهانی مس بازی می‌کند. فعالیت عملیاتی این شرکت در ۷ معدن، شامل معادن چوکیکاماتا، مینیسترو هالس، رادومیرو تومیک، گابریلا میسترال، سالوادور، آندینا و ال‌تنینته در کنار پالایشگاه ونتاناس انجام می‌شود. مهم‌ترین محصول Codelco، کنسانتره و مس تصفیه‌شده است که به شکل کاتد عرضه می‌شود؛ از دیگر محصولات این شرکت می‌توان به بلیستر، آند و مولیبدن نیز اشاره کرد. معدن ال‌تنینته (El-Teniente) که در میان ده معدن بزرگ جهان از لحاظ ذخیره مس قرار دارد، بزرگترین واحد تولیدی این شرکت است. این معدن از سال ۱۹۰۵ در حال بهره‌برداری بوده و در سال ۲۰۲۴ حدود ۳۵۶ هزارتن مس محتوی به‌صورت کنسانتره و آند مس تولید کرده‌است که به‌تنهایی یک‌چهارم تولیدات شرکت را در بر می‌گیرد. معادن چوکیکاماتا (Chuquicamata) و رادومیرو تومیک (Radomiro Tomic) هرکدام با حدود ۲۰ درصد از کل تولید سالیانه شرکت، از دیگر معادن مهم و تاثیرگذار شرکت Codelco به شمار می‌روند.
Codelco و روند فصلی تولید مس
نمودار ۱ روند تولید سالانه مس در شرکت Codelco را به صورت فصلی و طی سال‌های ۲۰۲۰ الی ۲۰۲۴ نشان می‌دهد. میزان تولید این شرکت در طول این بازه، با کاهش سالانه ۲.۳ درصد، از ۱.۶ میلیون تن در ۲۰۲۰ به ۱.۴ میلیون تن در ۲۰۲۴ رسیده‌است. بیشترین کاهش سالانه در سال ۲۰۲۲ با حدود ۱۰ درصد و سپس سال ۲۰۲۳ با حدود ۸ درصد تولید رخ داده است. عمده دلایل این کاهش به سبب کاهش عیار مس در پهنه‌های عملیاتی دو معدن بزرگ این شرکت یعنی ال‌تنینته و چوکیکاماتا بوده که در نهایت باعث اعمال فشار مضاعف بر کارخانه و پالایشگاه و کاهش تولید در سال‌های مذکور شده است. در نهایت در سال ۲۰۲۴، این شرکت موفق شد با رشد حدود ۱ درصدی تولید نسبت به سال گذشته، به روند نزولی خود در تولید پایان ببخشد.
افت تولید نتوانست غول مس شیلی، Codelco را از صدر پایین بکشد
نمودار ۲، عملکرد مالی شرکت Codelco را در بازه زمانی ۲۰۲۰ تا ۲۰۲۴ نشان می‌دهد. بررسی داده‌های این نمودار نشان می‌دهد که در این دوره، درآمد شرکت با رشد سالانه حدود ۳.۷ درصد، از حدود ۱۴ میلیارد دلار در سال ۲۰۲۰، به حدود ۱۷ میلیارد دلار در سال ۲۰۲۴ افزایش یافته و سود خالص آن با رشد حدود ۰.۵ درصد در همین بازه زمانی، از حدود ۵.۲ میلیارد دلار به حدود ۵.۴ میلیارد دلار رسیده است. این فاصله میان رشد درآمد و سود، نخست ناشی از افزایش هزینه‌های عملیاتی به دلیل عیار پایین‌تر کانسنگ، عمق بیشتر معادن، دشواری در عملیات استخراج، توسعه دو پروژه Roja Inca وChuquicamata Subterránea (که در پی تغییر روش استخراج در دو معدن چوکیکاماتا و سالوادور برنامه‌ریزی شدند) و در نهایت، افزایش هزینه‌های تعمیر و نگهداری در پی حوادث مختلف در شرکت از جمله خرابی آسیاب سایت آندینا و ریزش بخشی از دیواره معدن ال‌تنینته بوده است.
همانگونه که در نمودار مشخص است، روند درآمد در شرکت روندی پیوسته و با شیب اندک است و در میان بازه مورد بررسی، تنها سال ۲۰۲۱ صعودی چشمگیر را در تولید و درآمد نشان می‌دهد. در این سال بهبود تقاضای جهانی پس از پایان موج اولیه همه‌گیری کرونا، موجب رسیدن قیمت جهانی مس به بالاترین سطوح دهه اخیر شد که همین امر افزایش ۴۸ درصدی درآمد کل شرکت را در پی داشت؛ درآمد از حدود ۱۴ میلیارد دلار در سال ۲۰۲۰ به حدود ۲۱ میلیارد دلار در سال ۲۰۲۱ و سود خالص از حدود ۵ میلیارد دلار به حدود ۱۰ میلیارد دلار افزایش یافت که رشد بی‌سابقه حدود ۹۶ درصد را تجربه کرد. افزایش قیمت جهانی مس باعث شد بهترین عملکرد مالی پنج سال اخیر Codelco در سال ۲۰۲۱ رقم بخورد.
با گذر از سال رویایی ۲۰۲۱ و ورود به سال ۲۰۲۲، مشکلات عملیاتی واحدهای تولیدی موجب کاهش قابل توجه سود خالص از حدود ۱۰ میلیارد دلار در ۲۰۲۱ به حدود ۵.۵ میلیارد دلار در ۲۰۲۲ شد؛ این کاهش نیز عمدتا ناشی از افزایش هزینه‌های عملیاتی بود. با وقوع چند حادثه پیش‌بینی نشده در سال ۲۰۲۳، روند کاهش سود خالص ادامه یافت و با کاهش حدودا ۲۵ درصدی، از حدود ۵.۵ میلیارد دلار در ۲۰۲۲ به حدود ۴ میلیارد دلار در ۲۰۲۳ رسید که باز هم تحت تاثیر کاهش تولید مس و افزایش هزینه‌های عملیاتی بود. سال ۲۰۲۴ با بازگشت تدریجی تولید و رفع بخشی از مشکلات عملیاتی همراه بود. در این سال، با بازگشت قیمت مس به سطوح مشابه سال ۲۰۲۱، درآمد کل با افزایش حدود ۳.۷ درصدی به ۱۷ میلیارد دلار نزدیک شد. با تمرکز بر کنترل هزینه‌ها و بازگشت تدریجی پروژه‌ها به مدار تولید، سود خالص نیز با رشد حدود ۳۰ درصد به حدود ۵.۵ میلیارد دلار رسید که نویدبخش چشم‌انداز روشن‌تر Codelco در سال‌های آینده است.
سهم مس در سبد درآمدی محصولات شرکت Codelco از سال ۲۰۲۳ به دلیل مشکلات عملیاتی تولید که پیش‌تر به آن‌ها اشاره شد، با کاهش قابل توجهی روبه‌رو شد و از حدود ۹۰ درصد در سال ۲۰۲۲ به حدود ۷۰ درصد در سال ۲۰۲۴ رسید. همزمان با این کاهش، قیمت مولیبدن حدود ۱۵۰ درصد و قیمت نقره حدود ۱۰۰ درصد افزایش یافت. این تغییرات باعث شد سهم محصولات جانبی مانند مولیبدن و نقره در سبد محصولات شرکت افزایش یابد و این محصولات نقش پررنگ‌تری در درآمد کل ایفا کنند.